۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
منية المريد في آداب المفيد و المستفيد: تفاوت میان نسخه‌ها
منية المريد في آداب المفيد و المستفيد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۹ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۳۷
، ۹ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ع‌ا' به 'ع‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ر' به 'ن‌ر') |
جز (جایگزینی متن - 'ع‌ا' به 'ع‌ا') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
بـدون تـردید، یکی از منابع اصلی [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید]] در نگارش منية المريد، که سـخت تحت تـاثیر آن نیز بوده، کتاب «تذكرة السامع في أدب العـالم و المتعلم»، نوشته بدرالدین بن جماعه کنانی (م 733ق) است. ازاین‌روی در بسیاری از مطالب، نظم ابواب، فـصول و مـستندات به یکدیگر نزدیک هستند. ایـن همخوانی بـهصورت کلی نـمایان اسـت. امـا در زیاده و کمی مطالب با یکدیگر تـفاوتهایی دارند. «مـنية المريد» در ابواب کلی بر «تذكرة السامع»، دو باب، خاتمه و تتمه افزون دارد. البته «تذكرة السـامع» نـیز بابی تحت عنوان «آداب و شرایط سکونت در مـدارس» بر «المنية المريد» اضـافه دارد. در مـستندات مباحث، نیز تفاوتهای جزئی با یـکدیگر دارنـد؛ از جمله «منية المريد» در آغاز باب‌ها و برخی فصول از روایات ائمه دوازده‌گانه(ع) استفاده کرده و افـزون بـر آنچه «تذكرة السامع» از پیامبر(ص)، اصـحاب و بـزرگان دانـش آورده است، از روایـات ائمـه شیعه در جایجای مـباحث سود جـسته است، که این خود امتیاز بسیار والایی است که آن را غنی‌تر و نگرش آن را متقنتر و وسیعتر کـرده اسـت. آنچه به‌طور کلی، اسباب امتیاز کتاب «منية المريد» است، استناد به سخنان گهربار اهلبیت(ع) در دو باب است: یـکی در «آداب فـتوی، مفتی و مستفتی و شرایط آن» و دیگری درباره «مناظره، شروط، آداب و آفات آن» و خاتمه درباره مطالب مهمی در اقسام علوم شرعی و نصایح به دانشجویان است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/107 ر.ک: همان]</ref>. | بـدون تـردید، یکی از منابع اصلی [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید]] در نگارش منية المريد، که سـخت تحت تـاثیر آن نیز بوده، کتاب «تذكرة السامع في أدب العـالم و المتعلم»، نوشته بدرالدین بن جماعه کنانی (م 733ق) است. ازاین‌روی در بسیاری از مطالب، نظم ابواب، فـصول و مـستندات به یکدیگر نزدیک هستند. ایـن همخوانی بـهصورت کلی نـمایان اسـت. امـا در زیاده و کمی مطالب با یکدیگر تـفاوتهایی دارند. «مـنية المريد» در ابواب کلی بر «تذكرة السامع»، دو باب، خاتمه و تتمه افزون دارد. البته «تذكرة السـامع» نـیز بابی تحت عنوان «آداب و شرایط سکونت در مـدارس» بر «المنية المريد» اضـافه دارد. در مـستندات مباحث، نیز تفاوتهای جزئی با یـکدیگر دارنـد؛ از جمله «منية المريد» در آغاز باب‌ها و برخی فصول از روایات ائمه دوازده‌گانه(ع) استفاده کرده و افـزون بـر آنچه «تذكرة السامع» از پیامبر(ص)، اصـحاب و بـزرگان دانـش آورده است، از روایـات ائمـه شیعه در جایجای مـباحث سود جـسته است، که این خود امتیاز بسیار والایی است که آن را غنی‌تر و نگرش آن را متقنتر و وسیعتر کـرده اسـت. آنچه به‌طور کلی، اسباب امتیاز کتاب «منية المريد» است، استناد به سخنان گهربار اهلبیت(ع) در دو باب است: یـکی در «آداب فـتوی، مفتی و مستفتی و شرایط آن» و دیگری درباره «مناظره، شروط، آداب و آفات آن» و خاتمه درباره مطالب مهمی در اقسام علوم شرعی و نصایح به دانشجویان است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/107 ر.ک: همان]</ref>. | ||
| | ||
در باب دوم، شـرایط و اموری که در مفتی معتبر است، احکام و آداب و وظایف فتوادهنده، آداب فتوا و صادر کردن حکم، احکام و آداب و وظایف مستفتی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شهید پس از مقدمه به شایستگیهای مفتی از قبیل: عدالت و فقاهت اشاره می‌کند و بر آن است کـه فـقیه | در باب دوم، شـرایط و اموری که در مفتی معتبر است، احکام و آداب و وظایف فتوادهنده، آداب فتوا و صادر کردن حکم، احکام و آداب و وظایف مستفتی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شهید پس از مقدمه به شایستگیهای مفتی از قبیل: عدالت و فقاهت اشاره می‌کند و بر آن است کـه فـقیه جامع‌الشرایط باید به معارف اسلامی، مسائل کلامی و علوم زیربنائی که در شناخت ادله شـرعی نـقش دارد آگـاهی داشته و به موارد اختلاف و اتفاق علما و فقها، در مسائل شرعی آشنا باشد و دارای ملکه نفسانی و قوه و نیرویی قـدسی و ملکوتی باشد که فروع احکام را از اصول و کلیات آن استنباط کند. کسانی که دارای این ویژگیها باشند بـر آنها واجب خواهد بـود نسبت بـه مسائل مورد نیاز خود فتوا دهند و مسائلی که از آنها پرسش می‌شود را پاسخ گویند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/108 ر.ک: همان، ص108]</ref>. | ||
مـطالب باب سوم بدین شرح اسـت: در مقدمه فصل اول، شهید فرموده است: مناظره و تبادل فکر و نظر در احکام دینی، بـخش و عـضوی از پیکره دین است و در عمل نیازمند فرصت مـناسب، شرایط و آداب ویژه‌ای اسـت کـه کامیابی در آن در گرو رعایت آن شـروط اسـت. مطالب این فصل در هشت موضوع بیان شده که از جمله آن است: هدف مناظره‌کننده باید رسـیدن بـه حق باشد، نه ریا و خـودنمایی. سـپس نـشانه مناظره‌ای که با هـدف الهـی برگزار می‌شود را برمی‌شمارد. اشتغال بـه مـناظره را در صورتی صحیح می‌داند که وظایف مهمتر از آن در بین نباشد؛ زیرا درصورتی‌که مناظره درباره امر واجب، بـه‌گونه مـشروع انجام گیرد، واجب کفایی خواهد بود. آنـگاه شرایط اسـاسی مناظره‌کـنندگان در احـکام دین را اجـتهاد می‌داند و بر آن است کـه نتیجه مناظره با این پشتوانه علمی برای دیگران قابل پیروی است و از دیگرچیزهایی که در مناظره سازنده علمی لازم می‌شمارد وجود جو آرام و متکی بـر مـنطق، مـصون بـودن از تـحریکات، رعایت حق و انـصاف است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/109 ر.ک: همان، ص109]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35159/2/171 متن کتاب، ص173-171]</ref>. | مـطالب باب سوم بدین شرح اسـت: در مقدمه فصل اول، شهید فرموده است: مناظره و تبادل فکر و نظر در احکام دینی، بـخش و عـضوی از پیکره دین است و در عمل نیازمند فرصت مـناسب، شرایط و آداب ویژه‌ای اسـت کـه کامیابی در آن در گرو رعایت آن شـروط اسـت. مطالب این فصل در هشت موضوع بیان شده که از جمله آن است: هدف مناظره‌کننده باید رسـیدن بـه حق باشد، نه ریا و خـودنمایی. سـپس نـشانه مناظره‌ای که با هـدف الهـی برگزار می‌شود را برمی‌شمارد. اشتغال بـه مـناظره را در صورتی صحیح می‌داند که وظایف مهمتر از آن در بین نباشد؛ زیرا درصورتی‌که مناظره درباره امر واجب، بـه‌گونه مـشروع انجام گیرد، واجب کفایی خواهد بود. آنـگاه شرایط اسـاسی مناظره‌کـنندگان در احـکام دین را اجـتهاد می‌داند و بر آن است کـه نتیجه مناظره با این پشتوانه علمی برای دیگران قابل پیروی است و از دیگرچیزهایی که در مناظره سازنده علمی لازم می‌شمارد وجود جو آرام و متکی بـر مـنطق، مـصون بـودن از تـحریکات، رعایت حق و انـصاف است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1960/109 ر.ک: همان، ص109]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35159/2/171 متن کتاب، ص173-171]</ref>. | ||