پرش به محتوا

بکری، محمد معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'بکری (ابهام زدایی)' به 'بکری (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'بکری (ابهام زدایی)' به 'بکری (ابهام‌زدایی)')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۳: خط ۴۳:
|}
|}
</div>
</div>
 
{{کاربردهای دیگر|بکری (ابهام‌زدایی)}}
'''سید میرمحمدمعصوم بهکری (بکری)'''، (944-1019ق)، سرداری شجاع و دلیر، طبیبی ماهر و کتیبه‌نویسی خوش‎ خط و شاعری خوش قریحه و تاریخ‌نگار دوره اکبر شاه گورکانی بود‎‎ که در قرن دهم می‌زیست و «نامی» تخلص می‌کرد.
'''سید میرمحمدمعصوم بهکری (بکری)''' (944-1019ق)، سرداری شجاع و دلیر، طبیبی ماهر و کتیبه‌نویسی خوش‎ خط و شاعری خوش قریحه و تاریخ‌نگار دوره اکبر شاه گورکانی بود‎‎ که در قرن دهم می‌زیست و «نامی» تخلص می‌کرد.


==ولادت و تبار==
==ولادت و تبار==
خط ۵۰: خط ۵۰:


==تحصیلات==
==تحصیلات==
میر ‎معصوم نزد ملا ‎محمد ‎مقیم در‎ کنکری، ‎صرف و‎ نحو، نثر و نظم خواند و سپس از‎ برخی استادان بنام زمان خودش از‎ جمله قاضی سیوستانی، دانش‎هایی را‎ فرا‎گرفت. همچنین برخی آثار ‎و ‎کتب در‎ باب علم حدیث را‎ از شیخ حمیدالدین و ‎قاضی عبدالله محدث فراگرفت<ref>ر.ک: همان</ref>.
میر ‎معصوم نزد ملا ‎محمد ‎مقیم در‎ کنکری، ‎صرف و‎ نحو، نثر و نظم خواند و سپس از‎ برخی استادان بنام زمان خودش از‎ جمله قاضی سیوستانی، دانش‌هایی را‎ فرا‎گرفت. همچنین برخی آثار ‎و ‎کتب در‎ باب علم حدیث را‎ از شیخ حمیدالدین و ‎قاضی عبدالله محدث فراگرفت<ref>ر.ک: همان</ref>.


محمد‎معصوم، به‌جز‎ فراگیری علوم، به‌ویژه دانش‎های مذهبی، به مسائل دیگر نیز توجه داشت. زمانی که سختی‌های روزگار او را‎ احاطه کرد، ‎همراه با ‎چند‎ تن از‎دوستان پیاده به‌سوی گجرات رفت و‎ در‎ آنجا‎ زمینه‌های علاقه‌مندی وی به علم تاریخ مشخص گردید.‎ وی در‎ گجرات با‎ وساطت هم‎درسش شیخ اسحاق فاروقی، با خواجه نظام‌الدین هروی نویسنده کتاب «طبقات اکبری» ملاقات نمود‎. بنابراین ظرف چند‎ روز، مصاحب و‎ ندیم او شد‎‎. در برخی آثار‎ و نوشته‌های تاریخی و ‎ادبی آن دوره، از جمله «طبقات اکبری» از میر ‎محمد‎معصوم بکهری، مطالبی نقل شده است. ‎همچنین در سال ٩٩٢‎ق، همراه با‎ مظفر گجراتی جنگ کرد‎ و‎ تا سال ٩٩٨‎ق، در‎ همان ‎جا به امور‎ دولتی مشغول بود. وقتی بیرام‎ خان خانان به دستور ‎اکبر شاه دوباره منطقه گجرات را‎ به تصرف درآورد، آنگاه حکومت ملتان و ‎بهکر‎ به خان خانان اعطا‎ گردید و‎ میر معصوم نیز‎ همراه با ‎وی از گجرات عزیمت نمود و‎ در‎ همان سال در‎ لاهور‎ خدمت اکبر شاه رسید‎ و‎ هدایایی پیشکش کرد‎<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>.
محمد‎معصوم، به‌جز‎ فراگیری علوم، به‌ویژه دانش‌های مذهبی، به مسائل دیگر نیز توجه داشت. زمانی که سختی‌های روزگار او را‎ احاطه کرد، ‎همراه با ‎چند‎ تن از‎دوستان پیاده به‌سوی گجرات رفت و‎ در‎ آنجا‎ زمینه‌های علاقه‌مندی وی به علم تاریخ مشخص گردید.‎ وی در‎ گجرات با‎ وساطت هم‌درسش شیخ اسحاق فاروقی، با خواجه نظام‌الدین هروی نویسنده کتاب «طبقات اکبری» ملاقات نمود‎. بنابراین ظرف چند‎ روز، مصاحب و‎ ندیم او شد‎‎. در برخی آثار‎ و نوشته‌های تاریخی و ‎ادبی آن دوره، از جمله «طبقات اکبری» از میر ‎محمد‎معصوم بکهری، مطالبی نقل شده است. ‎همچنین در سال ٩٩٢‎ق، همراه با‎ مظفر گجراتی جنگ کرد‎ و‎ تا سال ٩٩٨‎ق، در‎ همان ‎جا به امور‎ دولتی مشغول بود. وقتی بیرام‎ خان خانان به دستور ‎اکبر شاه دوباره منطقه گجرات را‎ به تصرف درآورد، آنگاه حکومت ملتان و ‎بهکر‎ به خان خانان اعطا‎ گردید و‎ میر معصوم نیز‎ همراه با ‎وی از گجرات عزیمت نمود و‎ در‎ همان سال در‎ لاهور‎ خدمت اکبر شاه رسید‎ و‎ هدایایی پیشکش کرد‎<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>.


محمد‎معصوم در‎ سال ‎٩٩٩‎ق، به بهکر‎ رسید‎ و ‎سپس با‎ میرزا خان خانان در مقابله با ‎نیروهای میرزا جانی‌بیک به جنگ پرداخت و‎ پس از‎ فتح سند،‎ به حضور‎ اکبر شاه نائل شد<ref>ر.ک: همان</ref>.
محمد‎معصوم در‎ سال ‎٩٩٩‎ق، به بهکر‎ رسید‎ و ‎سپس با‎ میرزا خان خانان در مقابله با ‎نیروهای میرزا جانی‌بیک به جنگ پرداخت و‎ پس از‎ فتح سند،‎ به حضور‎ اکبر شاه نائل شد<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۶۲: خط ۶۲:


== وفات ==
== وفات ==
پس از‎ وفات اکبر شاه در ‎سال ١۰١٤‎ق، ‎نورالدین جهان‎گیر‎ به سلطنت رسید.‎ پادشاه جدید، ‎میر معصوم را‎ به‌عنوان امین‌الملک به بهکر فرستاد. ‎تا آن زمان او‎ به منصب یک‎هزاری دست یازیده بود و‎ سرانجام به تاریخ ششم ذی‌الحجه‎ ١۰١٩‎ق، در‎ موطن خود‎، چشم از‎ جهان فروبست<ref>ر.ک: همان</ref>.
پس از‎ وفات اکبر شاه در ‎سال ١۰١٤‎ق، ‎نورالدین جهان‌گیر‎ به سلطنت رسید.‎ پادشاه جدید، ‎میر معصوم را‎ به‌عنوان امین‌الملک به بهکر فرستاد. ‎تا آن زمان او‎ به منصب یک‎هزاری دست یازیده بود و‎ سرانجام به تاریخ ششم ذی‌الحجه‎ ١۰١٩‎ق، در‎ موطن خود‎، چشم از‎ جهان فروبست<ref>ر.ک: همان</ref>.


محمد‎معصوم در‎ عصر خود، مورد توجه خاص و عام بود. عبدالقادر بدایونی در «منتخب‎ التواريخ» در باب خصائص و ویژگی‌های او آورده است: «به اخلاق درویشانه متخلق و به فضایل و کمالات انسانی متصف و به دیانت، ‎امانت، ‎شجاعت و سخاوت مشهور‎بود<ref>ر.ک: همان</ref>.
محمد‎معصوم در‎ عصر خود، مورد توجه خاص و عام بود. عبدالقادر بدایونی در «منتخب‎ التواريخ» در باب خصائص و ویژگی‌های او آورده است: «به اخلاق درویشانه متخلق و به فضایل و کمالات انسانی متصف و به دیانت، ‎امانت، ‎شجاعت و سخاوت مشهور‎بود<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۶۹: خط ۶۹:
نویسنده «ذخيرة الخوانين» از مشارکت او در امور خیر، ‎همراهی با مردم و احسان او نسبت به علما و دانشمندان یاد کرده و از آثار متعدد وی در بسیاری از مناطق ذکری به میان آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
نویسنده «ذخيرة الخوانين» از مشارکت او در امور خیر، ‎همراهی با مردم و احسان او نسبت به علما و دانشمندان یاد کرده و از آثار متعدد وی در بسیاری از مناطق ذکری به میان آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


آثار فرهنگی محمد‎معصوم، قابل توجه است. ‎وی هم شاعر بوده و هم خوش‎نویس، اما عاشق ساختمان‌سازی، کتیبه‎نویسی و کنده‌کاری بوده و به هر‎ جایی که می‌رفت، همراه خود‎، خوش‎نویس و سنگ‎تراش می‌برد؛ لذا او در طاق بابر یک کتیبه اضافه کرد و در آن با نوشتن نام همایون و اکبر شاه به ذکر همه ممالک مفتوحه و متصرفات پادشاهی که تا آن زمان نصیب و شامل سلاطین گورکانی شده بود، پرداخت<ref>ر.ک: همان، ص92</ref>.
آثار فرهنگی محمد‎معصوم، قابل توجه است. ‎وی هم شاعر بوده و هم خوش‎نویس، اما عاشق ساختمان‌سازی، کتیبه‌نویسی و کنده‌کاری بوده و به هر‎ جایی که می‌رفت، همراه خود‎، خوش‎نویس و سنگ‎تراش می‌برد؛ لذا او در طاق بابر یک کتیبه اضافه کرد و در آن با نوشتن نام همایون و اکبر شاه به ذکر همه ممالک مفتوحه و متصرفات پادشاهی که تا آن زمان نصیب و شامل سلاطین گورکانی شده بود، پرداخت<ref>ر.ک: همان، ص92</ref>.


میر معصوم، مساجد، سراها و چاه‌های بسیاری را احداث نمود. از میان بناهای منسوب به وی در سکهر‎ مناره مخصوص و بقعه مزار وی و گنبد دریایی معروف است. وی نه فقط سرداری شجاع و دلیر، بلکه طبیبی ماهر‎ نیز محسوب می‌شد. یکی از مشاغل وی خوش‎نویسی بود. او شاعری خوش‌قریحه بود‎ و‎ «نامی» تخلص می‌کرد. میر معصوم در شعر‎ و ادبیات فارسی در دوران خود سرآمد و ممتاز بود. ‎چنان‌که خمسه مشهور به ‎نامی از آثار ارزشمند وی در این عرصه بوده و در‎ حقیقت پنج مثنوی او در جواب خمسه نظامی گنجوی است. این مثنوی‌ها عبارتند از‎: معدن‎ الأفکار، حسن و ناز، ا‎کبرنامه، رأی صورت و خمسه متحیره. ‎کسانی که اشعار او را بررسی کرده‌اند، معتقدند که در تمام دیوان وی حتی یک قصیده در مدح کسی دیده نشده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
میر معصوم، مساجد، سراها و چاه‌های بسیاری را احداث نمود. از میان بناهای منسوب به وی در سکهر‎ مناره مخصوص و بقعه مزار وی و گنبد دریایی معروف است. وی نه فقط سرداری شجاع و دلیر، بلکه طبیبی ماهر‎ نیز محسوب می‌شد. یکی از مشاغل وی خوش‎نویسی بود. او شاعری خوش‌قریحه بود‎ و‎ «نامی» تخلص می‌کرد. میر معصوم در شعر‎ و ادبیات فارسی در دوران خود سرآمد و ممتاز بود. ‎چنان‌که خمسه مشهور به ‎نامی از آثار ارزشمند وی در این عرصه بوده و در‎ حقیقت پنج مثنوی او در جواب خمسه نظامی گنجوی است. این مثنوی‌ها عبارتند از‎: معدن‎ الأفکار، حسن و ناز، ا‎کبرنامه، رأی صورت و خمسه متحیره. ‎کسانی که اشعار او را بررسی کرده‌اند، معتقدند که در تمام دیوان وی حتی یک قصیده در مدح کسی دیده نشده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۸۴: خط ۸۴:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[تاریخ سند]]
[[تاریخ سند]]


خط ۸۹: خط ۹۱:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد]]
[[رده:سال97-1تیر الی31]]