۱۴۴٬۹۶۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نب' به 'نب') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
[[عزمي، عمر سيد]] (محقق) | [[عزمي، عمر سيد]] (محقق) | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 203/2 /ق2م3 | | کد کنگره =BP 203/2 /ق2م3 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =21078 | ||
| کتابخوان همراه نور =21078 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|المحيط (ابهامزدایی)}} | |||
'''المحيط بالتكليف'''، تألیف [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار]] (متوفی 415ق)، از بزرگان مکتب معتزله است. در این اثر، مباحث کلامی به شیوه استدلالی مورد بررسی قرار گرفته است. مقدمه و تحقیق اثر به قلم [[عزمي، عمر سيد|عمر سید عزمی]] است. | '''المحيط بالتكليف'''، تألیف [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار]] (متوفی 415ق)، از بزرگان مکتب معتزله است. در این اثر، مباحث کلامی به شیوه استدلالی مورد بررسی قرار گرفته است. مقدمه و تحقیق اثر به قلم [[عزمي، عمر سيد|عمر سید عزمی]] است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محقق اثر در ابتدای مقدمه، دو نسخه مورد استفادهاش را معرفی کرده است. غفلت از گذاشتن نقطه و همزه و یکنواخت بودن خط به شیوه گذشته، سبب شده که به سبب نبود فاصله بین کلمات، عبارات، متداخل و | محقق اثر در ابتدای مقدمه، دو نسخه مورد استفادهاش را معرفی کرده است. غفلت از گذاشتن نقطه و همزه و یکنواخت بودن خط به شیوه گذشته، سبب شده که به سبب نبود فاصله بین کلمات، عبارات، متداخل و درهمآمیخته شود. وی اختلافات دو نسخه را مشخص و نصی را که وضوح بیشتری داشته و با سیاق موضوع مرتبطتر بوده، برگزیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/6 ر.ک: مقدمه محقق، ص6]</ref>. | ||
جالب آنکه مباحث کتاب، در یکی از نسخهها در ضمن نه سفر و در دیگری در 34 سفر ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | جالب آنکه مباحث کتاب، در یکی از نسخهها در ضمن نه سفر و در دیگری در 34 سفر ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۴: | ||
نویسنده در یکی از فصول سفر پنجم کتاب به موضوع صابئین پرداخته است و آنها را از فرق کفار دانسته است. صابئین کسانی هستند که ستارگان را میپرستند، ولذا آنها را شبیه گروهی از مجوس میداند که خورشید و ماه را میپرستند. این گروه برای ستارگان تأثیرات فوقالعاده در کشاورزی و غیر آن از امور دنیوی قائل هستند و به همین جهت آنها را مستحق عبادت میدانند. قاضی در اینجا به جان خود قسم میخورد که اگر واقعاً این تأثیرات بهتنهایی از خود ستارگان بود شایسته پرستش بودند؛ اما این تأثیرات بهواسطه قدرت پروردگار است، ولذا خداوند است که شایسته شکر و عبادت است نه آنها<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/227 ر.ک: همان، ص227]</ref>. | نویسنده در یکی از فصول سفر پنجم کتاب به موضوع صابئین پرداخته است و آنها را از فرق کفار دانسته است. صابئین کسانی هستند که ستارگان را میپرستند، ولذا آنها را شبیه گروهی از مجوس میداند که خورشید و ماه را میپرستند. این گروه برای ستارگان تأثیرات فوقالعاده در کشاورزی و غیر آن از امور دنیوی قائل هستند و به همین جهت آنها را مستحق عبادت میدانند. قاضی در اینجا به جان خود قسم میخورد که اگر واقعاً این تأثیرات بهتنهایی از خود ستارگان بود شایسته پرستش بودند؛ اما این تأثیرات بهواسطه قدرت پروردگار است، ولذا خداوند است که شایسته شکر و عبادت است نه آنها<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/227 ر.ک: همان، ص227]</ref>. | ||
نویسنده در بخشی از سفر ششم به موضوع حسن و قبح پرداخته است. دو گروه امامیه و معتزله را که در بسیاری از مسائل | نویسنده در بخشی از سفر ششم به موضوع حسن و قبح پرداخته است. دو گروه امامیه و معتزله را که در بسیاری از مسائل مربوط به «عدل» نظر یکسانی دارند، تحت عنوان «عدلیه» یاد میکنند؛ بنابراین اصل حسن و قبح عقلی نیز از محرکات آن بشمار میرود و طرح این مسئله در کلام اسلامی نیز توسط آنان انجام گرفته است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/5715/25 ر.ک: ربانی گلپایگانی، علی، ص25]</ref>. | ||
حسن و نیکو و قبیح و زشت بهخودیخود نیکو و زشت است؛ خواه آنکه شرع به آن حکم کرده باشد یا نکرده باشد، مانند نیکی، راستی، بدی و دروغ. عقل در ادراک این امور استقلال دارد و بهتنهایی و قبل از اینکه از شرع چیزی به او رسیده باشد، قادر به درک و تشخیص آنهاست؛ ازاینرو، حسن و قبح ذاتی به نام حسن و قبح عقلی نیز خوانده میشود و از آن تعبیر به مستقلات عقلیه میشود؛ لذا نویسنده با رد دیدگاه اشاعره که حسن و قبح را منوط به نظر شارع میکنند، معتقد است که قبیح از هرکس صادر شود، قبیح است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/251 ر.ک: متن کتاب، ص251]</ref>. | حسن و نیکو و قبیح و زشت بهخودیخود نیکو و زشت است؛ خواه آنکه شرع به آن حکم کرده باشد یا نکرده باشد، مانند نیکی، راستی، بدی و دروغ. عقل در ادراک این امور استقلال دارد و بهتنهایی و قبل از اینکه از شرع چیزی به او رسیده باشد، قادر به درک و تشخیص آنهاست؛ ازاینرو، حسن و قبح ذاتی به نام حسن و قبح عقلی نیز خوانده میشود و از آن تعبیر به مستقلات عقلیه میشود؛ لذا نویسنده با رد دیدگاه اشاعره که حسن و قبح را منوط به نظر شارع میکنند، معتقد است که قبیح از هرکس صادر شود، قبیح است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39809/1/251 ر.ک: متن کتاب، ص251]</ref>. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۶: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | [[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | ||