۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'یه' به 'یه'
جز (جایگزینی متن - 'نب' به 'نب') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'یه' به 'یه') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''تاریخ ایران دوره هخامنشیان'''، کتابی است حاصل مجموعه مقالاتی از اساتید تاریخ دانشگاه کمبریج. این نوشتار در واقع ترجمه جلد دوم از مجموعه تاریخ کمبریج «The combridg history of iran» به حساب میآید و به سرپرستی [[ایلیا گرشویچ]] ویراستاری گردیده و توسط [[ثاقبفر، مرتضی|مرتضی ثاقبفر]] ترجمه فارسی شده است. محتوای این کتاب مشتمل بر تبیین و تحلیل تاریخی دوره هخامنشی است، از جهات گوناگونی، همچون شخصیتشناسی سلاطین، | '''تاریخ ایران دوره هخامنشیان'''، کتابی است حاصل مجموعه مقالاتی از اساتید تاریخ دانشگاه کمبریج. این نوشتار در واقع ترجمه جلد دوم از مجموعه تاریخ کمبریج «The combridg history of iran» به حساب میآید و به سرپرستی [[ایلیا گرشویچ]] ویراستاری گردیده و توسط [[ثاقبفر، مرتضی|مرتضی ثاقبفر]] ترجمه فارسی شده است. محتوای این کتاب مشتمل بر تبیین و تحلیل تاریخی دوره هخامنشی است، از جهات گوناگونی، همچون شخصیتشناسی سلاطین، کشورگشاییها، مذهبشناسی، معماری عصر هخامنشی و سایر جهات مرتبط با آن عصر. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
# سنگنبشته سه زبانه داریوش: این اثر، بر سینه صخرهای در بیستون کنده شده است و دارای یک متن اصلی به زبان پارسی باستان است. از نظر نویسنده، این منبع بهلحاظ ارزش تحقیقاتی، بهترین اثر است و هیچ متن دیگری به زبان پارسی باستان وجود ندارد که از لحاظ فراخی و اهمیت تاریخی با این سنگنبشته قابل قیاس باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-22</ref>. | # سنگنبشته سه زبانه داریوش: این اثر، بر سینه صخرهای در بیستون کنده شده است و دارای یک متن اصلی به زبان پارسی باستان است. از نظر نویسنده، این منبع بهلحاظ ارزش تحقیقاتی، بهترین اثر است و هیچ متن دیگری به زبان پارسی باستان وجود ندارد که از لحاظ فراخی و اهمیت تاریخی با این سنگنبشته قابل قیاس باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-22</ref>. | ||
در بخش دوم این فصل، به موضوع | در بخش دوم این فصل، به موضوع کشورگشاییها در آسیا و مصر اشاره شده است. کوروش با ارتش ایرانی خود فتوحات زیادی را انجام میداد و هیچ علاقهای به دریا که به احتمال زیاد هرگز دریانوردی نکرده بود، نشان نداد. او در واپسین سالهای خود رهسپار شرق شد. داستانهایی درباره لشکرکشی فاجعهآمیز کوروش به هندوستان نقل شده است که به مرگ وی یا بازگشت او با هفت تن زنده انجامید. | ||
کوروش در میانه تابستان 530ق.م، کشته شد و دو پسر از خود باقی گذاشت. پسر بزرگتر کمبوجیه نام داشت که دارای مقام نائبالسلطنگی بابل بود و جانشین کوروش تلقی میشد؛ پسر کوچکتر بردیا نام داشت<ref>ر.ک: همان، ص22-32</ref>. | کوروش در میانه تابستان 530ق.م، کشته شد و دو پسر از خود باقی گذاشت. پسر بزرگتر کمبوجیه نام داشت که دارای مقام نائبالسلطنگی بابل بود و جانشین کوروش تلقی میشد؛ پسر کوچکتر بردیا نام داشت<ref>ر.ک: همان، ص22-32</ref>. | ||
بخش بعدی پیرامون تحکیم امپراتوری در زمان پادشاهی داریوش و دربار ایران است. نگارنده بهتفصیل به | بخش بعدی پیرامون تحکیم امپراتوری در زمان پادشاهی داریوش و دربار ایران است. نگارنده بهتفصیل به ویژگیهای شخصیتی داریوش و کشورگشاییهای گسترده وی میپردازد و سپس به تشریح رسم و رسومات و آیین زندگانی شاه و همسران و فرزندان و درباریان وی و خصوصیات آنها و سایر موضوعات مرتبط با شیوه حکمرانی داریوش پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ص32-56</ref>. | ||
بخش پنجم پیرامون سرزمین پارس است؛ سرزمینی که ایرانیان به آن پارس و یونانیان پرسیس میگویند، بهطور کلی سرزمینی کوهستانی است که در شمال شرقی خلیج فارس واقع شده و حوضه مرتفعی را که تخت جمشید و شیراز در آن قرار گرفتهاند در بر میگیرد. امروزه این سرزمین، فارس نام دارد. هرودوت از ده قبیله یا طائفه نام میبرد که در سرزمین اصلی پارس اقامت داشتهاند و فقط سه قبیله از این قبایل وقتی کورش علیه آستیاگ بهپا خاست، از سوی او بسیج شدند<ref>ر.ک: همان، ص57-63</ref>. | بخش پنجم پیرامون سرزمین پارس است؛ سرزمینی که ایرانیان به آن پارس و یونانیان پرسیس میگویند، بهطور کلی سرزمینی کوهستانی است که در شمال شرقی خلیج فارس واقع شده و حوضه مرتفعی را که تخت جمشید و شیراز در آن قرار گرفتهاند در بر میگیرد. امروزه این سرزمین، فارس نام دارد. هرودوت از ده قبیله یا طائفه نام میبرد که در سرزمین اصلی پارس اقامت داشتهاند و فقط سه قبیله از این قبایل وقتی کورش علیه آستیاگ بهپا خاست، از سوی او بسیج شدند<ref>ر.ک: همان، ص57-63</ref>. | ||
از جمله مباحث مطرحشده دیگر در این فصل، موضوع اداره | از جمله مباحث مطرحشده دیگر در این فصل، موضوع اداره ساتراپیها است، ساتراپها (حامیان قلمرو) نظیر فرمانداران در ایالت نایبان و جانشینان شاه بودند. حوزه وظایف آنها تمام امور کشوری و لشگری را در بر میگرفت و آنها ظاهرا مسئول پرداخت خراج سالانه، ترتیبات امر سربازیگری و مسائل قضایی و امنیتی بودند. گفته میشود که اعیان و نجیبزادگان ایرانی ساکن در ساتراپیها به دربار آنها راه داشتند و بهعنوان آموزگار در آموزش و پرورش فرزندان آنها خدمت میکردند<ref>ر.ک: همان، ص93-104</ref>. | ||
فصل دوم کتاب، نوشته آر. ر. برن، درباره ایران و یونانیان است که در شش بخش مجزا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. | فصل دوم کتاب، نوشته آر. ر. برن، درباره ایران و یونانیان است که در شش بخش مجزا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. | ||
بخش اول درباره تلاش کوروش برای ایجاد اتحاد و ارتباط با یونانیان برای مقابله با کروزوس است. این تلاشی بسیار منطقی بود که یا در پشت جبهه دشمن ناآرامی و آشوب ایجاد کند، یا حداقل کروزوس با سرزمینهایی که تازه با پیادهنظام خود فتح کرده بود، قادر به حرکت نباشد. بخش دوم در مورد گسترش امپراتوری هخامنشی به مصر و مدیترانه است. کمبوجیه پسر کوروش به پیروی از راه پدر خویش، در سال 525 به مصر یورش برد و بهعنوان مقدمه این کار امر خطیری را پیش برد که بهخاطر آن ستایشگران او را ستودند، او «فاتح دریا» شد. کمبوجیه با تمام تدابیری که آماسیس، «فرعون پیر»، برای دفاع از سرزمین خود اندیشیده بود، بر وی غلبه کرد و ایرانیان پیروز شدند<ref>ر.ک: همان، ص122-132</ref>. | بخش اول درباره تلاش کوروش برای ایجاد اتحاد و ارتباط با یونانیان برای مقابله با کروزوس است. این تلاشی بسیار منطقی بود که یا در پشت جبهه دشمن ناآرامی و آشوب ایجاد کند، یا حداقل کروزوس با سرزمینهایی که تازه با پیادهنظام خود فتح کرده بود، قادر به حرکت نباشد. بخش دوم در مورد گسترش امپراتوری هخامنشی به مصر و مدیترانه است. کمبوجیه پسر کوروش به پیروی از راه پدر خویش، در سال 525 به مصر یورش برد و بهعنوان مقدمه این کار امر خطیری را پیش برد که بهخاطر آن ستایشگران او را ستودند، او «فاتح دریا» شد. کمبوجیه با تمام تدابیری که آماسیس، «فرعون پیر»، برای دفاع از سرزمین خود اندیشیده بود، بر وی غلبه کرد و ایرانیان پیروز شدند<ref>ر.ک: همان، ص122-132</ref>. | ||
از جمله مهمترین بخشهای مهم این فصل، بخش سوم و چهارم است که به ورود ایرانیان به اروپا و جنگهای بزرگ و اتفاقاتی که در اروپا درگرفت پرداخته است. داریوش پس از فتح مصر که دستهایش آزاد شده بود، بهراستی نقشه رسیدن به اروپا را در سر داشت، البته به شیوه ایرانی؛ یعنی عملیات زمینی سنگین و گسترده، استفاده از نیروی دریایی یونان آسیایی برای حمل و نقل تدارکات و غیره. در مورد اهداف این جنگها نگارنده بر این باور است که اگر | از جمله مهمترین بخشهای مهم این فصل، بخش سوم و چهارم است که به ورود ایرانیان به اروپا و جنگهای بزرگ و اتفاقاتی که در اروپا درگرفت پرداخته است. داریوش پس از فتح مصر که دستهایش آزاد شده بود، بهراستی نقشه رسیدن به اروپا را در سر داشت، البته به شیوه ایرانی؛ یعنی عملیات زمینی سنگین و گسترده، استفاده از نیروی دریایی یونان آسیایی برای حمل و نقل تدارکات و غیره. در مورد اهداف این جنگها نگارنده بر این باور است که اگر لشگرکشیهای گذشته کوروش و کمبوجیه و خشایار شاه را مقایسه کنیم، به این نتیجه میرسیم که انگیزه اصلی فقط توسعه قدرت خویش تا جایی که میتوانسته بوده است؛ اقدامی که بسیاری از محققان باستانی آن را جزو سرشت انسانی میدانستهاند و با گفته داریوش در مورد اعتقادش به رسالت الهی خویش مطابقت دارد؛ چهبسا او قصد همه اروپا را داشت و اگر ارباب قاره میشد، سرزمینهای مدیترانه نیز به چنگ وی میافتاد<ref>ر.ک: همان، ص133-177</ref>. | ||
فصل سوم کتاب، نوشته ماکس مالووان، به شرح حال و اتفاقات و زندگینامه کوروش بزرگ اختصاص داده شده، که در یازده بخش مجزا بهتفصیل به آن پرداختهشده است. اولین بخش آن درباره نقشی از کوروش است با چهار بال، از یگانه ستون باقیمانده در پاسارگاد. شبح کورش، با جامهای عیلامی بر فراز ویرانههای شهری که در درازای سدهها متروک شده، در پرواز است. از جمله بخشهای دیگری که در این فصل به آن پرداخته شده است، مباحثی است مانند کیفیت مسافرتهای مقامات هخامنشی به سایر سرزمینها، شرح حال و اخلاقیات کوروش، گاهشماری فتوحات، کیفیت تسخیر بابل، آثار خط میخی: منشور کوروش، مدارا و تساهل کوروش: سیاست خارجی، ضرب مسکوکات، دین و آیین کوروش و انتخاب پاسارگاد بهعنوان پایتخت<ref>ر.ک: همان، ص245-278</ref>. | فصل سوم کتاب، نوشته ماکس مالووان، به شرح حال و اتفاقات و زندگینامه کوروش بزرگ اختصاص داده شده، که در یازده بخش مجزا بهتفصیل به آن پرداختهشده است. اولین بخش آن درباره نقشی از کوروش است با چهار بال، از یگانه ستون باقیمانده در پاسارگاد. شبح کورش، با جامهای عیلامی بر فراز ویرانههای شهری که در درازای سدهها متروک شده، در پرواز است. از جمله بخشهای دیگری که در این فصل به آن پرداخته شده است، مباحثی است مانند کیفیت مسافرتهای مقامات هخامنشی به سایر سرزمینها، شرح حال و اخلاقیات کوروش، گاهشماری فتوحات، کیفیت تسخیر بابل، آثار خط میخی: منشور کوروش، مدارا و تساهل کوروش: سیاست خارجی، ضرب مسکوکات، دین و آیین کوروش و انتخاب پاسارگاد بهعنوان پایتخت<ref>ر.ک: همان، ص245-278</ref>. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
در ابتدای کتاب فهرست مطالب آن و در | در ابتدای کتاب فهرست مطالب آن و در پاورقیها توضیح برخی از جملات و آدرس مطالب ذکر شده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||