پرش به محتوا

دیوان کامل ناصرالدین شاه قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ش' به 'ن‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ک' به 'ی‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ش' به 'ن‌ش')
خط ۴۰: خط ۴۰:
[[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]]، بخش اعظم سروده‌های مذهبی خود را به امام حسین(ع) و سایر شهدای کربلا اختصاص داده است. دیگر اشعار آیینی او در وصف [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] و [[امام رضا(ع)]] و شعری ترکی در مصیبت کربلاست. او برای سرایش این بخش از دیوان، از انواع قوالب شعری چون مثنوی، قصیده، غزل، قطعه و رباعی استفاده کرده است. در دیگر اشعار این بخش، تقسیم‎بندی سروده‌ها بر اساس قالب شعری بوده و مضمون در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است. بااین‎وجود، اشعاری متأثر از مذهب و با شمه‌ای آیینی، در بخش غزلیات دیوان هم مشهود است. [[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]] در این بخش از اشعار خود یک غزل کامل و یک غزل ناتمام با ردیف «پنداری» دارد که در هر دو غزل، غیر از ردیف یکسان، از سه بیت تکراری و مضمونی واحد، استفاده کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]]، بخش اعظم سروده‌های مذهبی خود را به امام حسین(ع) و سایر شهدای کربلا اختصاص داده است. دیگر اشعار آیینی او در وصف [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] و [[امام رضا(ع)]] و شعری ترکی در مصیبت کربلاست. او برای سرایش این بخش از دیوان، از انواع قوالب شعری چون مثنوی، قصیده، غزل، قطعه و رباعی استفاده کرده است. در دیگر اشعار این بخش، تقسیم‎بندی سروده‌ها بر اساس قالب شعری بوده و مضمون در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است. بااین‎وجود، اشعاری متأثر از مذهب و با شمه‌ای آیینی، در بخش غزلیات دیوان هم مشهود است. [[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]] در این بخش از اشعار خود یک غزل کامل و یک غزل ناتمام با ردیف «پنداری» دارد که در هر دو غزل، غیر از ردیف یکسان، از سه بیت تکراری و مضمونی واحد، استفاده کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


بخش «پیوست‎ها»ی دیوان، شامل سروده‌های تضمین‎شده از اشعار ناصرالدین شاه یا تقلید از سبک اوست. اغلب این اشعار، در قالب غزل و از آثار فروغی بسطامی بوده است. «توضیحات» این بخش معرفی تفصیلی اشخاصی بوده که نگارنده در شرح زندگانی ناصرالدین شاه، یا از آنها نام برده یا به‌صورت مختصر سخن گفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
بخش «پیوست‎ها»ی دیوان، شامل سروده‌های تضمین‌شده از اشعار ناصرالدین شاه یا تقلید از سبک اوست. اغلب این اشعار، در قالب غزل و از آثار فروغی بسطامی بوده است. «توضیحات» این بخش معرفی تفصیلی اشخاصی بوده که نگارنده در شرح زندگانی ناصرالدین شاه، یا از آنها نام برده یا به‌صورت مختصر سخن گفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


===سبک سروده‌های ناصرالدین شاه===
===سبک سروده‌های ناصرالدین شاه===
خط ۶۵: خط ۶۵:
مجاهدی معتقد است که جز مثنوی ماتمی که ناصرالدین شاه در رثای حضرت علی‌اصغر(ع) سروده و یک رباعی، اثر منظوم دیگری از او به ثبت نرسیده است؛ حال آنکه در دیوان او، شاهد اشعاری در قالب‌ها و مضامین مختلف هستیم که مورد استقبال دیگر شاعران هم قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.
مجاهدی معتقد است که جز مثنوی ماتمی که ناصرالدین شاه در رثای حضرت علی‌اصغر(ع) سروده و یک رباعی، اثر منظوم دیگری از او به ثبت نرسیده است؛ حال آنکه در دیوان او، شاهد اشعاری در قالب‌ها و مضامین مختلف هستیم که مورد استقبال دیگر شاعران هم قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>.


علاوه بر کتاب حاضر، نسخه‌های دیگری هم از دیوان ناصرالدین شاه به چاپ رسیده است. یکی از این نسخ، دیوانی است به کوشش مهدی آصفی که با توجه به آنچه گردآورنده در مقدمه کتاب خود ذکر کرده است، بخشی از آثار منتشرنشده ناصرالدین شاه محسوب می‌شود. به همین دلیل تعدادی از اشعار کتاب او در دیوانی که گل‎محمدی گردآوری کرده، چاپ نشده است. آنچه آصفی در بخش «افزوده‌ها»ی کتاب خود انجام داده، مشابه بخش «پیوست‎ها»ی دیوان گل‎محمدی است. با این تفاوت که او در این بخش فقط به معرفی اشعار تضمین‎شده از سروده‌های ناصرالدین شاه اکتفا نکرده است، بلکه به تعدادی از اشعار شاعران دیگر در وصف این شاه قاجار، مدیحه‌ای که متأثر از قالب و محتوای یکی از اشعار ناصرالدین شاه بوده و نمونه‌هایی از تأثیرپذیری شعرای دربار ناصری از حافظ نیز پرداخته است. همچنین به غزلی آیینی از وصال شیرازی که در تفسیر فال ناصرالدین شاه سروده بود، اشاره کرده است. بخش‎هایی از این غزل:
علاوه بر کتاب حاضر، نسخه‌های دیگری هم از دیوان ناصرالدین شاه به چاپ رسیده است. یکی از این نسخ، دیوانی است به کوشش مهدی آصفی که با توجه به آنچه گردآورنده در مقدمه کتاب خود ذکر کرده است، بخشی از آثار منتشرنشده ناصرالدین شاه محسوب می‌شود. به همین دلیل تعدادی از اشعار کتاب او در دیوانی که گل‎محمدی گردآوری کرده، چاپ نشده است. آنچه آصفی در بخش «افزوده‌ها»ی کتاب خود انجام داده، مشابه بخش «پیوست‎ها»ی دیوان گل‎محمدی است. با این تفاوت که او در این بخش فقط به معرفی اشعار تضمین‌شده از سروده‌های ناصرالدین شاه اکتفا نکرده است، بلکه به تعدادی از اشعار شاعران دیگر در وصف این شاه قاجار، مدیحه‌ای که متأثر از قالب و محتوای یکی از اشعار ناصرالدین شاه بوده و نمونه‌هایی از تأثیرپذیری شعرای دربار ناصری از حافظ نیز پرداخته است. همچنین به غزلی آیینی از وصال شیرازی که در تفسیر فال ناصرالدین شاه سروده بود، اشاره کرده است. بخش‎هایی از این غزل:


{{شعر}}
{{شعر}}
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش