۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
محمودمیرزا قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ت‌و' به 'ت‌و'
جز (جایگزینی متن - 'م‌ک' به 'م‌ک') |
جز (جایگزینی متن - 'ت‌و' به 'ت‌و') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==خانواده== | ==خانواده== | ||
===پدر و مادر=== | ===پدر و مادر=== | ||
«محمودمیرزا قاجار پسر فتحعلی‌شاه (حاکم در 1250-1212ق) و مریم خانم بود. این بانو از زنان یهودی شیراز بود که به دین اسلام گروید و به‌واسطه زیبایی خاصی که داشت، به دربار قاجار راه یافت و ابتدا به عقد آقامحمد خان درآمد... [پس از وی فتحعلی شاه] مریم خانم را به عقد ازدواج خود درآورد»<ref>جلالی، نادره، صفحه بیست و | «محمودمیرزا قاجار پسر فتحعلی‌شاه (حاکم در 1250-1212ق) و مریم خانم بود. این بانو از زنان یهودی شیراز بود که به دین اسلام گروید و به‌واسطه زیبایی خاصی که داشت، به دربار قاجار راه یافت و ابتدا به عقد آقامحمد خان درآمد... [پس از وی فتحعلی شاه] مریم خانم را به عقد ازدواج خود درآورد»<ref>جلالی، نادره، صفحه بیست و بیست‌ویک</ref>. | ||
===برادران و خواهران تنی=== | ===برادران و خواهران تنی=== | ||
حاصل پیوند فتحعلی شاه با این بانو، یازده فرزند بود که پنج تن از آنان در زمان حیات فتحعلی شاه درگذشتند و چهار پسر و دو دختر باقی ماندند؛ محمودمیرزا، همایونمیرزا متخلص به حشمت، احمدعلی‌میرزا متخلص به احمد، جهانشاهمیرزا متخلص به جهان، شاه‌بیگم ملقب به ضیاءالسلطنه و سلطانبیگم<ref>ر.ک: همان، صفحه | حاصل پیوند فتحعلی شاه با این بانو، یازده فرزند بود که پنج تن از آنان در زمان حیات فتحعلی شاه درگذشتند و چهار پسر و دو دختر باقی ماندند؛ محمودمیرزا، همایونمیرزا متخلص به حشمت، احمدعلی‌میرزا متخلص به احمد، جهانشاهمیرزا متخلص به جهان، شاه‌بیگم ملقب به ضیاءالسلطنه و سلطانبیگم<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ویک</ref>. | ||
==تولد، کودکی== | ==تولد، کودکی== | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==مناصب سیاسی== | ==مناصب سیاسی== | ||
===حکومت نهاوند=== | ===حکومت نهاوند=== | ||
«او در 1229ق، به حکومت نهاوند رسید و به امید آنکه کم‌کم ولایات دیگر به قلمروش افزوده شود، روزگار را سپری کرد، اما مرگ صدراعظم در قزوین امیدهای وی را به یأس تبدیل کرد و او بهناچار به همان حکومت نهاوند قناعت ورزید. محمودمیرزا به‌تفصیل در کتاب «گلشن محمود» و «تذكرة السلاطين» راجع به این مسئله سخن گفته است»<ref>همان، صفحه | «او در 1229ق، به حکومت نهاوند رسید و به امید آنکه کم‌کم ولایات دیگر به قلمروش افزوده شود، روزگار را سپری کرد، اما مرگ صدراعظم در قزوین امیدهای وی را به یأس تبدیل کرد و او بهناچار به همان حکومت نهاوند قناعت ورزید. محمودمیرزا به‌تفصیل در کتاب «گلشن محمود» و «تذكرة السلاطين» راجع به این مسئله سخن گفته است»<ref>همان، صفحه بیست‌ودو</ref>. | ||
وی تا سال 1241ق، حاکم نهاوند بود و در آن سال حکومت این شهر را به برادرش جهان، یا حشمت، سپرد<ref>ر.ک: همان، صفحه سیویک و سیودو</ref>. | وی تا سال 1241ق، حاکم نهاوند بود و در آن سال حکومت این شهر را به برادرش جهان، یا حشمت، سپرد<ref>ر.ک: همان، صفحه سیویک و سیودو</ref>. | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
==فعالیتهای عمرانی== | ==فعالیتهای عمرانی== | ||
===در نهاوند=== | ===در نهاوند=== | ||
«او «ضرابخانه نهاوند» را احیا و راه‌اندازی کرد و علامت آن را هم «ماه بصر» قرار داد. قلعه نهاوند را با نام جدید «روئین‌دژ» در سال 1232 از نو بنا کرد. او این دژ را مرکز قدرت نظامی خود ساخت و مبلغ هشتاد هزار تومان صرف بازسازی آن کرد»<ref>همان، صفحه | «او «ضرابخانه نهاوند» را احیا و راه‌اندازی کرد و علامت آن را هم «ماه بصر» قرار داد. قلعه نهاوند را با نام جدید «روئین‌دژ» در سال 1232 از نو بنا کرد. او این دژ را مرکز قدرت نظامی خود ساخت و مبلغ هشتاد هزار تومان صرف بازسازی آن کرد»<ref>همان، صفحه بیست‌ودو و بیست‌وسه</ref>. | ||
محمودمیرزا در 1239 مدرسه «مقام محمود» یا «محمودیه» را در محله راسته آمیرزا آقا ساخت. این مکان محل تجمع طلاب و علمای آن زمان بود. این مدرسه تا سال 1317ش، پابرجا بوده و در آن سال به دست رئیس فرهنگ وقت (آقای مینایی) مدرسه جدیدی به‌جای آن ساخته شده است؛ ابتدا دبستان شش کلاسه سعدی و سپس دبیرستان فیروزان در آن دایر گردید. «در ابتدای درب ورودی سالن سمت راست در اطاق کوچکی، سنگنبشتهای بر دیوار نصب شده که سنگ بنای مدرسه مذکور است»<ref>ر.ک: همان، صفحه | محمودمیرزا در 1239 مدرسه «مقام محمود» یا «محمودیه» را در محله راسته آمیرزا آقا ساخت. این مکان محل تجمع طلاب و علمای آن زمان بود. این مدرسه تا سال 1317ش، پابرجا بوده و در آن سال به دست رئیس فرهنگ وقت (آقای مینایی) مدرسه جدیدی به‌جای آن ساخته شده است؛ ابتدا دبستان شش کلاسه سعدی و سپس دبیرستان فیروزان در آن دایر گردید. «در ابتدای درب ورودی سالن سمت راست در اطاق کوچکی، سنگنبشتهای بر دیوار نصب شده که سنگ بنای مدرسه مذکور است»<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وپنج و بیست‌وشش</ref>. | ||
باغ شاه، از دیگر بناهایی بود که او در نهاوند احداث کرد. «محمودمیرزا در تذكرة السلاطين، از آثار دیگری که خود بنا یا تعمیر کرده سخن گفته است. از آن جمله به قصری به نام پسرش مسعودمیرزا، «منظر محمود» که به اسم خودش خوانده، «گلشن احمد» به اسم برادر کهترش، «بازار ضیا» نزدیک به تیمچه همایون، «تیمچه همایون» واقع در کنار دیوار قیصریه ابتدای بازار بزازها، بقعه «امامزاده محمد»، بقعه «امامزاده سراب گیان معروف به بابااحمد»، «بقعه شیخ ابوالعباس نهاوندی» و بقعه «بدیعالزمان» می‌توان اشاره داشت... قیصریه از دیگر احداثات محمودمیرزا بوده که امروزه به‌جز نام و دو چنار کهنسال آثاری از آن برجای نمانده است... «مسجد محمود»، «کاخ همایون» و چند حمام و کاروان‌سرا از دیگر بناهایی است که این شاهزاده قاجاری در نهاوند احداث کرده که امروزه متأسفانه تعداد اندکی از آنها باقی مانده است»<ref>همان، صفحه | باغ شاه، از دیگر بناهایی بود که او در نهاوند احداث کرد. «محمودمیرزا در تذكرة السلاطين، از آثار دیگری که خود بنا یا تعمیر کرده سخن گفته است. از آن جمله به قصری به نام پسرش مسعودمیرزا، «منظر محمود» که به اسم خودش خوانده، «گلشن احمد» به اسم برادر کهترش، «بازار ضیا» نزدیک به تیمچه همایون، «تیمچه همایون» واقع در کنار دیوار قیصریه ابتدای بازار بزازها، بقعه «امامزاده محمد»، بقعه «امامزاده سراب گیان معروف به بابااحمد»، «بقعه شیخ ابوالعباس نهاوندی» و بقعه «بدیعالزمان» می‌توان اشاره داشت... قیصریه از دیگر احداثات محمودمیرزا بوده که امروزه به‌جز نام و دو چنار کهنسال آثاری از آن برجای نمانده است... «مسجد محمود»، «کاخ همایون» و چند حمام و کاروان‌سرا از دیگر بناهایی است که این شاهزاده قاجاری در نهاوند احداث کرده که امروزه متأسفانه تعداد اندکی از آنها باقی مانده است»<ref>همان، صفحه بیست‌وشش و بیست‌ونه</ref>. | ||
===در لرستان=== | ===در لرستان=== | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
# ملا حسنعلی مازندرانی؛ | # ملا حسنعلی مازندرانی؛ | ||
# میرزا عبدالوهاب نشاط؛ | # میرزا عبدالوهاب نشاط؛ | ||
# میرزا یوسف طرب<ref>ر.ک: همان، صفحه | # میرزا یوسف طرب<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ویک و بیست‌ودو</ref>. | ||
==زندان== | ==زندان== | ||