۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مرقع نی‌نامه جامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'م‌ا' به 'م‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ع' به 'ه‌ع') |
جز (جایگزینی متن - 'م‌ا' به 'م‌ا') |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
تفسیرى دیگر که جامى در این منظومه از نى نموده بر مبناى نى به‌عنوان تمثیل قلم است. البته این تأویل که خود جامى هم آن را با شایدگویى و لحنى تردیدآمیز بیان داشته با اندیشه و نگرش مولوى سازگار نیست و قرائن صارفه‌اى که در خود مثنوى و دیگر آثار مولانا هست، همچنین اشارات ربابنامه سلطان ولد فرزند مولوى که مبتنى بر یادداشته‌ها و شنوده‌هاى مستقیم پسر از پدر است و روایات مناقب العارفين شمس‌الدین احمد افلاکى (متوفی 761ق) برخلاف آمد آن صراحت دارد. بههرحال اینگونه تلقى از نى به‌عنوان تمثیل قلم ناشى از حرمت و قداستى است که خط و قلم به‌عنوان «پرتو آسمانى سیر علمزار ایزدى بر نزهتآباد شهرستان وجود» در قرآن مجید دارد و هم از عهد باستان در اندیشه و فرهنگ ایران رسوخ داشته است. | تفسیرى دیگر که جامى در این منظومه از نى نموده بر مبناى نى به‌عنوان تمثیل قلم است. البته این تأویل که خود جامى هم آن را با شایدگویى و لحنى تردیدآمیز بیان داشته با اندیشه و نگرش مولوى سازگار نیست و قرائن صارفه‌اى که در خود مثنوى و دیگر آثار مولانا هست، همچنین اشارات ربابنامه سلطان ولد فرزند مولوى که مبتنى بر یادداشته‌ها و شنوده‌هاى مستقیم پسر از پدر است و روایات مناقب العارفين شمس‌الدین احمد افلاکى (متوفی 761ق) برخلاف آمد آن صراحت دارد. بههرحال اینگونه تلقى از نى به‌عنوان تمثیل قلم ناشى از حرمت و قداستى است که خط و قلم به‌عنوان «پرتو آسمانى سیر علمزار ایزدى بر نزهتآباد شهرستان وجود» در قرآن مجید دارد و هم از عهد باستان در اندیشه و فرهنگ ایران رسوخ داشته است. | ||
آثار کمتر شخصی از بزرگان ادب فارسى را مانند جامى این موقعیت و بخت و نصیبه هنرى روى نموده که بیشترینه آن‌ها به دست بزرگترین استادان خوشنویس و کتابگران هنرور کتابت و آراسته شود و در زمره آثار نفیس هنرى برآید و به شمار رود. به نوشته امیرعلی‌شیر نوائى در رساله خمسة المتحیرين که سرگذشتنامه جامى است به زبان ترکى جغتایى، در دربار هرات کاتبانى راتب و موظف فقط براى کتابت آثار جامى گماشته شده بود و این آثار پس از کتابت به نظر جامى مىرسید. برخى از آن نسخه‌ها که جامى آن‌ها را بازبینى کرده و ویراسته، | آثار کمتر شخصی از بزرگان ادب فارسى را مانند جامى این موقعیت و بخت و نصیبه هنرى روى نموده که بیشترینه آن‌ها به دست بزرگترین استادان خوشنویس و کتابگران هنرور کتابت و آراسته شود و در زمره آثار نفیس هنرى برآید و به شمار رود. به نوشته امیرعلی‌شیر نوائى در رساله خمسة المتحیرين که سرگذشتنامه جامى است به زبان ترکى جغتایى، در دربار هرات کاتبانى راتب و موظف فقط براى کتابت آثار جامى گماشته شده بود و این آثار پس از کتابت به نظر جامى مىرسید. برخى از آن نسخه‌ها که جامى آن‌ها را بازبینى کرده و ویراسته، هم‌اکنون موجود است. جامى نسبت به تأثیر خط نکو در حسآمیزى و تجلى لطف سخن و قبول خاطر خواننده، اعتقاد بسیار داشته و دراینباره، علاوه بر فحواى ابیات متعدد که در دیوان و سایر آثار او آمده، در مقدمه اشعة اللمعات و پایان لیلى و مجنون، به‌تفصیل و تأکید بیشتر، سخن داشته و در ضمن به بحثى دقیق در باب لزوم مقابله متن نونویس با نسخه درستنوشته و اصیل پرداخته است. روایات و اشعار غالباً ً طنزآمیزى هم از جامى در نکوهش از کاتبانى که بر اثر غفلت و سهو و حشو در کتابت باعث تغییر متن و تحریف کلام و اندیشه صاحب اثر مىگردند نقل شده است.<ref>مقدمه مصحح، ص3-5</ref> | ||
عبارت جامی در ابتدای کتاب چنین است: | عبارت جامی در ابتدای کتاب چنین است: | ||