۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مخفی، زیبالنسا بیگم: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'نه' به 'نه'
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
جز (جایگزینی متن - 'نه' به 'نه') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
زیبالنساء در ماه شوال 1048ق، از بطن مادر ایرانیالاصل، دلرَس بانو، دخت شاهنواز خان صفوی، زاده شد. هنگام تولد او در کاخ شاهی جشن باشکوهی برپا شد. به مساکین و فقرا خیرات داده شد. خانمی به نام مَیّابایی شیردادن او را برعهده گرفت. میابایی زن بسیار عاقله و فرزانهای بود. صبحها که او قرآن میخواند، زیبالنساء نزد او مینشست و گوش میداد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/134 ر.ک: علیخان، زیبالنساء، ص134]</ref>. | زیبالنساء در ماه شوال 1048ق، از بطن مادر ایرانیالاصل، دلرَس بانو، دخت شاهنواز خان صفوی، زاده شد. هنگام تولد او در کاخ شاهی جشن باشکوهی برپا شد. به مساکین و فقرا خیرات داده شد. خانمی به نام مَیّابایی شیردادن او را برعهده گرفت. میابایی زن بسیار عاقله و فرزانهای بود. صبحها که او قرآن میخواند، زیبالنساء نزد او مینشست و گوش میداد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/134 ر.ک: علیخان، زیبالنساء، ص134]</ref>. | ||
زیبالنساء در سن پنج سالگی قرآن مجید را نزد حافظه مریم بیگم، مادر عنایتالله خان، یکی از درباریان اورنگزیب، فراگرفت. هنگامی که او در سن هفت، هشت سالگی قرآن را حفظ کرد، پدرش اورنگزیب بسیار خوشحال شد و سی هزار اشرفی جایزه داد. اورنگزیب، ملا محمدسعیداشرف مازندرانی، نوه ملا سعیدتقی مجلسی را که از ایران به هند رفته بود، به استادی دخترش گماشت. زیبالنساء | زیبالنساء در سن پنج سالگی قرآن مجید را نزد حافظه مریم بیگم، مادر عنایتالله خان، یکی از درباریان اورنگزیب، فراگرفت. هنگامی که او در سن هفت، هشت سالگی قرآن را حفظ کرد، پدرش اورنگزیب بسیار خوشحال شد و سی هزار اشرفی جایزه داد. اورنگزیب، ملا محمدسعیداشرف مازندرانی، نوه ملا سعیدتقی مجلسی را که از ایران به هند رفته بود، به استادی دخترش گماشت. زیبالنساء زبانهای فارسی و عربی را نزد ملا فراگرفت. طبعش بارور و ذوق شعری در او پدیدار شد. او «مخفی» تخلص کرد و از سنین سیزده، چهارده سالگی شروع به سرودن شعر کرد. مخفی اشعارش را برای اصلاح به ملا اشرف میداد. ملا نهتنها در شاعری و علم هیئت تبحر کامل داشت، بلکه خطهای نسخ، نستعلیق و شکسته را بسیار خوب مینوشت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/134 ر.ک: همان]</ref>. | ||
==اشتیاق به دانش== | ==اشتیاق به دانش== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
روزی زیبالنساء در حضور پدرش بود. ناگاه آیینه قدی از طاق افتاد و شکست. این مصرع بیاختیار از زبان اورنگزیب برآمد: «از قضا آیینه چینی شکست». مخفی بالبداهه گفت: «خوب شد اسباب خودبینی شکست»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/137 ر.ک: همان، ص137]</ref>. | روزی زیبالنساء در حضور پدرش بود. ناگاه آیینه قدی از طاق افتاد و شکست. این مصرع بیاختیار از زبان اورنگزیب برآمد: «از قضا آیینه چینی شکست». مخفی بالبداهه گفت: «خوب شد اسباب خودبینی شکست»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/137 ر.ک: همان، ص137]</ref>. | ||
شماره اشعار مخفی را پانزده هزار بیت یاد کردهاند و اگر این گفته نادرست نباشد، | شماره اشعار مخفی را پانزده هزار بیت یاد کردهاند و اگر این گفته نادرست نباشد، دیوانهای مطبوعهای که هماکنون از وی در دست است، بیش از یکپنجم مجموعه اشعار او را در بر ندارد<ref>ر.ک: کرمی، احمد، صفحه ب</ref>. درباره دیوان موجود مخفی اختلاف رأی وجود دارد. در دیوانی که به نام مخفی به چاپ رسیده، اشعاری وجود دارد که شاید الحاقی باشد. عدهای آن را به مخفی رشتی نسبت میدهند. اما آنچه مورد قبول همه تذکرهنویسان است این است که همه زیبالنساء را شاعره بزرگ میدانند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4943/139 ر.ک: علیخان، زیبالنساء، ص140-139]</ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||