علم اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ع' به 'ه‌ع')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک')
خط ۴۳: خط ۴۳:
پس از آن به ذکر مهم‎ترین کتب اخلاقی که در عالم اسلام تألیف شده، پرداخته تا ارزش کتاب «[[جامع السعادات]]» بهتر روشن و معلوم شود<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>‎.  
پس از آن به ذکر مهم‎ترین کتب اخلاقی که در عالم اسلام تألیف شده، پرداخته تا ارزش کتاب «[[جامع السعادات]]» بهتر روشن و معلوم شود<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>‎.  


سپس آشنایی بیشتر با شرح حال و فهرست آثار [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|مولی محمدمهدی نراقی]] و به‌ویژه کتاب «[[جامع السعادات]]» را به مقدمه استاد مظفر ارجاع می‌دهد. البته برخی اطلاعات مرحوم مظفر مانند تاریخ تولد [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|نراقی]] را خالی از اشکال نداسته؛ لذا در پاورقی، آثاری را برای مراجعه معرفی کرده است. مترجم در ادامه تنها به ذکر ویژگی و امتیاز این کتاب نسبت به سایر آثار اخلاقی پرداخته و سبب انتخاب نام کتاب را مطرح کرده است: «چنان‎که درباره کتب اخلاقى سابق‎الذکر گفته شد به‌طور کلّى در آنها یا صرفاً جهت عقلى و نظرى و فلسفى منظور بوده است (السّعادة و الإسعاد، تهذیب الأخلاق، اخلاق ناصرى) و یا جهت دینى و عملى غلبه داشته است (إحياء علوم الدين، کیمیاى سعادت، محجّة البيضاء)؛ امّا کتاب «[[جامع السعادات]]»، مشتمل بر هر دو جنبه با سبک و اسلوب ویژه است. مؤلّف ما در آغاز درباره نفس انسان و قوا و غرایز او سخن مى‎گوید و هریک از فضائل اخلاقى را به یکى از قواى نفس اسناد مى‎دهد و هریک از رذائل اخلاقى را به غریزه‌اى متّصل و مربوط‍‎ مى‎سازد و آنگاه به شناساندن هریک از فضائل و رذائل قوا مى‎پردازد و سپس مطالب خود را با آیات و روایات وارده و به‌طور کلّى تعالیم شرع مقدس اسلام مورد تقویت و تأیید قرار مى‎دهد و در پایان راه معالجه و درمان هر رذیلتى را به شیوه‌اى حکیمانه بیان مى‎کند و علاوه بر اینها گه‌گاه به نصیحت و موعظه مى‎پردازد و با کلامى مؤثّر خواننده را به تهذیب اخلاق و تصحیح رفتار و کردار خویش دعوت مى‎کند. بدین‎گونه خواننده به‎خوبى مى‎تواند آن را کتاب اخلاق اسلامى تلقّى کند و چون مطالب کتاب با بحث نظرى و عقلى نیز همراه است، به همین جهت ما آن را «علم اخلاق اسلامى» نام نهادیم»<ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>‎.  
سپس آشنایی بیشتر با شرح حال و فهرست آثار [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|مولی محمدمهدی نراقی]] و به‌ویژه کتاب «[[جامع السعادات]]» را به مقدمه استاد مظفر ارجاع می‌دهد. البته برخی اطلاعات مرحوم مظفر مانند تاریخ تولد [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|نراقی]] را خالی از اشکال نداسته؛ لذا در پاورقی، آثاری را برای مراجعه معرفی کرده است. مترجم در ادامه تنها به ذکر ویژگی و امتیاز این کتاب نسبت به سایر آثار اخلاقی پرداخته و سبب انتخاب نام کتاب را مطرح کرده است: «چنان‌که درباره کتب اخلاقى سابق‎الذکر گفته شد به‌طور کلّى در آنها یا صرفاً جهت عقلى و نظرى و فلسفى منظور بوده است (السّعادة و الإسعاد، تهذیب الأخلاق، اخلاق ناصرى) و یا جهت دینى و عملى غلبه داشته است (إحياء علوم الدين، کیمیاى سعادت، محجّة البيضاء)؛ امّا کتاب «[[جامع السعادات]]»، مشتمل بر هر دو جنبه با سبک و اسلوب ویژه است. مؤلّف ما در آغاز درباره نفس انسان و قوا و غرایز او سخن مى‎گوید و هریک از فضائل اخلاقى را به یکى از قواى نفس اسناد مى‎دهد و هریک از رذائل اخلاقى را به غریزه‌اى متّصل و مربوط‍‎ مى‎سازد و آنگاه به شناساندن هریک از فضائل و رذائل قوا مى‎پردازد و سپس مطالب خود را با آیات و روایات وارده و به‌طور کلّى تعالیم شرع مقدس اسلام مورد تقویت و تأیید قرار مى‎دهد و در پایان راه معالجه و درمان هر رذیلتى را به شیوه‌اى حکیمانه بیان مى‎کند و علاوه بر اینها گه‌گاه به نصیحت و موعظه مى‎پردازد و با کلامى مؤثّر خواننده را به تهذیب اخلاق و تصحیح رفتار و کردار خویش دعوت مى‎کند. بدین‎گونه خواننده به‎خوبى مى‎تواند آن را کتاب اخلاق اسلامى تلقّى کند و چون مطالب کتاب با بحث نظرى و عقلى نیز همراه است، به همین جهت ما آن را «علم اخلاق اسلامى» نام نهادیم»<ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>‎.  


وی در آخر ابراز امیدواری کرده که ترجمه این کتاب در تزکیه و تهذیب اخلاق همه ما (که هیچ‎کسى از آن بى‎نیاز نیست) و مردم زمان ما و زمان‌هاى بعد مؤثّر باشد، چنان‎که متن اصلى آن به قول استاد [[مظفر، محمدرضا|مظفّر]] چنین تأثیرى داشته است<ref>ر.ک: همان، ص‎22</ref>‎.  
وی در آخر ابراز امیدواری کرده که ترجمه این کتاب در تزکیه و تهذیب اخلاق همه ما (که هیچ‎کسى از آن بى‎نیاز نیست) و مردم زمان ما و زمان‌هاى بعد مؤثّر باشد، چنان‌که متن اصلى آن به قول استاد [[مظفر، محمدرضا|مظفّر]] چنین تأثیرى داشته است<ref>ر.ک: همان، ص‎22</ref>‎.  


مترجم در مورد آیات و روایات تنها به ترجمه بسنده نکرده و متن آنها را نیز ذکر کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص46</ref>‎. در رابطه با روایات، کاستی‌ای وجود دارد که در کتب تحقیقی کمتر به چشم می‌خورد؛ کمبودی که متأسفانه مرحوم [[مظفر، محمدرضا|مظفر]] و [[مجتبوی، جلال‌الدین|جلال‌الدین مجتبوی]] نسبت به آن بی‌توجه بوده‌اند، عدم ذکر منابع روایات است<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>‎.
مترجم در مورد آیات و روایات تنها به ترجمه بسنده نکرده و متن آنها را نیز ذکر کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص46</ref>‎. در رابطه با روایات، کاستی‌ای وجود دارد که در کتب تحقیقی کمتر به چشم می‌خورد؛ کمبودی که متأسفانه مرحوم [[مظفر، محمدرضا|مظفر]] و [[مجتبوی، جلال‌الدین|جلال‌الدین مجتبوی]] نسبت به آن بی‌توجه بوده‌اند، عدم ذکر منابع روایات است<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>‎.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش