پرش به محتوا

رسائل في الاجتهاد و التقليد و قاعدة لاضرر و ولاية الفقيه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎م' به 'ه‌م')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب')
خط ۳۹: خط ۳۹:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب مجموعا دربردارنده سه رساله می‎باشد که هریک با مقدمه کوتاهی در شرح آن رساله، آغاز شده است.
کتاب مجموعا دربردارنده سه رساله می‌باشد که هریک با مقدمه کوتاهی در شرح آن رساله، آغاز شده است.


مقرر علاوه بر ارائه متن تقریرات، مطالب و توضیحات فراوانی پیرامون مباحث مطرح‎شده، در انتهای صفحات کتاب، افزوده است. شیوه وی بدین صورت است که ابتدا قسمتی از متن را به‌صورت «... إلخ» ذکر کرده و سپس، به شرح و توضیح آن پرداخته است.
مقرر علاوه بر ارائه متن تقریرات، مطالب و توضیحات فراوانی پیرامون مباحث مطرح‎شده، در انتهای صفحات کتاب، افزوده است. شیوه وی بدین صورت است که ابتدا قسمتی از متن را به‌صورت «... إلخ» ذکر کرده و سپس، به شرح و توضیح آن پرداخته است.
خط ۶۹: خط ۶۹:
در فصول بعدی، به‌ترتیب، به موضوعات زیر پرداخته شده است: معنای لغوی و اصطلاحی تقلید؛ تقلید از اعلم؛ جایز بودن تقلید از مفضول و شرط حیات و زنده بودن کسی که از او تقلید می‌شود.
در فصول بعدی، به‌ترتیب، به موضوعات زیر پرداخته شده است: معنای لغوی و اصطلاحی تقلید؛ تقلید از اعلم؛ جایز بودن تقلید از مفضول و شرط حیات و زنده بودن کسی که از او تقلید می‌شود.


رساله دوم، نوشته‌ای است پیرامون «قاعده لاضرر». در مقدمه این رساله، به بیان این نکته پرداخته شده است که ازآنجاکه این قاعده، از مهم‎ترین قواعد فقهی بوده و بسیاری از احکام شرعی، مبتنی بر آن می‎باشند، لذا علمای بسیاری، پیرامون آن قلم‎فرسایی نموده که از جمله آنها، [[روحانی، محمدصادق|علامه روحانی]] می‎باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>.
رساله دوم، نوشته‌ای است پیرامون «قاعده لاضرر». در مقدمه این رساله، به بیان این نکته پرداخته شده است که ازآنجاکه این قاعده، از مهم‎ترین قواعد فقهی بوده و بسیاری از احکام شرعی، مبتنی بر آن می‌باشند، لذا علمای بسیاری، پیرامون آن قلم‎فرسایی نموده که از جمله آنها، [[روحانی، محمدصادق|علامه روحانی]] می‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>.


مطالب مربوط به این موضوع، در پنج مقام زیر، پی گرفته شده است:
مطالب مربوط به این موضوع، در پنج مقام زیر، پی گرفته شده است:
خط ۷۷: خط ۷۷:
## مفردات حدیث، یعنی کلمه «الضرر» و «الضرار»؛ در این‎باره، برای «الضرار»، شش معنا ذکر شده است.
## مفردات حدیث، یعنی کلمه «الضرر» و «الضرار»؛ در این‎باره، برای «الضرار»، شش معنا ذکر شده است.
## معنای جمله از جهت ورود کله «لا» بر هر دو کلمه؛ که در این‎باره نیز شش نظریه، مطرح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/154 ر.ک: همان، ص154-‎183]</ref>.
## معنای جمله از جهت ورود کله «لا» بر هر دو کلمه؛ که در این‎باره نیز شش نظریه، مطرح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/154 ر.ک: همان، ص154-‎183]</ref>.
# مقام سوم، در تطبیق حدیث لاضرر بر قضیه سمرة بن جندب می‎باشد که در آن، شبهات و ایراداتی مطرح شده است که نویسنده معتقد است بی‌پایه و اساس بودن برخی از آنها، به‎قدری واضح است که نیازی به تعرض به آنها نیست. اما در این میان، دو شبهه مطرح و پاسخ داده شده است که یکی از آنها این است که حدیث لاضرر، منطبق بر نزاع انصاری با سمره نیست <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/184 ر.ک: همان، ص184-‎192]</ref>.
# مقام سوم، در تطبیق حدیث لاضرر بر قضیه سمرة بن جندب می‌باشد که در آن، شبهات و ایراداتی مطرح شده است که نویسنده معتقد است بی‌پایه و اساس بودن برخی از آنها، به‎قدری واضح است که نیازی به تعرض به آنها نیست. اما در این میان، دو شبهه مطرح و پاسخ داده شده است که یکی از آنها این است که حدیث لاضرر، منطبق بر نزاع انصاری با سمره نیست <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/184 ر.ک: همان، ص184-‎192]</ref>.
# مقام چهارم، در بیان وجه تقدم قاعده لاضرر بر سایر ادله احکام می‎باشد. این مقام در سه مبحث زیر، پیگیری شده است:
# مقام چهارم، در بیان وجه تقدم قاعده لاضرر بر سایر ادله احکام می‌باشد. این مقام در سه مبحث زیر، پیگیری شده است:
## بیان نسبت قاعده لاضرر با ادله‌ای که به عناوین اولیه خود، مثبت احکام می‎باشند.
## بیان نسبت قاعده لاضرر با ادله‌ای که به عناوین اولیه خود، مثبت احکام می‌باشند.
## بیان نسبت این قاعده با سایر ادله مثبته یا نافیه حکم به عناوین ثانویه افعال.
## بیان نسبت این قاعده با سایر ادله مثبته یا نافیه حکم به عناوین ثانویه افعال.
## تعارض ضررین<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/193 ر.ک: همان، ص193]</ref>.
## تعارض ضررین<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/193 ر.ک: همان، ص193]</ref>.
خط ۸۵: خط ۸۵:
رساله سوم، نوشته‌ای است پیرامون «ولایت فقیه». در مقدمه این رساله، یکی از مهم‎ترین امور ضروری بشر، وجود نظام اجتماعی و حکومت عادلی که حافظ حقوق تمامی اقشار جامعه باشد، دانسته شده است؛ زیرا انسان فطرتا موجودی اجتماعی بوده که دستیابی او به نیازهایش، فقط در سایه اجتماع امکان‎پذیر است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/225 ر.ک: همان، ص225]</ref>.
رساله سوم، نوشته‌ای است پیرامون «ولایت فقیه». در مقدمه این رساله، یکی از مهم‎ترین امور ضروری بشر، وجود نظام اجتماعی و حکومت عادلی که حافظ حقوق تمامی اقشار جامعه باشد، دانسته شده است؛ زیرا انسان فطرتا موجودی اجتماعی بوده که دستیابی او به نیازهایش، فقط در سایه اجتماع امکان‎پذیر است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/225 ر.ک: همان، ص225]</ref>.


نویسنده در ابتدای این رساله، به‌منظور اثبات ولایت تکوینی معصومین(ع)، ابتدا به معانی مختلف ولایت اشاره نموده و سپس تأکید کرده است که ولایت با تمام معانی آن، برای پیامبر(ص) و معصومین، ثابت می‎باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/227 ر.ک: همان، ص227-‎228]</ref>.
نویسنده در ابتدای این رساله، به‌منظور اثبات ولایت تکوینی معصومین(ع)، ابتدا به معانی مختلف ولایت اشاره نموده و سپس تأکید کرده است که ولایت با تمام معانی آن، برای پیامبر(ص) و معصومین، ثابت می‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/227 ر.ک: همان، ص227-‎228]</ref>.


تنقیح این امر، در پنج مبحث زیر، صورت گرفته است:
تنقیح این امر، در پنج مبحث زیر، صورت گرفته است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش