پرش به محتوا

دیوان کامل امیرخسرو دهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ا' به 'ن‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ا' به 'ن‌ا')
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}  
}}  


'''دیوان کامل امیرخسرو دهلوی'''، اثری است منظوم از شاعر و عارف پارسی گوی هندوستان به نام [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|یمین‎الدین بن سیف‌الدین محمود]] معروف به [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]] (متوفی 725ق). این اثر به تصحیح [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] (متوفی 1386ش) رسیده و با همت [[درویش، م|م. درویش]] چاپ و منتشر شده است.
'''دیوان کامل امیرخسرو دهلوی'''، اثری است منظوم از شاعر و عارف پارسی گوی هندوستان به نام [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|یمین‌الدین بن سیف‌الدین محمود]] معروف به [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]] (متوفی 725ق). این اثر به تصحیح [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] (متوفی 1386ش) رسیده و با همت [[درویش، م|م. درویش]] چاپ و منتشر شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۸۳: خط ۸۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] برای ‎‎غنی‌تر‎ کردن موسیقی شعر خود، گاه در پایان نیم مصراع نیز قافیه آورده است‎ و این‎ کاری است‎ که همشهری او مولانای بلخ و نیز سعدی شیراز و لسان‎الغیب و بسیاری دیگر از شعرای بزرگ‎ بدین نمط شعر خود را خوش‎آهنگ‎تر و دل‎پذیرتر در جلوه آورده‌اند و خسرو نیز به‎ سبب داشتن ذهن قوی‎ موسیقایی‎ حلاوت شعرش را با پیوند کلمات هم‎قافیه در مذاق جان ناقدان سخن‎شناس، دل‎نشین‎تر و جذاب‎تر نموده است.
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] برای ‎‎غنی‌تر‎ کردن موسیقی شعر خود، گاه در پایان نیم مصراع نیز قافیه آورده است‎ و این‎ کاری است‎ که همشهری او مولانای بلخ و نیز سعدی شیراز و لسان‌الغیب و بسیاری دیگر از شعرای بزرگ‎ بدین نمط شعر خود را خوش‎آهنگ‎تر و دل‎پذیرتر در جلوه آورده‌اند و خسرو نیز به‎ سبب داشتن ذهن قوی‎ موسیقایی‎ حلاوت شعرش را با پیوند کلمات هم‎قافیه در مذاق جان ناقدان سخن‎شناس، دل‎نشین‎تر و جذاب‎تر نموده است.


ابیات زیر در بحر رجز مثمن سالم (مستفعلن چهار بار) از آن جمله است:
ابیات زیر در بحر رجز مثمن سالم (مستفعلن چهار بار) از آن جمله است:
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
# بحر مجتث مثمن مخبون محذوف (مفاعلن، فعلاتن، مفاعلن، فعلن)؛
# بحر مجتث مثمن مخبون محذوف (مفاعلن، فعلاتن، مفاعلن، فعلن)؛
# بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف (مفعول مفاعلن فعولن)؛
# بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف (مفعول مفاعلن فعولن)؛
# یکی دیگر‎ از‎ اوزان پرکاربرد شعر فارسی که به سبب نحوه قرار گرفتن هجاهای کوتاه و بلند‎، آهنگ‎ شاد و هیجان‎انگیز می‌سازد وزن (مفتعلن‎ فاعلن‎/مفتعلن فاعلن‎) بحر‎ منسرح‎ مثمن مطوی مکشوف است که خسرو‎ در‎ دیوان خود توجه را بدان معطوف داشته است؛
# یکی دیگر‎ از‎ اوزان پرکاربرد شعر فارسی که به سبب نحوه قرار گرفتن هجاهای کوتاه و بلند‎، آهنگ‎ شاد و هیجان‌انگیز می‌سازد وزن (مفتعلن‎ فاعلن‎/مفتعلن فاعلن‎) بحر‎ منسرح‎ مثمن مطوی مکشوف است که خسرو‎ در‎ دیوان خود توجه را بدان معطوف داشته است؛
# هزج مثمن‎ سالم‎(مفاعیلن چهاربار‎) که‎ از‎ اوزان پرکاربرد شعر فارسی‌ست‎ جالب نظر خسرو است؛
# هزج مثمن‎ سالم‎(مفاعیلن چهاربار‎) که‎ از‎ اوزان پرکاربرد شعر فارسی‌ست‎ جالب نظر خسرو است؛
# رجز مثمن مطوی مخبون (مفتعلن مفاعلن، مفتعلن مفاعلن) این وزن نیز از اوزان دل‎نشین و پرکاربرد شعر فارسی‌ست که در غزل‎های خسرو نقش‎ موسیقایی‎ خود را به دل‌انگیزترین وجه عرضه نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص31-32</ref>
# رجز مثمن مطوی مخبون (مفتعلن مفاعلن، مفتعلن مفاعلن) این وزن نیز از اوزان دل‎نشین و پرکاربرد شعر فارسی‌ست که در غزل‎های خسرو نقش‎ موسیقایی‎ خود را به دل‌انگیزترین وجه عرضه نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص31-32</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش