پرش به محتوا

انوری، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'انوری (ابهام زدایی)' به 'انوری (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن')
جز (جایگزینی متن - 'انوری (ابهام زدایی)' به 'انوری (ابهام‌زدایی)')
 
(۴۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR02525.jpg|بندانگشتی|انوری، محمد بن علی]]
[[پرونده:NUR02525.jpg|بندانگشتی|انوری، محمد بن علی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|انوری، محمد بن علی
! نام!! data-type="authorName" |انوری، محمد بن علی
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'|ان‍وری، اوح‍د ال‍دین‌
| data-type="authorOtherNames" |ان‍وری، اوح‍دال‍دین‌


ان‍وری، ع‍ل‍ی ب‍ن‌ اس‍ح‍اق
ان‍وری، ع‍ل‍ی ب‍ن‌ اس‍ح‍اق
خط ۲۰: خط ۲۰:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |علی
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|  
| data-type="authorbirthDate" | سده ششم‎ ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |ابیورد
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|585ق 
| data-type="authorDeathDate" |احتمالا 547ق یا 575
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|دیوان انوری  
| data-type="authorWritings" |[[دیوان انوری]]


 
|- class="articleCode"
|-class='articleCode'
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE02525AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02525AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|انوری (ابهام‌زدایی)}}


'''فریدالدین محمد‎ بن‎ علی‎ انوری ابیوردی'''، از شاعران سده شـشم‎ هـجری و از دانشمندان نامدار روزگار خود بشمار می‎رفت. دیوان اشعارش‎ حاوی دانش‎های زمانه اوست. او در سال 547ق، وفات یافت.
'''فریدالدین محمد‎ بن‎ علی‎ انوری ابیوردی''' (متوفای 547-بلخ)، از شاعران سده ششم‎ هجری و از دانشمندان نامدار روزگار خود بشمار می‌رفت. دیوان اشعارش‎ حاوی دانش‌های زمانه اوست. او در سال 547ق، وفات یافت.


==زادروز، زادگاه، جایگاه علمی و تبار==
==زادروز، زادگاه، جایگاه علمی و تبار==
در بـاب زنـدگی انوری میان فضلای ادب فارسی در نام شاعر، نام‎ پدر، زمان تولد، آثار، استاد، محل تولد و زیست اختلاف اسـت؛ امـا‎ مـطابق‎ آخرین‎ پژوهش‎ها نام او محمد و نام پدر وی عـلی بـوده اسـت. لقب «انـوری» را در دوران کمال شاعری خویش برگزیده است یا به او داده‌اند‎ و قبلاً‎ خاوری تخلص می‎کرده است. وی در یکی از دهات نسبتاً کوچک‎ ناحیه ابیورد تولد یافـته است که بخشی از ناحیه وسیع‎تری است‎ که آن ناحیه را‎ دشت خاوران می‌نامیده‌اند و مجموعه دشت خاوران از اعمال سرخس بشمار می‌آمده است که در دو فرسنگی میهنه - ‎زادگاه ابوسعید ابـوالخیر - ‎قـرار داشته است و اکنون مجموعه این سرزمین در‎ خاک ترکمنستان است. انوری از مجموعه معارفی چون ریاضیات و نجوم و هیئت و منطق برخوردار و دارای تحصیلات بسیار عالی بوده است . از جمله تألیفات وی احتمالاً کتابی در حکمت و نجوم با فـصول مـتعدد است‎. همچنین بعضی بر آنند که انوری شرحی بر اشارات ابن سینا نوشته بوده است به نام کتاب «البشارات في شرح الإشـارات». انوری بالغ بر سی سال زنـدگی‎ مـرفهی‎ داشته است و در محیط خانواده‌ای بزرگ شده است که پدر وی رئیس میهنه بوده است و ارث پدر را در جوانی صرف عیش و خوشگذرانی کرده و پس از مدتی تهیدست‎ شده‎ است. وی در ربع اول قرن ششم مـتولد شـده و در ربع آخر آن قرن درگـذشته اسـت. حکیم انوری سـرآمد مـنجمان زمان بود. وی در آخر عمر زهد و تقوی پیشه‎ کرد‎ و از‎ ملازمت سلطان و ارباب دولت بازآمد و سلطان‎ او را طلب کرده ، حکیم نپذیرفت<ref>ر.ک: محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، ص45</ref>‏.  
در باب زندگی انوری میان فضلای ادب فارسی در نام شاعر، نام‎ پدر، زمان تولد، آثار، استاد، محل تولد و زیست اختلاف است؛ اما‎ مطابق‎ آخرین‎ پژوهش‌ها نام او محمد و نام پدر وی علی بوده است. لقب «انوری» را در دوران کمال شاعری خویش برگزیده است یا به او داده‌اند‎ و قبلاً‎ خاوری تخلص می‌کرده است. وی در یکی از دهات نسبتاً کوچک‎ ناحیه ابیورد تولد یافته است که بخشی از ناحیه وسیع‎تری است‎ که آن ناحیه را‎ دشت خاوران می‌نامیده‌اند و مجموعه دشت خاوران از اعمال سرخس بشمار می‌آمده است که در دو فرسنگی میهنه - ‎زادگاه ابوسعید ابوالخیر - ‎قرار داشته است و اکنون مجموعه‌این سرزمین در‎ خاک ترکمنستان است. انوری از مجموعه معارفی چون ریاضیات و نجوم و هیئت و منطق برخوردار و دارای تحصیلات بسیار عالی بوده است. از جمله تألیفات وی احتمالاً کتابی در حکمت و نجوم با فصول متعدد است‎.  
 
همچنین بعضی بر آنند که انوری شرحی بر اشارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] نوشته بوده است به نام کتاب «البشارات في شرح الإشارات». انوری بالغ بر سی سال زندگی‎ مرفهی‎ داشته است و در محیط خانواده‌ای بزرگ شده است که پدر وی رئیس میهنه بوده است و ارث پدر را در جوانی صرف عیش و خوشگذرانی کرده و پس از مدتی تهیدست‎ شده‎ است. وی در ربع اول قرن ششم متولد شده و در ربع آخر آن قرن درگذشته است. حکیم انوری سرآمد منجمان زمان بود. وی در آخر عمر زهد و تقوی پیشه‎ کرد‎ و از‎ ملازمت سلطان و ارباب دولت بازآمد و سلطان‎ او را طلب کرده، حکیم نپذیرفت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، ص45]</ref>‏.  


==دیوان انوری==
==دیوان انوری==
انـوری از طـریق شعر و سخن‎سرایی امرار معاش می‎کرد؛ بنابراین شعر وی محل‎ درآمد‎، عرض‎ هـنر، حـاجت، تفاخر علمی، ادبی، واگویه ، شکواییه‎ و... است. اگـر‎ کـسی‎ حـوصله‎ کند‎ و دیوان انوری را از آغاز تا پایان بخواند، با اشـعار زیبـا و تأثیرگذار مواجه خواهد شد. لحن محاوره‌ای و صمیمانه انوری به‌گونه‌ای است که گـویی در‎ عـصر حاضر با ما سخن مـی‎گوید و اگـر از بعضی ابـیات سـخت و پیچـیده وی که خالی از تعقید لفظی و معنوی نـیست، بـگذریم، انوری ما را به دنیای درون و عواطف خویش دعوت‎ می‎کند<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>‏. ‎
انوری از طریق شعر و سخن‌سرایی امرار معاش می‌کرد؛ بنابراین شعر وی محل‎ درآمد‎، عرض‎ هنر، حاجت، تفاخر علمی، ادبی، واگویه، شکواییه‎ و... است. اگر‎ کسی‎ حوصله‎ کند‎ و دیوان انوری را از آغاز تا پایان بخواند، با اشعار زیبا و تأثیرگذار مواجه خواهد شد. لحن محاوره‌ای و صمیمانه انوری به‌گونه‌ای است که گویی در‎ عصر حاضر با ما سخن می‌گوید و اگر از بعضی ابیات سخت و پیچیده وی که خالی از تعقید لفظی و معنوی نیست، بگذریم، انوری ما را به دنیای درون و عواطف خویش دعوت‎ می‌کند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/44 ر.ک: همان، ص44]</ref>‏. ‎


==وفات==
==وفات==
سال وفات او مانند سال تولدش مورد اختلاف اهل تاریخ و تذکره‌ها‎ بوده‎ است‎ و به احتمال قوی در سال 547ق، در بلخ‎ درگذشته‎ و در جنب مزار سلطان‎ احمد خضرویه به خاک سپرده شده است<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>‏.  
سال وفات او مانند سال تولدش مورد اختلاف اهل تاریخ و تذکره‌ها‎ بوده‎ است‎ و به احتمال قوی در سال 547ق، در بلخ‎ درگذشته‎ و در جنب مزار سلطان‎ احمد خضرویه به خاک سپرده شده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/64389/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>‏.
 
==آثار==
از آثار او رساله‌ایست در عروض و قافیه و البشارات فى شرح الاشارات، و نیز زیج شاهى که آن را به سال 525 با شرکت و همکارى عبد الرحمن خازنى و حسام الدّین وضع کرده است.
 
خازنى صاحب زیج سنجرى است که به نقل کشف الظنون، آن را به سلطان سنجر پسر ملکشاه سلجوقى متوفى به سال 552 هجرى اهدا کرد<ref>نعمه، عبدالله، ص193</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۵۹: خط ۶۶:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
#. محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، «تبیین نظریه ادبی انوری ابیوردی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: فنون ادبی، پاییز و زمستان 1394، شماره 13، صفحه 43 تا 70، به آدرس اینترنتی:
#.[[:noormags:1106580| محسنی‌نیا، ناصر؛ حکیما، فاطمه، «تبیین نظریه ادبی انوری ابیوردی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: فنون ادبی، پاییز و زمستان 1394، شماره 13، صفحه 43 تا 70]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1106580
# نعمه، عبدالله، فلاسفه شیعه، ترجمه جعفر غضبان، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى‌‏، جاپ یکم، 1367ش.
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[دیوان انوری]]
 
[[دیوان انوری (ویرایش جدید)]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:25 مرداد الی 24 شهریور (98)]]
[[رده:منجمان]]