پرش به محتوا

مكارم الأخلاق و معاليها و محمود طرائقها: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ص' به 'ه‌ص')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب')
خط ۲۹: خط ۲۹:


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
آنچه نشانگر اهمیت کتاب حاضر می‎باشد، این است که علمای زیادی در تدوین آثار خود، از آن بهره برده‌اند که از جمله آن‎ها، می‌توان از [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] در نگارش «[[إحياء علوم‌الدين|إحیاء علوم الدین]]»، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در نوشتن «جامع الأحادیث» و [[متقی، علی بن حسام‌الدین|متقی هندی]] در نگارش «[[کنز العمال فی سنین الاقوال و الافعال|کنز العمال]]» نام برد<ref>متن کتاب، ص12</ref>.
آنچه نشانگر اهمیت کتاب حاضر می‌باشد، این است که علمای زیادی در تدوین آثار خود، از آن بهره برده‌اند که از جمله آن‎ها، می‌توان از [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] در نگارش «[[إحياء علوم‌الدين|إحیاء علوم الدین]]»، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در نوشتن «جامع الأحادیث» و [[متقی، علی بن حسام‌الدین|متقی هندی]] در نگارش «[[کنز العمال فی سنین الاقوال و الافعال|کنز العمال]]» نام برد<ref>متن کتاب، ص12</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۹: خط ۳۹:
در جزء اول، در ضمن پنج باب، ابتدا به ذکر روایاتی پرداخته شده است که به اخلاق صالح و نیکو تشویق و ترغیب می‌نمایند و سپس به اموری همچون ثواب حسن خلق، سجایای اخلاقی و دوری از آزار دیگران، تخلق به هر حسنه نیکو و پسندیده‌ای و داشتن اخلاق ملایم و مدارای با دیگران، اشاره شده است<ref>متن کتاب، ص25- 63</ref>.
در جزء اول، در ضمن پنج باب، ابتدا به ذکر روایاتی پرداخته شده است که به اخلاق صالح و نیکو تشویق و ترغیب می‌نمایند و سپس به اموری همچون ثواب حسن خلق، سجایای اخلاقی و دوری از آزار دیگران، تخلق به هر حسنه نیکو و پسندیده‌ای و داشتن اخلاق ملایم و مدارای با دیگران، اشاره شده است<ref>متن کتاب، ص25- 63</ref>.


در جزء دوم، در دو باب، به روایاتی اشاره گردیده که پیرامون حفظ امانت و ذم خیانت و وفای به وعد و ناپسندی خلف وعده، می‎باشند. از جمله این روایات، روایتی از ابن مسعود که گفته است کشته شدن در راه خدا، کفاره هر گناهی است به‎جز کفاره خیانت‎درامانت و امانت عبارت است از نماز، زکات، غسل از جنابت، کیل، میزان، حدیث و بزرگترین امانت، حفظ ودیعه است<ref>همان، ص69</ref>.
در جزء دوم، در دو باب، به روایاتی اشاره گردیده که پیرامون حفظ امانت و ذم خیانت و وفای به وعد و ناپسندی خلف وعده، می‌باشند. از جمله این روایات، روایتی از ابن مسعود که گفته است کشته شدن در راه خدا، کفاره هر گناهی است به‎جز کفاره خیانت‎درامانت و امانت عبارت است از نماز، زکات، غسل از جنابت، کیل، میزان، حدیث و بزرگترین امانت، حفظ ودیعه است<ref>همان، ص69</ref>.


اولین موضوعی که در جزء سوم، روایات مربوط به آن ذکر گردیده، رعایت حال همسایگان و حسن همجواری است. از جمله این روایات، روایتی است از مالک بن انس بدین مضمون که روزی پیامبر(ص) و جبرئیل(ع) که به‌صورت بشری بر آن حضرت نازل شده بود، مشغول صحبت کردن بودند که فردی از اصحاب از کنار ایشان گذشت و سلام نکرد. جبرئیل(ع) به پیامبر(ص) گفت او کیست و چرا سلام نکرد که اگر به ما سلام می‌کرد پاسخ او را می‌دادیم. وقتی پیامبر(ص) آن شخص را دید و علت سلام نکردن را از او جویا شد، پاسخ داد ترسیدم خلوت و نجوای شما برهم بخورد. پیامبر(ص) فرمود آن شخص جبرئیل(ع) بود و اگر سلام می‌کردی پاسخت را می‌داد. آن شخص پرسید یا رسول‌الله(ص) سخن شما با او به درازا کشید از چه باهم سخن می‌گفتید؟ پیامبر(ص) فرمود: مرا به رعایت حال همسایه توصیه می‌کرد تا آنجا که گمان کردم همسایه نیز از آدمی ارث می‎برد<ref>همان، ص87</ref>.
اولین موضوعی که در جزء سوم، روایات مربوط به آن ذکر گردیده، رعایت حال همسایگان و حسن همجواری است. از جمله این روایات، روایتی است از مالک بن انس بدین مضمون که روزی پیامبر(ص) و جبرئیل(ع) که به‌صورت بشری بر آن حضرت نازل شده بود، مشغول صحبت کردن بودند که فردی از اصحاب از کنار ایشان گذشت و سلام نکرد. جبرئیل(ع) به پیامبر(ص) گفت او کیست و چرا سلام نکرد که اگر به ما سلام می‌کرد پاسخ او را می‌دادیم. وقتی پیامبر(ص) آن شخص را دید و علت سلام نکردن را از او جویا شد، پاسخ داد ترسیدم خلوت و نجوای شما برهم بخورد. پیامبر(ص) فرمود آن شخص جبرئیل(ع) بود و اگر سلام می‌کردی پاسخت را می‌داد. آن شخص پرسید یا رسول‌الله(ص) سخن شما با او به درازا کشید از چه باهم سخن می‌گفتید؟ پیامبر(ص) فرمود: مرا به رعایت حال همسایه توصیه می‌کرد تا آنجا که گمان کردم همسایه نیز از آدمی ارث می‌برد<ref>همان، ص87</ref>.


از دیگر موضوعات مطرح شده در این جزء، عبارتند از: صله‎رحم؛ نیکی و صدقه به ارحام؛ فضیلت حیا؛ اکرام مهمان و احسان به آن؛ اطعام مهمان و ابن سبیل؛ حق مهمانی؛ اکرام به کهن‎‎سالان؛ انصاف دادن به دیگران؛ انصاف؛ عفو و بخشش دیگران؛ اصلاح بین مردم؛ خودداری از آزار دیگران با دست و زبان و حفظ زبان<ref>همان، ص101- 136</ref>.
از دیگر موضوعات مطرح شده در این جزء، عبارتند از: صله‎رحم؛ نیکی و صدقه به ارحام؛ فضیلت حیا؛ اکرام مهمان و احسان به آن؛ اطعام مهمان و ابن سبیل؛ حق مهمانی؛ اکرام به کهن‎‎سالان؛ انصاف دادن به دیگران؛ انصاف؛ عفو و بخشش دیگران؛ اصلاح بین مردم؛ خودداری از آزار دیگران با دست و زبان و حفظ زبان<ref>همان، ص101- 136</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش