پرش به محتوا

مشكاة الأنوار الهادمة لقواعد الباطنية الأشرار: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌ها')
خط ۳۸: خط ۳۸:
وقتی کتاب باطنیان، به دست [[مؤید، یحیی بن حمزه|یحیی بن حمزه علوی]] رسید و بر حقیقتش و قصد مؤلف از آن واقف شد، برای دفاع از حوزه دین، قیام کرد (همان‎طور که خودش در مقدمه کتاب، این امر را بیان کرده است). وی هرچه در رساله بود را نقد و بررسی کرد و وجه و قول حق را (گاه با استناد به ادله عقلی و گاه با ادله نقلی) در هرچه که مؤلف آن در تأویلات و تحریفات معتقد شده بود را بیان کرد.
وقتی کتاب باطنیان، به دست [[مؤید، یحیی بن حمزه|یحیی بن حمزه علوی]] رسید و بر حقیقتش و قصد مؤلف از آن واقف شد، برای دفاع از حوزه دین، قیام کرد (همان‎طور که خودش در مقدمه کتاب، این امر را بیان کرده است). وی هرچه در رساله بود را نقد و بررسی کرد و وجه و قول حق را (گاه با استناد به ادله عقلی و گاه با ادله نقلی) در هرچه که مؤلف آن در تأویلات و تحریفات معتقد شده بود را بیان کرد.


نویسنده، مطالب این کتاب را به سی فن تقسیم کرده و علاوه بر این امور، مقدمه و خاتمه‌ای هم بر کتاب دارد. وی در مقدمه از علت و انگیزه‌اش در تألیف این کتاب صحبت می‌کند؛ او غیرت در دین و دفاع از کتاب و سنت و رد اکاذیب را از جمله انگیزه‎های نگارش این اثر می‌داند. او سعی دارد در میان بیان سخنان باطنیان، هدف باطنیه از تحریف کتاب خدا و تأویل شریعت بر غیر مدلولش را بیان نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/17 ر.ک: مقدمه تحقیق کتاب، ص17]</ref>
نویسنده، مطالب این کتاب را به سی فن تقسیم کرده و علاوه بر این امور، مقدمه و خاتمه‌ای هم بر کتاب دارد. وی در مقدمه از علت و انگیزه‌اش در تألیف این کتاب صحبت می‌کند؛ او غیرت در دین و دفاع از کتاب و سنت و رد اکاذیب را از جمله انگیزه‌های نگارش این اثر می‌داند. او سعی دارد در میان بیان سخنان باطنیان، هدف باطنیه از تحریف کتاب خدا و تأویل شریعت بر غیر مدلولش را بیان نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/17 ر.ک: مقدمه تحقیق کتاب، ص17]</ref>


فن اول از کتاب شامل الواح از (9ب تا 26 ب) است. وی این بخش را به رد باطنیه در تمسکشان به‎ضرورت قول به اینکه هر ظاهری باطنی دارد و هر تنزیلی تأویلی، اختصاص داده؛ وی برای این کار به تبیین آثار مکذوبه‌ای که در استدلالاتشان برای مدعایشان، به امام علی(ع) نسبت داده‌اند، می‌پردازد. شیوه او در رد سخنان آنان شیوه عقلی است و در آن از علوم منطق و کلام و فلسفه استفاده کرده است. وی ادله عقلی و نقلی خصم را می‎آورد و سپس به رد و بررسی مجموع آن می‌پردازد. بی‌شک او در اتخاذ این روش، متأثر از شیوه غزالی در فضائح الباطنیه است؛ زیرا روش غزالی در رد بر آنان نیز به همین صورت است که ذیلاً توضیح داده می‌شود؛
فن اول از کتاب شامل الواح از (9ب تا 26 ب) است. وی این بخش را به رد باطنیه در تمسکشان به‎ضرورت قول به اینکه هر ظاهری باطنی دارد و هر تنزیلی تأویلی، اختصاص داده؛ وی برای این کار به تبیین آثار مکذوبه‌ای که در استدلالاتشان برای مدعایشان، به امام علی(ع) نسبت داده‌اند، می‌پردازد. شیوه او در رد سخنان آنان شیوه عقلی است و در آن از علوم منطق و کلام و فلسفه استفاده کرده است. وی ادله عقلی و نقلی خصم را می‎آورد و سپس به رد و بررسی مجموع آن می‌پردازد. بی‌شک او در اتخاذ این روش، متأثر از شیوه غزالی در فضائح الباطنیه است؛ زیرا روش غزالی در رد بر آنان نیز به همین صورت است که ذیلاً توضیح داده می‌شود؛
خط ۴۷: خط ۴۷:
فن دوم مخصوص به رد مذهبشان در الهیات و عالم و کون و عالم و فساد است و ابطال قولشان به سابق و تالی و عقل کلی و... که در آن از همان طریقی که سابقاً در ابطال مذاهب بیان شد تبعیت شده است. این فن اکبر فنون ثلاثه کتاب است؛ زیرا لوحات از شماره (26 ب تا 86 ب) با این شیوه تحقیق شده است و در آن متعرض مذاهب متکلمین و فلاسفه در توحید و صفات الهی شده است، بعلاوه در این فن، اصولی را که اقوال باطنیه در الهیات از آن رشد و تغذیه می‌کنند را بیان می‌کند و همچنین بیان می‌دارد که این اقوال، اسلامی نیستند.
فن دوم مخصوص به رد مذهبشان در الهیات و عالم و کون و عالم و فساد است و ابطال قولشان به سابق و تالی و عقل کلی و... که در آن از همان طریقی که سابقاً در ابطال مذاهب بیان شد تبعیت شده است. این فن اکبر فنون ثلاثه کتاب است؛ زیرا لوحات از شماره (26 ب تا 86 ب) با این شیوه تحقیق شده است و در آن متعرض مذاهب متکلمین و فلاسفه در توحید و صفات الهی شده است، بعلاوه در این فن، اصولی را که اقوال باطنیه در الهیات از آن رشد و تغذیه می‌کنند را بیان می‌کند و همچنین بیان می‌دارد که این اقوال، اسلامی نیستند.


سومین و آخرین فن کتاب اختصاص به دفاع از علم توحید و علمای آن دارد؛ زیرا این علم حمله تشنیع از باطنیه و اسماعیلیه در عصرش را هدف قرار داده و روشش این بوده که بیان کند شرف علم تابع شرف معلومش است و اشرف معلومات، الله سبحانه است و شکی در این نیست که علمی که از خدای متعال صحبت کند، اشرف علوم و مجهول القدرترین علوم است، همچنین اشاره کرده به سهم عظیمی که علم کلام در دفاع از دین دارد بر ضد دعاوی و هجمه‎های زبانی که متعرض آن هستند، خاتمه کتاب در پایان آن، در توضیح و بیان طرق صحیحه در کیفیت استدلال به قرآن و بیان علومی که در طریقه استدلال به قرآن، چاره‌ای از فرا گرفتن آن نیست، ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/17 ر.ک: همان، ص17-19]</ref>
سومین و آخرین فن کتاب اختصاص به دفاع از علم توحید و علمای آن دارد؛ زیرا این علم حمله تشنیع از باطنیه و اسماعیلیه در عصرش را هدف قرار داده و روشش این بوده که بیان کند شرف علم تابع شرف معلومش است و اشرف معلومات، الله سبحانه است و شکی در این نیست که علمی که از خدای متعال صحبت کند، اشرف علوم و مجهول القدرترین علوم است، همچنین اشاره کرده به سهم عظیمی که علم کلام در دفاع از دین دارد بر ضد دعاوی و هجمه‌های زبانی که متعرض آن هستند، خاتمه کتاب در پایان آن، در توضیح و بیان طرق صحیحه در کیفیت استدلال به قرآن و بیان علومی که در طریقه استدلال به قرآن، چاره‌ای از فرا گرفتن آن نیست، ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/17 ر.ک: همان، ص17-19]</ref>


شوق محقق در آماده ساختن این کتاب برای چاپ به دلیل اهمیت فراوانی است که این اثر دارد؛ زیرا شامل نصوص باطنیه و اسماعیلیه است که برای اولین بار منتشر می‌شود بعلاوه اینکه صدور این اثر از عالم علوی زیدی نزدیکتر به شناخت حقایق این مذهب و بیان دقایقش برای محققان و جویندگان این مجال از بحث، است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/19 ر.ک: همان، ص19]</ref>
شوق محقق در آماده ساختن این کتاب برای چاپ به دلیل اهمیت فراوانی است که این اثر دارد؛ زیرا شامل نصوص باطنیه و اسماعیلیه است که برای اولین بار منتشر می‌شود بعلاوه اینکه صدور این اثر از عالم علوی زیدی نزدیکتر به شناخت حقایق این مذهب و بیان دقایقش برای محققان و جویندگان این مجال از بحث، است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/19 ر.ک: همان، ص19]</ref>
خط ۵۴: خط ۵۴:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب در انتهای اثر ذکر شده و پیش از آن، فهرست‎های احادیث (به ترتیب الفبا) و آیات (به ترتیب سوره‎ها) آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/217 ر.ک: کتاب، ص217-227]</ref>
فهرست مطالب در انتهای اثر ذکر شده و پیش از آن، فهرست‎های احادیث (به ترتیب الفبا) و آیات (به ترتیب سوره‌ها) آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38968/1/217 ر.ک: کتاب، ص217-227]</ref>


شیوه محقق در تحقیق کتاب، پس از مشاهده نسخ خطی آن موارد ذیل است:
شیوه محقق در تحقیق کتاب، پس از مشاهده نسخ خطی آن موارد ذیل است:
خط ۷۶: خط ۷۶:


==منبع مقاله==
==منبع مقاله==
مقدمه‎ها و متن کتاب.
مقدمه‌ها و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش