۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
معجم العناوين الكلامية و الفلسفية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ه‌ت' به 'ه‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'مخصوصا' به 'مخصوصاً') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ت' به 'ه‌ت') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
اشکال دیگر معجم این است که متصدیان، تعریف مشخصی از فلسفه ندارد. در لابهلای مدخلهای فلسفی به عناوین ریاضی؛ مثل عدد، شکل و زاویه و عناوین طبیعی؛ مثل ارض، معادن، الشعاع و... و عناوین منطقی؛ مثل قیاسات و موضوعاتی در علم نجوم؛ مثل الکواکب، الفلک و مسائل فلکیات، موسیقی، کیمیا کهانة، مفاهیم اخلاق و حکمت عملی؛ مثل شجاعت، جبن، غضب و... بر می‌خوریم<ref>همان، ص50-51</ref>. | اشکال دیگر معجم این است که متصدیان، تعریف مشخصی از فلسفه ندارد. در لابهلای مدخلهای فلسفی به عناوین ریاضی؛ مثل عدد، شکل و زاویه و عناوین طبیعی؛ مثل ارض، معادن، الشعاع و... و عناوین منطقی؛ مثل قیاسات و موضوعاتی در علم نجوم؛ مثل الکواکب، الفلک و مسائل فلکیات، موسیقی، کیمیا کهانة، مفاهیم اخلاق و حکمت عملی؛ مثل شجاعت، جبن، غضب و... بر می‌خوریم<ref>همان، ص50-51</ref>. | ||
ظاهراً ایشان فلسفه را به معنای قدیم آنکه شامل همه علوم و معارف نظری می‌شده، گرفته‌اند، حالآنکه | ظاهراً ایشان فلسفه را به معنای قدیم آنکه شامل همه علوم و معارف نظری می‌شده، گرفته‌اند، حالآنکه نه‌تنها از منابع اصلی در علم منطق، طبیات، موسیقی و حکمت عملی استفاده نشده، بلکه عناوین موجود در معجم در خصوص علومی مثل منطق و نجوم و موسیقی کمتر از آن است که شایسته چنین عنوانی باشد. وانگهی در ص 75 مدخلی تحت عنوان «عبادات» آورده شده که عناوین فرعی زیر را شامل می‌شود: احوال السالکین، اکسیر العارفین، التسلیم، التقوی و... چنین عناوینی در هیچ معنایی از فلسفه نمی‌گنجد<ref>همان، ص51</ref>. | ||
در معجم کلامی نیز همین مشکل وجود دارد و معلوم نیست که قلمرو علم کلام چگونه ترسیم شده است؛ مثلاً مشخص نیست که بحث از فرق و مذاهب را جزء کلام می‌دانند یا خیر. در همان حال که کتاب ملل و نحل شهرستانی از جمله مآخذ ین بخش آورده شده و در گوشه و کنار این ملل و مذاهب مختلف یاد شده، ولی از منابع ملل و فرق نظیر مقامات الاسلامیین، الفرق بین الفرق، الفصل و...، استفاده نشده است و مباحث مطرح شده در ملل و فرق بسیار اندک و غیرقابل اعتنا است<ref>همان</ref>. | در معجم کلامی نیز همین مشکل وجود دارد و معلوم نیست که قلمرو علم کلام چگونه ترسیم شده است؛ مثلاً مشخص نیست که بحث از فرق و مذاهب را جزء کلام می‌دانند یا خیر. در همان حال که کتاب ملل و نحل شهرستانی از جمله مآخذ ین بخش آورده شده و در گوشه و کنار این ملل و مذاهب مختلف یاد شده، ولی از منابع ملل و فرق نظیر مقامات الاسلامیین، الفرق بین الفرق، الفصل و...، استفاده نشده است و مباحث مطرح شده در ملل و فرق بسیار اندک و غیرقابل اعتنا است<ref>همان</ref>. | ||