۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
هفت دیوان محتشم: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'هت' به 'هت'
جز (جایگزینی متن - 'سا' به 'سا') |
جز (جایگزینی متن - 'هت' به 'هت') |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
«رساله جلالیه» و «نُقل عشاق» درواقع دو مقامه عاشقانهاند که شاعر ترکیبی روایی از نظم و نثر را، در آنها، ارائه کرده است. ماجرای «نقل عشاق» ظاهراً هیچ واقعیتی ندارد و محتشم آن را بهعلاوه «رساله جلالیه» که موضوع آن عشق مجازی به جوانکی شاطر است، به سفارش برخی از متمولانِ خوشذوق زمانه سروده است. معلوم میشود این قبیل داستانهای رمانتیک، در آن روزگار، خریدارانی داشته است<ref>ر.ک: همان؛ همان، ص218</ref>. | «رساله جلالیه» و «نُقل عشاق» درواقع دو مقامه عاشقانهاند که شاعر ترکیبی روایی از نظم و نثر را، در آنها، ارائه کرده است. ماجرای «نقل عشاق» ظاهراً هیچ واقعیتی ندارد و محتشم آن را بهعلاوه «رساله جلالیه» که موضوع آن عشق مجازی به جوانکی شاطر است، به سفارش برخی از متمولانِ خوشذوق زمانه سروده است. معلوم میشود این قبیل داستانهای رمانتیک، در آن روزگار، خریدارانی داشته است<ref>ر.ک: همان؛ همان، ص218</ref>. | ||
ششمین دیوان محتشم «ضروریات» نام دارد و مشتمل است بر | ششمین دیوان محتشم «ضروریات» نام دارد و مشتمل است بر مادهتاریخهایی که به مناسبتهای گوناگون سروده شدهاند و محتشم در سرودن آنها سخت توانا بوده است. مصححان محترم، بهویژه آقای صدری که در این زمینه صاحبِ نظر و اثرند، در شرح سرودههای این بخش (در حدود 62 صفحه) سنگ تمام گذاشتهاند. بیشترین شرح و نسخهبدلها و تصحیحات قیاسی در حواشی این بخش آمده است<ref>ر.ک: همان؛ همان ص219</ref>. | ||
واپسین دیوان محتشم بخش «معمیات» اوست که لابد چون موضوع آن از تخصص و علاقه هردو مصحح گرامی خارج بوده، بدون هیچ شرحی، در پایان مجموعه دوجلدی هفت دیوان محتشم کاشانی جا خوش کرده است<ref>ر.ک: همان؛ همان، ص220</ref>. | واپسین دیوان محتشم بخش «معمیات» اوست که لابد چون موضوع آن از تخصص و علاقه هردو مصحح گرامی خارج بوده، بدون هیچ شرحی، در پایان مجموعه دوجلدی هفت دیوان محتشم کاشانی جا خوش کرده است<ref>ر.ک: همان؛ همان، ص220</ref>. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
مشکل دیگرِ چاپ نوائی صدری خطاهای نسبتاً فراوانی است که، در اثر بدخوانی متن یا اعتماد بیشازاندازه بر نوشته کاتبان، به تصحیح آنان راه یافته است. این امر که کاتبان قدیم گاه، از سرِ شتاب یا نفهمیدن متن، صورت ظاهری کلمات را نقاشی میکردهاند یکی از چالشهایی است که مصحح را میان وفاداری بهصورت ظاهری واژهها یا توجه به سیاق عبارات و دریافت صورت حقیقی کلمات بر اساس سبک نویسنده یا شاعر و قراین دیگر سرگردان میسازد. در چنین مواردی، اعتماد بر صورت مکتوب واژهها هنگامی رواست که دلیل قطعی برخلاف آن وجود نداشته باشد. از قضا، محتشم از شاعرانی است که از «کاتبان بیوقوف بد سواد» که شعر او را غلط مینوشتهاند، دل پرخونی دارد... | مشکل دیگرِ چاپ نوائی صدری خطاهای نسبتاً فراوانی است که، در اثر بدخوانی متن یا اعتماد بیشازاندازه بر نوشته کاتبان، به تصحیح آنان راه یافته است. این امر که کاتبان قدیم گاه، از سرِ شتاب یا نفهمیدن متن، صورت ظاهری کلمات را نقاشی میکردهاند یکی از چالشهایی است که مصحح را میان وفاداری بهصورت ظاهری واژهها یا توجه به سیاق عبارات و دریافت صورت حقیقی کلمات بر اساس سبک نویسنده یا شاعر و قراین دیگر سرگردان میسازد. در چنین مواردی، اعتماد بر صورت مکتوب واژهها هنگامی رواست که دلیل قطعی برخلاف آن وجود نداشته باشد. از قضا، محتشم از شاعرانی است که از «کاتبان بیوقوف بد سواد» که شعر او را غلط مینوشتهاند، دل پرخونی دارد... | ||
نکته قابلتوجه در چاپ نوائی صدری اندکبودن نسخهبدلها و حواشی و تصحیحات قیاسی آن است. در بخش | نکته قابلتوجه در چاپ نوائی صدری اندکبودن نسخهبدلها و حواشی و تصحیحات قیاسی آن است. در بخش مادّهتاریخهای دیوان «دیوان ضروریات» بسامد اینگونه تصحیحات بالا میرود و آقای مهدی صدری که گویا زحمت مقابله متن عمدتاً با ایشان بوده، در پای برخی از صفحات، به تصحیحات قیاسی متعددی اشاره میکنند و حق هم در بیشتر موارد با ایشان است. درواقع، اطلاعات و تخصصی که ایشان در موضوع مادّهتاریخ دارند تکلیف میکرد زیر بار آنچه کاتبان نوشتهاند نروند و صورت واقعی و موردنظر شاعر را حدس بزنند<ref>همان، ص94</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||