۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ما هو علم الكلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ب' به 'ی‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ص' به 'ه‌ص') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ب' به 'ی‌ب') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
ازآنجاکه علم منطق، قوانین تفکر صحیح و روشهای استدلال را میآموزد و علم کلام نیز علمی است نظری و استدلالی، طبعاً علم منطق از مبادی ضروری علم کلام خواهد بود؛ ازاینروی، متکلمان اسلامی، در آغاز رسالهها و بحثهای کلامی خود، بهطور مختصر یا مفصل، درباره منطق بحث کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص59-62</ref>. | ازآنجاکه علم منطق، قوانین تفکر صحیح و روشهای استدلال را میآموزد و علم کلام نیز علمی است نظری و استدلالی، طبعاً علم منطق از مبادی ضروری علم کلام خواهد بود؛ ازاینروی، متکلمان اسلامی، در آغاز رسالهها و بحثهای کلامی خود، بهطور مختصر یا مفصل، درباره منطق بحث کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص59-62</ref>. | ||
درباره ارتباط معرفتشناسی و علم کلام نیز می‌توان گفت که معرفتشناسی، از علم در جهات مختلف، از جمله ماهیت و حقیقت علم، ابزارهای معرفت و شروط آن و توانایی انسان بر شناخت واقعیت بحث می‌کند. بدیهی است که اینگونه مباحث راه را برای دخول در مباحث کلامی هموار می‌کند؛ لذا | درباره ارتباط معرفتشناسی و علم کلام نیز می‌توان گفت که معرفتشناسی، از علم در جهات مختلف، از جمله ماهیت و حقیقت علم، ابزارهای معرفت و شروط آن و توانایی انسان بر شناخت واقعیت بحث می‌کند. بدیهی است که اینگونه مباحث راه را برای دخول در مباحث کلامی هموار می‌کند؛ لذا می‌بینیم متکلمان مباحث آغازین کلامی خود را در موضوعاتی همچون فکر، نظر و شناخت مطرح می‌کنند<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>. | ||
نویسنده درباره تاریخ پیدایش علم کلام می‌گوید: اگر مقصود، طرح مباحثات عقیدتی به‌صورت سؤال و جواب و تعلیم باشد، تاریخ پیدایش علم کلام، مقارن با تاریخ ظهور اسلام است و اینگونه مباحث با اشکال مختلفش پس از رحلت پیامبر(ص) تا زمان شهادت [[امام على(ع)|حضرت امیر(ع)]] ادامه یافت، ولی سخنی از مذاهب کلامی در میان نبود... و اگر مقصود از کلام اسلامی، ظهور مذاهب کلامی و تألیف و تدوین در اینباره باشد، تاریخ پیدایش آن، به پس از نیمه اول قرن اول هجری و اوایل قرن دوم هجری بازمی‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص70-71</ref>. | نویسنده درباره تاریخ پیدایش علم کلام می‌گوید: اگر مقصود، طرح مباحثات عقیدتی به‌صورت سؤال و جواب و تعلیم باشد، تاریخ پیدایش علم کلام، مقارن با تاریخ ظهور اسلام است و اینگونه مباحث با اشکال مختلفش پس از رحلت پیامبر(ص) تا زمان شهادت [[امام على(ع)|حضرت امیر(ع)]] ادامه یافت، ولی سخنی از مذاهب کلامی در میان نبود... و اگر مقصود از کلام اسلامی، ظهور مذاهب کلامی و تألیف و تدوین در اینباره باشد، تاریخ پیدایش آن، به پس از نیمه اول قرن اول هجری و اوایل قرن دوم هجری بازمی‌گردد<ref>ر.ک: همان، ص70-71</ref>. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
ایشان در ادامه با ذکر نمونههایی از مسائل جدید، هرکدام از این اسباب هشتگانه را مورد بررسی قرار می‌دهد. | ایشان در ادامه با ذکر نمونههایی از مسائل جدید، هرکدام از این اسباب هشتگانه را مورد بررسی قرار می‌دهد. | ||
نویسنده در فصل هشتم به نقش عقل در الهیات بر پایه کتاب و سنت می‌پردازد. ایشان در این بخش جایگاه عقل را در قرآن و نزد پیامبر و ائمه معصومین(ع) مورد بررسی قرار می‌دهد؛ بهعنوان مثال، خداوند در قرآن کسانی را که از اندیشه خویش سود | نویسنده در فصل هشتم به نقش عقل در الهیات بر پایه کتاب و سنت می‌پردازد. ایشان در این بخش جایگاه عقل را در قرآن و نزد پیامبر و ائمه معصومین(ع) مورد بررسی قرار می‌دهد؛ بهعنوان مثال، خداوند در قرآن کسانی را که از اندیشه خویش سود نمی‌برند، بدترین جنبندگان دانسته است: '''إِنَّ شَرَّ اَلدَّوَابِّ عِنْدَ اَللّٰهِ اَلصُّمُّ اَلْبُكمُ اَلَّذِينَ لاٰ يعْقِلُونَ''' (انفال: 22)<ref>ر.ک: همان، ص99-100</ref>. | ||
نویسنده در فصل نهم به نقد نظریه مخالفان با روش عقلی در الهیات پرداخته است. او می‌گوید: مخالفان این روش دو گروه هستند: | نویسنده در فصل نهم به نقد نظریه مخالفان با روش عقلی در الهیات پرداخته است. او می‌گوید: مخالفان این روش دو گروه هستند: | ||