۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
روزبهان بقلی، روزبهان بن ابی‌نصر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌آ' به 'ی‌آ'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ص' به 'ه‌ص') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌آ' به 'ی‌آ') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
'''ابومحمد بن ابونصر بن روزبهان فسایی شیرازی''' (522-606ق)، معروف به روزبهان بقلی، «شیخ شطّاح» و «شطّاح فارس»، عارف و دانشمند سده ششم و هفتم و سرسلسله روزبهانیان بود. دودمان بقلی از دیلمیان مقیم فارس بوده‌اند. از نسبت «بَقلی» | '''ابومحمد بن ابونصر بن روزبهان فسایی شیرازی''' (522-606ق)، معروف به روزبهان بقلی، «شیخ شطّاح» و «شطّاح فارس»، عارف و دانشمند سده ششم و هفتم و سرسلسله روزبهانیان بود. دودمان بقلی از دیلمیان مقیم فارس بوده‌اند. از نسبت «بَقلی» برمی‌آید که روزبهان مدتی به فروش «بقُول» (سبزی و ترهبار) اشتغال داشته است. اشتهار او به شطاح نیز به دلیل شطحگویی بسیار او و توضیح و توجیه آن و دفاع از شطحیات صوفیان بوده که در آثار وی نیز نمایان است. | ||
== تولد == | == تولد == | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
== عقاید و آرا == | == عقاید و آرا == | ||
بقلی را در فروع دین، شافعی شمرده‌اند، اما بهطوریکه از کتاب المُوشَّح | بقلی را در فروع دین، شافعی شمرده‌اند، اما بهطوریکه از کتاب المُوشَّح برمی‌آید، او در حصار مذهب شافعی نمانده و گاه به رأی مذاهب دیگر عمل می‌کرده است. | ||
روزبهان، در تقدیس و تکریم [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] و استفاده از احوال و اقوال آن حضرت، اهتمام جدی داشته و او را «وصی رئیس» شمرده است. در کتاب‌هایی که نبیرگان روزبهان بقلی در مناقب او نگاشته‌اند، احادیثی در منقبت حضرت فاطمه(س) و حسنین علیهماالسلام و حدیث ثقلین آمده است. | روزبهان، در تقدیس و تکریم [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] و استفاده از احوال و اقوال آن حضرت، اهتمام جدی داشته و او را «وصی رئیس» شمرده است. در کتاب‌هایی که نبیرگان روزبهان بقلی در مناقب او نگاشته‌اند، احادیثی در منقبت حضرت فاطمه(س) و حسنین علیهماالسلام و حدیث ثقلین آمده است. | ||
او در تحصیل معرفت، ضرورت واسطه میان حق و خلق را در همهجا تأیید نمی‌کند و در ربط میان خویش و پیامبر(ص) بدون استناد به روایت و سند، روایتهای بیواسطه | او در تحصیل معرفت، ضرورت واسطه میان حق و خلق را در همهجا تأیید نمی‌کند و در ربط میان خویش و پیامبر(ص) بدون استناد به روایت و سند، روایتهای بیواسطه می‌آورد و از «حَدَّثَنی نَبیُّنا مُحمدٌ» دم میزند و علوم و معارف صوفیان را برگرفته از «کشف» می‌داند. | ||
در نظر و زبان روزبهان بقلی، عشق از اهمیت و جایگاه بالایی برخوردار است و کمتر واژه‌ای به‌اندازه عشق و مشتقات آن در آثار او تکرار شده است. بقلی در بحث عشق بر جمال و جمالپرستی تکیه می‌کند و با توجه به اهمیتی که برای حسن و زیبایی قائل است به کلیه مظاهر طبیعت دلبستگی دارد. بقلی به صور زیبا و جامه‌های آراسته علاقه خاصی داشته که در مکاشفات وی بازتاب یافته است. | در نظر و زبان روزبهان بقلی، عشق از اهمیت و جایگاه بالایی برخوردار است و کمتر واژه‌ای به‌اندازه عشق و مشتقات آن در آثار او تکرار شده است. بقلی در بحث عشق بر جمال و جمالپرستی تکیه می‌کند و با توجه به اهمیتی که برای حسن و زیبایی قائل است به کلیه مظاهر طبیعت دلبستگی دارد. بقلی به صور زیبا و جامه‌های آراسته علاقه خاصی داشته که در مکاشفات وی بازتاب یافته است. | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
# سیر الأرواح. به زبان عربی درباره احوال روح و تصرف آن در نفس، در باب اختلاف دانشوران در چیستی روح. | # سیر الأرواح. به زبان عربی درباره احوال روح و تصرف آن در نفس، در باب اختلاف دانشوران در چیستی روح. | ||
# كشف الأسرار و مكاشفات الأنوار. زندگینامه علمی و روحانی بقلی که در آن دعاوی شگفتانگیزی درباره مکاشفات خود کرده است. | # كشف الأسرار و مكاشفات الأنوار. زندگینامه علمی و روحانی بقلی که در آن دعاوی شگفتانگیزی درباره مکاشفات خود کرده است. | ||
# غلطات السالكين. به زبان فارسی در باب لغزشهایی که در راه سالکان پیش | # غلطات السالكين. به زبان فارسی در باب لغزشهایی که در راه سالکان پیش می‌آید. | ||
# يواسين. به زبان عربی درباره رازهای غامض معرفت، با شطحیاتی غریب همراه با نقطه و دایره و اشکال دیگر که خود گوید آن را در برابر طواسین حلاج نوشته است. | # يواسين. به زبان عربی درباره رازهای غامض معرفت، با شطحیاتی غریب همراه با نقطه و دایره و اشکال دیگر که خود گوید آن را در برابر طواسین حلاج نوشته است. | ||
# مَشرَبُ الأرواح. این اثر از لطیفترین مصنفات بقلی است که در آن هزار و یک مقام از مقامات نیکان (مقامات عرفانی) در بیست باب فراهم آمده است. | # مَشرَبُ الأرواح. این اثر از لطیفترین مصنفات بقلی است که در آن هزار و یک مقام از مقامات نیکان (مقامات عرفانی) در بیست باب فراهم آمده است. | ||