دیوان رودکی سمرقندی: تفاوت میان نسخه‌ها

دیوان رودکی سمرقندی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۱۱

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 امّا شماره سروده‌های موجود رودکی و مجموع آنچه در تذکره‌ها و کتاب‌های ادبی‎ و تاریخی‎ نظیر [[چهار مقاله]]، لباب الألباب، [[تاریخ سیستان]] و همچنین تذکره‌های متأخّر و مجموعه‌ها و فرهنگ‎های شعری باقی مانده است‎، از‎ یک‎هزاروپانصد بیت تجاوز نمی‌کند و اگرچه با پژوهش‎های محققان، اندک‎اندک‎ به‎ شمار اشعار بازیافته رودکی افزوده می‌شود، ولی‎ هنوز‎ از‎ نخستین دیوان شعر فارسی، یعنی دیوان رودکی‎، بخش‎ قابل توجهی به دست نیامده است و از نخستین تلاش‎ها و کاوش‎های زنده‎یادان عبد‎الغنی‎ میرزایف و براگینسکی که در سال‎ 1958‎م، منتشر‎ شد‎ و چیزی‎ کمتر از هزار بیت را در‎ شمار‎ می‎آورد تا پژوهش‎های شادروان استاد [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] که در سال 1336ش، منتشر شد و پژوهش‎های بعدی، تنها در‎ حدود 500 بیت به‎ سرودهای‎ بازیافته [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] اضافه شده است‎ که‎ در مورد صحت بعضی از آن‎ها نیز تردیدهایی باقی است.<ref>ر.ک: امامی، نصرالله، ص107-106</ref>.
-اشعاری که در این دیوان خواهد آمد از کتاب‌ها و سفینه‌های مختلف اخذ شده است. نخست قصاید و قطعات و پس از آن رباعیات خواهد آمد و از آن پس ابیات پراکنده را خواهید خواند. هرجا که ابیات پراکنده در وزن و روی و قافیه و ردیف یکسان بوده است، در پی یکدیگر ثبت شده‌اند و رعایت ترتیب حروف هجا در قوافی اشعار ذکر شده است. متن هر شعر در مقابله نسخه‌ها، آنچه درست‎تر بوده اختیار شده است و در جایی که تردیدی در میان نسخه‌های مختلف وجود داشته قدیم‎ترین نسخه مآخذ قرار گرفته است. در ذیل هر قطعه یا بیت، مأخذ آن با ارقام مشخص شده و هر رقمی اشاره به مأخذی است که 93 مأخذ در انتهای شرح احوال [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] ذکر شده است. هرجا که بیتی را به دیگری هم، به‎جز رودکی، نسبت داده‌اند در ذیل همان صفحه با ذکر مأخذ معلوم شده است.<ref>ر.ک: شرح احوال رودکی، ص59</ref>.
+اشعاری که در این دیوان خواهد آمد از کتاب‌ها و سفینه‌های مختلف اخذ شده است. نخست قصاید و قطعات و پس از آن رباعیات خواهد آمد و از آن پس ابیات پراکنده را خواهید خواند. هرجا که ابیات پراکنده در وزن و روی و قافیه و ردیف یکسان بوده است، در پی یکدیگر ثبت شده‌اند و رعایت ترتیب حروف هجا در قوافی اشعار ذکر شده است. متن هر شعر در مقابله نسخه‌ها، آنچه درست‎تر بوده اختیار شده است و در جایی که تردیدی در میان نسخه‌های مختلف وجود داشته قدیم‎ترین نسخه مآخذ قرار گرفته است. در ذیل هر قطعه یا بیت، مأخذ آن با ارقام مشخص شده و هر رقمی اشاره به مأخذی است که 93 مأخذ در انتهای شرح احوال [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] ذکر شده است. هرجا که بیتی را به دیگری هم، به‌جز رودکی، نسبت داده‌اند در ذیل همان صفحه با ذکر مأخذ معلوم شده است.<ref>ر.ک: شرح احوال رودکی، ص59</ref>.
 شاعران قصیده‎سرا کوشش خود را در مناقب فصیح و بلند پادشاهان به‎کار می‎برده‌اند. نام رودکی در این عرصه در صدر قرار دارد و شاعران همواره او را به استادی نام برده‌اند و خود را از حیث سرودن مدیحه شاگرد و پیرو او دانسته‌اند. باآنکه عنصری در مدیحه یکی از بزرگ‎ترین قهرمانان این میدان بوده است، هرگز به پای [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] نرسیده است. دقیقی با آن همه توانایی در شعر می‌گوید:
@@ خط ۵۷: / خط ۵۷: @@
 {{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>.
-‎اکثر ابیات و اشعار‎ به‎جامانده از [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] در حوزه ادبیات توصیفی‎ است‎. چنان به توصیف بهار پرداخته است که از واژه‎واژه ابیاتش می‌توان نغمه‎ پرندگان‎، غرش ابرها، ریزش باران و حرکت‎ جویباران‎ را شنید‎:
+‎اکثر ابیات و اشعار‎ به‌جامانده از [[رودکي، جعفر بن محمد|رودکی]] در حوزه ادبیات توصیفی‎ است‎. چنان به توصیف بهار پرداخته است که از واژه‎واژه ابیاتش می‌توان نغمه‎ پرندگان‎، غرش ابرها، ریزش باران و حرکت‎ جویباران‎ را شنید‎:
 {{شعر}}
 {{ب|''آمد‎ بهار‎ خرم با رنگ و بوی طیب''|2='' با‎ صد‎ هزار نزهت و آرایش عجیب''}}