پرش به محتوا

تاریخ ایران دوره هخامنشیان: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ع' به 'ه‌ع'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ع' به 'ه‌ع')
خط ۴۶: خط ۴۶:
بخش پنجم پیرامون سرزمین پارس است؛ سرزمینی که ایرانیان به آن پارس و یونانیان پرسیس می‌گویند، به‌طور کلی سرزمینی کوهستانی است که در شمال شرقی خلیج فارس واقع شده و حوضه مرتفعی را که تخت جمشید و شیراز در آن قرار گرفته‌اند در بر می‌گیرد. امروزه این سرزمین، فارس نام دارد. هرودوت از ده قبیله یا طائفه نام می‎برد که در سرزمین اصلی پارس اقامت داشته‌اند و فقط سه قبیله از این قبایل وقتی کورش علیه آستیاگ به‎پا خاست، از سوی او بسیج شدند<ref>ر.ک: همان، ص57-63</ref>.
بخش پنجم پیرامون سرزمین پارس است؛ سرزمینی که ایرانیان به آن پارس و یونانیان پرسیس می‌گویند، به‌طور کلی سرزمینی کوهستانی است که در شمال شرقی خلیج فارس واقع شده و حوضه مرتفعی را که تخت جمشید و شیراز در آن قرار گرفته‌اند در بر می‌گیرد. امروزه این سرزمین، فارس نام دارد. هرودوت از ده قبیله یا طائفه نام می‎برد که در سرزمین اصلی پارس اقامت داشته‌اند و فقط سه قبیله از این قبایل وقتی کورش علیه آستیاگ به‎پا خاست، از سوی او بسیج شدند<ref>ر.ک: همان، ص57-63</ref>.


از جمله مباحث مطرح‎شده دیگر در این فصل، موضوع اداره ساتراپی‎ها است، ساتراپ‎ها (حامیان قلمرو) نظیر فرمانداران در ایالت نایبان و جانشینان شاه بودند. حوزه وظایف آن‌ها تمام امور کشوری و لشگری را در بر می‌گرفت و آنها ظاهرا مسئول پرداخت خراج سالانه، ترتیبات امر سربازی‌گری و مسائل قضایی و امنیتی بودند. گفته می‌شود که اعیان و نجیب‎زادگان ایرانی ساکن در ساتراپی‎ها به دربار آن‌ها راه داشتند و به‎عنوان آموزگار در آموزش و پرورش فرزندان آن‌ها خدمت می‌کردند<ref>ر.ک: همان، ص93-104</ref>.
از جمله مباحث مطرح‎شده دیگر در این فصل، موضوع اداره ساتراپی‎ها است، ساتراپ‎ها (حامیان قلمرو) نظیر فرمانداران در ایالت نایبان و جانشینان شاه بودند. حوزه وظایف آن‌ها تمام امور کشوری و لشگری را در بر می‌گرفت و آنها ظاهرا مسئول پرداخت خراج سالانه، ترتیبات امر سربازی‌گری و مسائل قضایی و امنیتی بودند. گفته می‌شود که اعیان و نجیب‎زادگان ایرانی ساکن در ساتراپی‎ها به دربار آن‌ها راه داشتند و به‌عنوان آموزگار در آموزش و پرورش فرزندان آن‌ها خدمت می‌کردند<ref>ر.ک: همان، ص93-104</ref>.


فصل دوم کتاب، نوشته آر. ر. برن، درباره ایران و یونانیان است که در شش بخش مجزا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
فصل دوم کتاب، نوشته آر. ر. برن، درباره ایران و یونانیان است که در شش بخش مجزا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
بخش اول درباره تلاش کوروش برای ایجاد اتحاد و ارتباط با یونانیان برای مقابله با کروزوس است. این تلاشی بسیار منطقی بود که یا در پشت جبهه دشمن ناآرامی و آشوب ایجاد کند، یا حداقل کروزوس با سرزمین‌هایی که تازه با پیاده‎نظام خود فتح کرده بود، قادر به حرکت نباشد. بخش دوم در مورد گسترش امپراتوری هخامنشی به مصر و مدیترانه است. کمبوجیه پسر کوروش به پیروی از راه پدر خویش، در سال 525 به مصر یورش برد و به‎عنوان مقدمه این کار امر خطیری را پیش‎ برد که به‎خاطر آن ستایشگران او را ستودند، او «فاتح دریا» شد. کمبوجیه با تمام تدابیری که آماسیس، «فرعون پیر»، برای دفاع از سرزمین خود اندیشیده بود، بر وی غلبه کرد و ایرانیان پیروز شدند<ref>ر.ک: همان، ص122-132</ref>.
بخش اول درباره تلاش کوروش برای ایجاد اتحاد و ارتباط با یونانیان برای مقابله با کروزوس است. این تلاشی بسیار منطقی بود که یا در پشت جبهه دشمن ناآرامی و آشوب ایجاد کند، یا حداقل کروزوس با سرزمین‌هایی که تازه با پیاده‎نظام خود فتح کرده بود، قادر به حرکت نباشد. بخش دوم در مورد گسترش امپراتوری هخامنشی به مصر و مدیترانه است. کمبوجیه پسر کوروش به پیروی از راه پدر خویش، در سال 525 به مصر یورش برد و به‌عنوان مقدمه این کار امر خطیری را پیش‎ برد که به‎خاطر آن ستایشگران او را ستودند، او «فاتح دریا» شد. کمبوجیه با تمام تدابیری که آماسیس، «فرعون پیر»، برای دفاع از سرزمین خود اندیشیده بود، بر وی غلبه کرد و ایرانیان پیروز شدند<ref>ر.ک: همان، ص122-132</ref>.


از جمله مهم‎ترین بخش‎های مهم این فصل، بخش سوم و چهارم است که به ورود ایرانیان به اروپا و جنگ‎های بزرگ و اتفاقاتی که در اروپا درگرفت پرداخته است. داریوش پس از فتح مصر که دست‎هایش آزاد شده بود، به‎راستی نقشه رسیدن به اروپا را در سر داشت، البته به شیوه ایرانی؛ یعنی عملیات زمینی سنگین و گسترده، استفاده از نیروی دریایی یونان آسیایی برای حمل و نقل تدارکات و غیره. در مورد اهداف این جنگ‎ها نگارنده بر این باور است که اگر لشگرکشی‎های گذشته کوروش و کمبوجیه و خشایار شاه را مقایسه کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که انگیزه اصلی فقط توسعه قدرت خویش تا جایی که می‌توانسته بوده است؛ اقدامی که بسیاری از محققان باستانی آن را جزو سرشت انسانی می‌دانسته‌اند و با گفته داریوش در مورد اعتقادش به رسالت الهی خویش مطابقت دارد؛ چه‎بسا او قصد همه اروپا را داشت و اگر ارباب قاره می‌شد، سرزمین‌های مدیترانه نیز به چنگ وی می‌افتاد<ref>ر.ک: همان، ص133-177</ref>.
از جمله مهم‎ترین بخش‎های مهم این فصل، بخش سوم و چهارم است که به ورود ایرانیان به اروپا و جنگ‎های بزرگ و اتفاقاتی که در اروپا درگرفت پرداخته است. داریوش پس از فتح مصر که دست‎هایش آزاد شده بود، به‎راستی نقشه رسیدن به اروپا را در سر داشت، البته به شیوه ایرانی؛ یعنی عملیات زمینی سنگین و گسترده، استفاده از نیروی دریایی یونان آسیایی برای حمل و نقل تدارکات و غیره. در مورد اهداف این جنگ‎ها نگارنده بر این باور است که اگر لشگرکشی‎های گذشته کوروش و کمبوجیه و خشایار شاه را مقایسه کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که انگیزه اصلی فقط توسعه قدرت خویش تا جایی که می‌توانسته بوده است؛ اقدامی که بسیاری از محققان باستانی آن را جزو سرشت انسانی می‌دانسته‌اند و با گفته داریوش در مورد اعتقادش به رسالت الهی خویش مطابقت دارد؛ چه‎بسا او قصد همه اروپا را داشت و اگر ارباب قاره می‌شد، سرزمین‌های مدیترانه نیز به چنگ وی می‌افتاد<ref>ر.ک: همان، ص133-177</ref>.


فصل سوم کتاب، نوشته ماکس مالووان، به شرح حال و اتفاقات و زندگی‌نامه کوروش بزرگ اختصاص داده شده، که در یازده بخش مجزا به‎تفصیل به آن پرداخته‌شده است. اولین بخش آن درباره نقشی از کوروش است با چهار بال، از یگانه ستون باقی‌مانده در پاسارگاد. شبح کورش، با جامه‌ای عیلامی بر فراز ویرانه‌های شهری که در درازای سده‌ها متروک شده، در پرواز است. از جمله بخش‎های دیگری که در این فصل به آن پرداخته شده است، مباحثی است مانند کیفیت مسافرت‎های مقامات هخامنشی به سایر سرزمین‌ها، شرح حال و اخلاقیات کوروش، گاه‌شماری فتوحات، کیفیت تسخیر بابل، آثار خط میخی: منشور کوروش، مدارا و تساهل کوروش: سیاست خارجی، ضرب مسکوکات، دین و آیین کوروش و انتخاب پاسارگاد به‎عنوان پایتخت<ref>ر.ک: همان، ص245-278</ref>.
فصل سوم کتاب، نوشته ماکس مالووان، به شرح حال و اتفاقات و زندگی‌نامه کوروش بزرگ اختصاص داده شده، که در یازده بخش مجزا به‎تفصیل به آن پرداخته‌شده است. اولین بخش آن درباره نقشی از کوروش است با چهار بال، از یگانه ستون باقی‌مانده در پاسارگاد. شبح کورش، با جامه‌ای عیلامی بر فراز ویرانه‌های شهری که در درازای سده‌ها متروک شده، در پرواز است. از جمله بخش‎های دیگری که در این فصل به آن پرداخته شده است، مباحثی است مانند کیفیت مسافرت‎های مقامات هخامنشی به سایر سرزمین‌ها، شرح حال و اخلاقیات کوروش، گاه‌شماری فتوحات، کیفیت تسخیر بابل، آثار خط میخی: منشور کوروش، مدارا و تساهل کوروش: سیاست خارجی، ضرب مسکوکات، دین و آیین کوروش و انتخاب پاسارگاد به‌عنوان پایتخت<ref>ر.ک: همان، ص245-278</ref>.


فصل چهارم کتاب، نوشته بادیان، در مورد فتح ایران توسط اسکندر است که نگارنده در این زمینه ابراز می‌دارد که مستندات خوبی در این‎باره دستگیر ما نشده، لکن این فتح، نقطه عطفی در تاریخ ایران بشمار می‌رود و در ادامه به تشریح ماجرای مرتبط با این فتح می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص279-280</ref>.
فصل چهارم کتاب، نوشته بادیان، در مورد فتح ایران توسط اسکندر است که نگارنده در این زمینه ابراز می‌دارد که مستندات خوبی در این‎باره دستگیر ما نشده، لکن این فتح، نقطه عطفی در تاریخ ایران بشمار می‌رود و در ادامه به تشریح ماجرای مرتبط با این فتح می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص279-280</ref>.
خط ۶۱: خط ۶۱:
فصل هفتم، نوشته ر. ت. هالوک، به موضوع الواح یافت‎شده در تخت جمشید و محتوای آنها اشاره دارد و فصل هشتم، نوشته آ. د. ه. بیوار، در مورد انواع سکه‌های ضرب‎شده در دوران حکومت هخامنشیان و وزن و اندازه‌های این مسکوکات سخن به میان آورده است. همچنین به موضوعاتی که در تجارت و کسب و کار دخیل بوده، مانند واحدهای طول و فاصله و اندازه‌های گنجایش، جامدات و مایعات و سایر مباحث مرتبط با آنها اشاره کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص472-532</ref>.
فصل هفتم، نوشته ر. ت. هالوک، به موضوع الواح یافت‎شده در تخت جمشید و محتوای آنها اشاره دارد و فصل هشتم، نوشته آ. د. ه. بیوار، در مورد انواع سکه‌های ضرب‎شده در دوران حکومت هخامنشیان و وزن و اندازه‌های این مسکوکات سخن به میان آورده است. همچنین به موضوعاتی که در تجارت و کسب و کار دخیل بوده، مانند واحدهای طول و فاصله و اندازه‌های گنجایش، جامدات و مایعات و سایر مباحث مرتبط با آنها اشاره کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص472-532</ref>.


فصل نهم کتاب، نوشته شوارتس، در مورد تاریخ جهان باستان شرقی از دیدگاه اوستا می‎باشد. از جمله مباحث مطرح‎شده در این فصل می‌توان به موضوع حقیقت جهان و خاستگاه آن در نظر ایرانیان باستان اشاره کرد؛ از نظر آنها نخستین چیزی که آفریده شد آسمان بود که در زبان ایرانیان باستان اسمن نامیده شده و انسان موجود به‎عنوان یک بدن و تعدادی قوای روانی – ذهنی، تعبیر و ادراک شده است. سایر عناوین طرح‎شده در این فصل، مباحثی از قبیل سازمان اجتماعی، تربیت و پرورش و زندگی اقتصادی است.<ref>ر.ک: همان، ص533-563</ref>.
فصل نهم کتاب، نوشته شوارتس، در مورد تاریخ جهان باستان شرقی از دیدگاه اوستا می‎باشد. از جمله مباحث مطرح‎شده در این فصل می‌توان به موضوع حقیقت جهان و خاستگاه آن در نظر ایرانیان باستان اشاره کرد؛ از نظر آنها نخستین چیزی که آفریده شد آسمان بود که در زبان ایرانیان باستان اسمن نامیده شده و انسان موجود به‌عنوان یک بدن و تعدادی قوای روانی – ذهنی، تعبیر و ادراک شده است. سایر عناوین طرح‎شده در این فصل، مباحثی از قبیل سازمان اجتماعی، تربیت و پرورش و زندگی اقتصادی است.<ref>ر.ک: همان، ص533-563</ref>.


از دیگر مباحث این کتاب می‌توان به موضوعاتی مانند: دین ایران هخامنشی، زبان آرامی در امپراتوری هخامنشی، تقویم‎های ایران باستان، معماری و پیکرتراشی، برجسته‎کاری بیستون، اقامتگاه مادی، پاسارگاد و فلزکاری اشاره کرد.
از دیگر مباحث این کتاب می‌توان به موضوعاتی مانند: دین ایران هخامنشی، زبان آرامی در امپراتوری هخامنشی، تقویم‎های ایران باستان، معماری و پیکرتراشی، برجسته‎کاری بیستون، اقامتگاه مادی، پاسارگاد و فلزکاری اشاره کرد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش