۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ الفلسفة الإسلامیة منذ القرن الثامن حتی یومنا هذا: تفاوت میان نسخه‌ها
تاریخ الفلسفة الإسلامیة منذ القرن الثامن حتی یومنا هذا (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۵
، ۶ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ه‌ج' به 'ه‌ج'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ع' به 'ه‌ع') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ج' به 'ه‌ج') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
او می‌نویسد: وقتی تصمیم گرفتم این کار خطیر را که جای لغزش در آن فراوان است، انجام دهم سعی کردم به اندازه توانم از دیگر محققان نیز بهره ببرم، ولی بااینحال در طرح آرا و قضایای فلسفی بیشتر بر متون خود فیلسوفان تکیه کرده‌ام و زمانی که به سراغ شرح و توضیح آرای فلسفی و کلامی رفته‌ام، گاهی اوقات مجبور به استفاده از مطالعات نویسندگان مورد اعتماد شده‌ام..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/8 ر.ک: همان]</ref>. | او می‌نویسد: وقتی تصمیم گرفتم این کار خطیر را که جای لغزش در آن فراوان است، انجام دهم سعی کردم به اندازه توانم از دیگر محققان نیز بهره ببرم، ولی بااینحال در طرح آرا و قضایای فلسفی بیشتر بر متون خود فیلسوفان تکیه کرده‌ام و زمانی که به سراغ شرح و توضیح آرای فلسفی و کلامی رفته‌ام، گاهی اوقات مجبور به استفاده از مطالعات نویسندگان مورد اعتماد شده‌ام..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/8 ر.ک: همان]</ref>. | ||
[[فخری، ماجد|فخری]]، در باب اول به میراث فیلسوفان یونانی، اسکندرانی و شرقی برای مسلمانان اشاره می‌کند. او در این باب به تأثیرات شرق نزدیک در قرن هفتم، ترجمه‌های متون فلسفی، عناصر افلاطونی جدید و تأثیرات آرای فلسفی فارسی و هندی در این رابطه، می‌پردازد. در اواخر قرن هفتم، جایگزینی زبان عربی | [[فخری، ماجد|فخری]]، در باب اول به میراث فیلسوفان یونانی، اسکندرانی و شرقی برای مسلمانان اشاره می‌کند. او در این باب به تأثیرات شرق نزدیک در قرن هفتم، ترجمه‌های متون فلسفی، عناصر افلاطونی جدید و تأثیرات آرای فلسفی فارسی و هندی در این رابطه، می‌پردازد. در اواخر قرن هفتم، جایگزینی زبان عربی به‌جای زبان فارسی و یونانی و قرار دادن آن به‌عنوان زبان رسمی دولت، از نخستین تلاش حاکمان عرب برای تقویت تسلط زبانیاشان (پس از تقویت حاکمیت نظامی و سیاسی) بر دیگر ممالک تحت سلطه‌شان بود. درهرحال، چه این تغییر زبانی را معلول غیرت مسلمانان از گزینش غیر مسلمانان (به‌ویژه مسیحیان و یهودیان) برای پستهای رسمی دولتی بدانیم یا نه، ملاحظات عملی‌ای هم وجود داشت که انتقال زبان رسمی به عربی را اجتنابناپذیر می‌ساخت<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/34 ر.ک: متن کتاب، ص34]</ref>. | ||
وی در باب دوم به اولین مباحثات دینی و سیاسی و آغازگاه حرکات کلامی در اسلام اشاره می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/79 ر.ک: همان، ص79-119]</ref>. | وی در باب دوم به اولین مباحثات دینی و سیاسی و آغازگاه حرکات کلامی در اسلام اشاره می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/79 ر.ک: همان، ص79-119]</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
باب ششم درباره [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]]، [[مسکویه، احمد بن محمد|مسکویه]] و یحیی بن عدی و سهم آنان در انتشار فکر فلسفی در قرن دهم نوشته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/292 ر.ک: همان، ص292-320]</ref>. | باب ششم درباره [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]]، [[مسکویه، احمد بن محمد|مسکویه]] و یحیی بن عدی و سهم آنان در انتشار فکر فلسفی در قرن دهم نوشته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/292 ر.ک: همان، ص292-320]</ref>. | ||
شهرت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، دیگر اندیشمندان در این دوره را تحتالشعاع قرار داده بود، اما این اندیشمندان در همان زمان از دعوتگران فلسفه نوافلاطونی بودند و در قرن دهم و اوایل قرن یازدهم زبانزد شدند. اینان شاگردان بوعلی بودند. از جمله این افراد بهمنیار بن مرزبان است که شهرتش از دیگران بالاتر است. او کتاب جامعی را در سه جزء نوشت و در آن به بسط فلسفه استادش بوعلی پرداخت. این کتاب که «[[التحصيل]]» نام دارد، شامل مباحث منطق و طبیعیات و مابعدالطبیعه می‌شود... از دیگر شاگردان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلی]] می‌توان کرمانی و معصومی و ابن زیلا را نام برد که آثاری از آنان | شهرت [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، دیگر اندیشمندان در این دوره را تحتالشعاع قرار داده بود، اما این اندیشمندان در همان زمان از دعوتگران فلسفه نوافلاطونی بودند و در قرن دهم و اوایل قرن یازدهم زبانزد شدند. اینان شاگردان بوعلی بودند. از جمله این افراد بهمنیار بن مرزبان است که شهرتش از دیگران بالاتر است. او کتاب جامعی را در سه جزء نوشت و در آن به بسط فلسفه استادش بوعلی پرداخت. این کتاب که «[[التحصيل]]» نام دارد، شامل مباحث منطق و طبیعیات و مابعدالطبیعه می‌شود... از دیگر شاگردان [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلی]] می‌توان کرمانی و معصومی و ابن زیلا را نام برد که آثاری از آنان به‌جای نمانده یا به دست ما نرسیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/291 ر.ک: همان، ص291]</ref>. | ||
از مشاهیر مؤلفین این عصر، [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]] و [[مسکویه، احمد بن محمد|مسکویه]] و یحیی بن عدی هستند. | از مشاهیر مؤلفین این عصر، [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان توحیدی]] و [[مسکویه، احمد بن محمد|مسکویه]] و یحیی بن عدی هستند. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
نویسنده، در باب نهم، عصر اندلس و رشد فلسفه در آن و بازگشت به فلسفه مشائی را تبیین می‌کند. شخصیتهایی که در این باب مطرح می‌شوند و درباره آرا و عقایدشان توضیحاتی داده می‌شود، ابن طفیل و ابن رشد هستند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/399 ر.ک: همان، ص399-448]</ref>. | نویسنده، در باب نهم، عصر اندلس و رشد فلسفه در آن و بازگشت به فلسفه مشائی را تبیین می‌کند. شخصیتهایی که در این باب مطرح می‌شوند و درباره آرا و عقایدشان توضیحاتی داده می‌شود، ابن طفیل و ابن رشد هستند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/399 ر.ک: همان، ص399-448]</ref>. | ||
وی در باب دهم، تطورات فلسفی پس از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] را مطرح می‌کند. او درباره [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و حرکت فکری مسلمانان از ابن سینا، به شیخ اشراق را بیان می‌کند. گویا بذر نگاه اشراقی در فلسفه ابن سینا وجود داشته و در اواخر عمرش در پی طرحریزی نظامی فلسفی | وی در باب دهم، تطورات فلسفی پس از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] را مطرح می‌کند. او درباره [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و حرکت فکری مسلمانان از ابن سینا، به شیخ اشراق را بیان می‌کند. گویا بذر نگاه اشراقی در فلسفه ابن سینا وجود داشته و در اواخر عمرش در پی طرحریزی نظامی فلسفی به‌جز نظام مشایی بوده است، که در آن حق را از طریق تأمل صوفیانه و تجربه ذوقی (که اشراق نامیده می‌شود) بیابد. او در حکایت رمزی «حي بن یقظان»، منزل انوار را با «شرق» رمزگذاری کرده و با «غرب» جایگاه تاریکیها را. [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلی]] در این اثر، تمام آنچه که آن را در معنای استعاری «نور» می‌نامد، به سمت خدمت به اهداف فلسفی و عرفانی سوق می‌دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/451 ر.ک: همان، ص451]</ref>. | ||
باب یازدهم، بیانگر بازگشت از اندیشه فلسفی و عرفانی در اسلام به اندیشه‌های کلامی و سنت است. او این باب را ضمن سه فصل شرح می‌دهد. در فصل اول از ابن حزم و افرادی مانند ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب سخن می‌گوید که مانند غزالی مبارزه با فلسفه را آغاز کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/479 ر.ک: همان، ص479-487]</ref>. | باب یازدهم، بیانگر بازگشت از اندیشه فلسفی و عرفانی در اسلام به اندیشه‌های کلامی و سنت است. او این باب را ضمن سه فصل شرح می‌دهد. در فصل اول از ابن حزم و افرادی مانند ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب سخن می‌گوید که مانند غزالی مبارزه با فلسفه را آغاز کردند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17975/1/479 ر.ک: همان، ص479-487]</ref>. | ||