۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الأغراض الطبية و المباحث العلائية (جرجاني): تفاوت میان نسخه‌ها
الأغراض الطبية و المباحث العلائية (جرجاني) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۰۸
، ۶ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ه‌ت' به 'ه‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ع' به 'ه‌ع') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ت' به 'ه‌ت') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
کتاب دوم، در حفظ صحت و تندرستی، در یک گفتار و شانزده باب نگارش شده است. | کتاب دوم، در حفظ صحت و تندرستی، در یک گفتار و شانزده باب نگارش شده است. | ||
کتاب سوم، در معالجات، مشتمل بر بیستوشش گفتار است و هر گفتار، حاوی اجزا و ابواب متعددی است. | کتاب سوم، در معالجات، مشتمل بر بیستوشش گفتار است و هر گفتار، حاوی اجزا و ابواب متعددی است. | ||
کتاب چهارم، در یادکرد ادویه و داروهای مفرده و منافع و ضررها و خواص هریک در سه جزء | کتاب چهارم، در یادکرد ادویه و داروهای مفرده و منافع و ضررها و خواص هریک در سه جزء به‌ترتیب حروف ابجد تدوین شده است. | ||
کتاب پنجم، در رابطه با قرابادین (نوشیدنیها، لعوق‌ها، قرصها و...)، در بیستوسه باب نوشته شده است. | کتاب پنجم، در رابطه با قرابادین (نوشیدنیها، لعوق‌ها، قرصها و...)، در بیستوسه باب نوشته شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
«ذخیره خوارزمشاهی»، مهمترین اثر [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]] است. این کتاب، نخستین دائرةالمعارف پزشکی به زبان فارسی است که در آن یافته‌های پزشکی عصر مؤلف، | «ذخیره خوارزمشاهی»، مهمترین اثر [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]] است. این کتاب، نخستین دائرةالمعارف پزشکی به زبان فارسی است که در آن یافته‌های پزشکی عصر مؤلف، به‌تفصیل آمده‌اند. [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]] پس از تألیف این کتاب، دو خلاصه نیز از آن به نامهای «خفی علایی» و «الأغراض الطبية» به فارسی تدوین کرد. کتاب اخیر دانشنامه پزشکی متوسطی به حساب میآید که اهم مطالب پزشکی زمان مؤلف را در بر دارد. [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]] در مقدمه آورده است: «بباید دانست هرکه به مجلس پادشاهی وسیلتی خواهد جست یا خدمتی و تحفه خواهد برد، هیچ وسیلت و خدمت و هیچ تحفه، چون تحفه علمی نیست؛ خاصه که پادشاه چون خداوند و... اتسز بن خوارزمشاه... باشد... اما هرکس که خدمتی علمی بر مجلس پادشاهی عرضه کند، صواب آن باشد که آن خدمت از سرمایه خویش سازد و از توبره خویش برآرد و سرمایه خادم، علم طب است و پیش از این مختصری [با نام] خفی ساخته بودست و اکنون به حکم فرمان و دستوری... مجدالدین ابومحمد صاحب بن محمد بخاری... و بهحسب آرزو و درخواست امام مجدالدین این خدمت ساخته آمد»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/39610/10 ر.ک: شهرامی، افشین، ص10]</ref>. | ||
ازآنجاکه تاریخ تألیف کتاب بنا بر اشاره [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]]، مقارن با حکمرانی اتسز بوده است، می‌توان زمان نگارش آن را بین سالهای 531-521ق، یعنی اواخر عمر مؤلف در نظر گرفت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/39610/10 ر.ک: همان]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/35904/2/2 مقدمه خانلری، دومین صفحه]</ref>. | ازآنجاکه تاریخ تألیف کتاب بنا بر اشاره [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|جرجانی]]، مقارن با حکمرانی اتسز بوده است، می‌توان زمان نگارش آن را بین سالهای 531-521ق، یعنی اواخر عمر مؤلف در نظر گرفت<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/39610/10 ر.ک: همان]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/35904/2/2 مقدمه خانلری، دومین صفحه]</ref>. | ||