۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ه‌ها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌گ' به 'ه‌گ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ها' به 'ه‌ها') |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| کد کنگره =BP 207/5 /ع7 | | کد کنگره =BP 207/5 /ع7 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
اسلام - | اسلام - فرقه‌ها | ||
اهل سنت - عقايد | اهل سنت - عقايد | ||
جهميه - | جهميه - دفاعيه‌ها و رديه‌ها | ||
سلفيه - عقايد | سلفيه - عقايد | ||
مشبهه - | مشبهه - دفاعيه‌ها و رديه‌ها | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
'''عقائد السلف'''، مجموعه‌ای است از پنج کتاب به نامهای «الرد علی الزنادقة و الجهمية» تألیف [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (164-241ق)؛ «خلق أفعال العباد»، [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] (199-256ق)؛ «الإختلاف في اللفظ و الرد علی الجهمیة و المشبهة»، تألیف [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبة]] (213-276ق)؛ «الرد علی الجهمية» و «رد الإمام الدارمي علی المريسي العنيد»، تألیف [[دارمی، عثمان بن سعید|عثمان بن سعید دارمی]] (حدود200-280ق). این مجموعه توسط علی سامی نشار و عمار جمعی طالبی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است. | '''عقائد السلف'''، مجموعه‌ای است از پنج کتاب به نامهای «الرد علی الزنادقة و الجهمية» تألیف [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] (164-241ق)؛ «خلق أفعال العباد»، [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] (199-256ق)؛ «الإختلاف في اللفظ و الرد علی الجهمیة و المشبهة»، تألیف [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبة]] (213-276ق)؛ «الرد علی الجهمية» و «رد الإمام الدارمي علی المريسي العنيد»، تألیف [[دارمی، عثمان بن سعید|عثمان بن سعید دارمی]] (حدود200-280ق). این مجموعه توسط علی سامی نشار و عمار جمعی طالبی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است. | ||
در واقع این پنج کتاب | در واقع این پنج کتاب ردیه‌هایی است از طرف برخی از عالمان بزرگ اهل سنت بر آثار و افکار بنیانگذار فرقه کلامی جهمیه، جهم بن صفوان (متوفی 128ق) و همفکران او. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
جهمیه (که مطالب این مجموعه در انتقاد ار افکار آنها نگاشته شده)، از | جهمیه (که مطالب این مجموعه در انتقاد ار افکار آنها نگاشته شده)، از فرقه‌های متقدم اسلامی، پیروان جهم بن صفوان است. جهم در عالَم فاعلی غیر از خدا نمی‌دید و نسبت دادن افعال به مردم را از روی مجاز می‌دانست. بدین ترتیب، او قائل به جبر بود و اندیشه‌اش از این حیث کاملاً در تقابل با اندیشه جعد – که قدری‌مسلک و قائل به اختیار بود – قرار می‌گرفت. برخی عقاید او عبارت است از اینکه او ایمان را به معرفت و قلب می‌دانست نه به اقرار و کفر را هم صرفاً جهل به خدا تلقی می‌کرد. او خدا را شیء نمی‌دانست، بلکه بهوجودآوردنده اشیاء می‌دانست. برخی صفات همچون تکلم را از خدا سلب می‌نمود. قرآن را مخلوق می‌دانست. بهشت و دوزخ را جاودانی نمی‌دانست و...<ref>ر.ک: هاشمی، محمدمنصور، ج11، ص536-537</ref>. | ||
در بخشی از مقدمه، بیان شده است که افکار جهمیه برگرفته از افکار و آراء فلاسفه، صابئین و یهودیان است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. با پیدایش افکار جهمیه، تأویل که ریشه فتنه در تعطیل نصوص بشمار میآید پدید آمد و تأویل روایات و نصوص از معانی لغوی و شرعی به معانی باطنی و عرفانی دنبال شد و این نوع تأویلات باعث گمراهی و از بین رفتن شریعت می‌شد؛ بنابراین برخی از علمای سلف با این تفکر به مبارزه برخاستند و آثاری را خلق نمودند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | در بخشی از مقدمه، بیان شده است که افکار جهمیه برگرفته از افکار و آراء فلاسفه، صابئین و یهودیان است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. با پیدایش افکار جهمیه، تأویل که ریشه فتنه در تعطیل نصوص بشمار میآید پدید آمد و تأویل روایات و نصوص از معانی لغوی و شرعی به معانی باطنی و عرفانی دنبال شد و این نوع تأویلات باعث گمراهی و از بین رفتن شریعت می‌شد؛ بنابراین برخی از علمای سلف با این تفکر به مبارزه برخاستند و آثاری را خلق نمودند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
===الإختلاف في اللفظ و الرد علی الجهمیة و المشبهة=== | ===الإختلاف في اللفظ و الرد علی الجهمیة و المشبهة=== | ||
این کتاب، تألیف [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، در رد | این کتاب، تألیف [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، در رد فرقه‌هایی، مانند مشبهه و جهمیه و کرّامیه است. او در این کتاب به رد دیدگاه‌های این گروه‌ها پرداخته و به اهل کلام و معتزله نیز تاخته است. پس او سنی اهل حدیث است<ref>ر.ک: احمدی، محمدقاسم، ص13</ref>. | ||
موضوعهایی که در این کتاب موردبحث قرار گرفته، بدون هرگونه عنوانبندی بهطور کلی شامل مواردی از قبیل قدر، تشبیه، خلق قرآن، رؤیت خداوند، عرش الهى و بررسى احادیث مختلف در این باب می‌شود. انبوهى از اطلاعات موجود در «تأويل مختلف الحديث» و حتى بسیاری از عبارات آن عیناً در این کتاب تکرار شده است<ref>ر.ک: آذنوش، آذرتاش، ج4، ص457</ref>. | موضوعهایی که در این کتاب موردبحث قرار گرفته، بدون هرگونه عنوانبندی بهطور کلی شامل مواردی از قبیل قدر، تشبیه، خلق قرآن، رؤیت خداوند، عرش الهى و بررسى احادیث مختلف در این باب می‌شود. انبوهى از اطلاعات موجود در «تأويل مختلف الحديث» و حتى بسیاری از عبارات آن عیناً در این کتاب تکرار شده است<ref>ر.ک: آذنوش، آذرتاش، ج4، ص457</ref>. | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
فهرست محتویات در پایان کتاب آمده است. | فهرست محتویات در پایان کتاب آمده است. | ||
آدرس آیات در درون متن و پایان هر آیه قید شده است. پاورقیها به توضیح برخی از مطالب و نیز اصلاح برخی از | آدرس آیات در درون متن و پایان هر آیه قید شده است. پاورقیها به توضیح برخی از مطالب و نیز اصلاح برخی از واژه‌های کتاب اختصاص یافته است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||