پرش به محتوا

فرهنگ اصطلاحات علوم و تمدن اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎د' به 'ه‌د')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌ها')
خط ۱۹: خط ۱۹:
| موضوع اسلام - اصطلاحها و تعبيرها
| موضوع اسلام - اصطلاحها و تعبيرها


زبان انگلیسی - واژه نامه‎ها - فارسی
زبان انگلیسی - واژه نامه‌ها - فارسی


علوم اسلامي - واژه نامه‏‌ها
علوم اسلامي - واژه نامه‏‌ها


فارسی - واژه نامه‎ها
فارسی - واژه نامه‌ها


فارسی - واژه نامه‎ها - انگلیسی  
فارسی - واژه نامه‌ها - انگلیسی  


| ناشر = آستان قدس رضوي، بنياد پژوهشهای اسلامى  
| ناشر = آستان قدس رضوي، بنياد پژوهشهای اسلامى  
خط ۵۱: خط ۵۱:
==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
فرهنگ اصطلاحات علوم و تمدن اسلامی با همت و تلاش تنی چند از اعضای گروه ترجمه بنیاد پژوهش‎های اسلامی آستان قدس رضوی انتشار یافته است. در مقدمه کتاب شیوه نگارش اثر این‎گونه تشریح شده است:
فرهنگ اصطلاحات علوم و تمدن اسلامی با همت و تلاش تنی چند از اعضای گروه ترجمه بنیاد پژوهش‎های اسلامی آستان قدس رضوی انتشار یافته است. در مقدمه کتاب شیوه نگارش اثر این‎گونه تشریح شده است:
# در ثبت سرواژه‎ها [=مدخل‎های اصلی] ترتیب الفبایی حرف‎به‎حرف مد نظر قرار گرفته و کلمات و مصدرهای مربوط به هر سرواژه در زیر آن با رعایت ترتیب الفبایی اضافه شده است؛ برای نمونه، اضافاتی چون «شبهه ربا» و «شبهه عقد» و مصدر «شبهه‌انگیختن» زیر لغت «شبهه» آمده است.  
# در ثبت سرواژه‌ها [=مدخل‎های اصلی] ترتیب الفبایی حرف‎به‎حرف مد نظر قرار گرفته و کلمات و مصدرهای مربوط به هر سرواژه در زیر آن با رعایت ترتیب الفبایی اضافه شده است؛ برای نمونه، اضافاتی چون «شبهه ربا» و «شبهه عقد» و مصدر «شبهه‌انگیختن» زیر لغت «شبهه» آمده است.  
# لغاتی که شکل نوشتاری و تلفظ آنها یکسان است، اما در حوزه‎های مختلف معنایی معادل‎های متفاوتی دارند، با شماره‌گذاری (1)، (2)، (3)... مشخص و حوزه‎های معنایی این سرواژه‎ها با نشانه‎های اختصاری در داخل پرانتزهای جلو لغات تعیین شده [جدول این نشانه‎های اختصاری بعد از مقدمه آمده است].
# لغاتی که شکل نوشتاری و تلفظ آنها یکسان است، اما در حوزه‌های مختلف معنایی معادل‎های متفاوتی دارند، با شماره‌گذاری (1)، (2)، (3)... مشخص و حوزه‌های معنایی این سرواژه‌ها با نشانه‌های اختصاری در داخل پرانتزهای جلو لغات تعیین شده [جدول این نشانه‌های اختصاری بعد از مقدمه آمده است].
# ترتیب قرار گرفتن سرواژه‎ها‎یی که شکل نوشتاری یکسان، اما تلفظ متفاوت دارند، با توجه به حرکت اول کلمه بدین قرار است:
# ترتیب قرار گرفتن سرواژه‌ها‎یی که شکل نوشتاری یکسان، اما تلفظ متفاوت دارند، با توجه به حرکت اول کلمه بدین قرار است:
#:الف)- فتحه‌دار؛
#:الف)- فتحه‌دار؛
#:ب)- کسره‌دار؛
#:ب)- کسره‌دار؛
خط ۶۲: خط ۶۲:
# در کلماتی که به دو صورت املایی متفاوت به‎کار می‌روند [مانند: تولا - تولی، زکات - زکوة] معادل‎های معنایی یک شکل نوشته شده و شکل دیگر به آن ارجاع داده شده است.  
# در کلماتی که به دو صورت املایی متفاوت به‎کار می‌روند [مانند: تولا - تولی، زکات - زکوة] معادل‎های معنایی یک شکل نوشته شده و شکل دیگر به آن ارجاع داده شده است.  
# توضیح بیشتر برخی لغات، تعریف آنها، شکل مفرد یا جمع و هم‎معنی یا متضاد آنها در داخل علامت [ ] آمده است.  
# توضیح بیشتر برخی لغات، تعریف آنها، شکل مفرد یا جمع و هم‎معنی یا متضاد آنها در داخل علامت [ ] آمده است.  
# با مراجعه به فرهنگ‎های یک‎زبانه و منابع دیگر، درستی یا نادرستی معادل‎ها به‎لحاظ معنایی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. ازاین‎رو، شماره‎های ارجاعی به منابع مورد استفاده که در چاپ نخست آمده بود، حذف شده است.  
# با مراجعه به فرهنگ‎های یک‎زبانه و منابع دیگر، درستی یا نادرستی معادل‎ها به‎لحاظ معنایی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. ازاین‎رو، شماره‌های ارجاعی به منابع مورد استفاده که در چاپ نخست آمده بود، حذف شده است.  
# حرف تعریف the و حرف to از اوایل واژه‎ها برداشته شده، مگر در مواردی که ضرورت داشته باشد؛ مثل لزوم حفظ نقش مصدری بین دو واژه یا در برابر اسم‎های الهی: All-Mighty,The.
# حرف تعریف the و حرف to از اوایل واژه‌ها برداشته شده، مگر در مواردی که ضرورت داشته باشد؛ مثل لزوم حفظ نقش مصدری بین دو واژه یا در برابر اسم‎های الهی: All-Mighty,The.
# درج بعضی کلمات و دامنه وسیع واژه‎ها ممکن است این پرسش را در ذهن خواننده پدید آورد که مثلاً واژه‎هایی چون آهک، چاه، ادویه، افسون، بندکشی، پوست و... در فرهنگ اصطلاحات اسلامی چه جایگاهی دارند. باید گفت که این فرهنگ تنها واژه‎های علوم رایج مثل فقه، فلسفه، کلام، قرآن و حدیث را در بر نگرفته است، بلکه دامنه بسیاری از علوم و فنون را که روزگاری در حوزه تمدن اسلامی مطرح بوده‌اند و از اعتبار افتاده‌اند یا همچنان بر اعتبار خود باقی مانده‌اند نیز در بر می‌گیرد. این علوم و فنون مثل معماری، هنر، طب، نجوم، علم النفس و...، اگرچه امروز کاربرد عملی ندارند، بااین‎حال نقش تاریخی خود را حفظ کرده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/23562/1/5 ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص‎6-5]</ref>.  
# درج بعضی کلمات و دامنه وسیع واژه‌ها ممکن است این پرسش را در ذهن خواننده پدید آورد که مثلاً واژه‌هایی چون آهک، چاه، ادویه، افسون، بندکشی، پوست و... در فرهنگ اصطلاحات اسلامی چه جایگاهی دارند. باید گفت که این فرهنگ تنها واژه‌های علوم رایج مثل فقه، فلسفه، کلام، قرآن و حدیث را در بر نگرفته است، بلکه دامنه بسیاری از علوم و فنون را که روزگاری در حوزه تمدن اسلامی مطرح بوده‌اند و از اعتبار افتاده‌اند یا همچنان بر اعتبار خود باقی مانده‌اند نیز در بر می‌گیرد. این علوم و فنون مثل معماری، هنر، طب، نجوم، علم النفس و...، اگرچه امروز کاربرد عملی ندارند، بااین‎حال نقش تاریخی خود را حفظ کرده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/23562/1/5 ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص‎6-5]</ref>.  


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
جدول حرف‎نگاری و جدول نشانه‎های اختصاری و نمادها پس از مقدمه ذکر شده است.  
جدول حرف‎نگاری و جدول نشانه‌های اختصاری و نمادها پس از مقدمه ذکر شده است.  
فهرست منابع فارسی و لاتین در انتهای کتاب ذکر شده است.  
فهرست منابع فارسی و لاتین در انتهای کتاب ذکر شده است.  


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش