۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ید' به 'ید') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'یف' به 'یف') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
}} | }} | ||
'''مجموعهای از آثار عطار نیشابوری'''، مشتمل بر شش اثر منظوم منسوب به محمد بن ابراهیم عطار نیشابوری (متوفی 627ق)، به نامهای پندنامه، بیسرنامه، بلبلنامه، | '''مجموعهای از آثار عطار نیشابوری'''، مشتمل بر شش اثر منظوم منسوب به محمد بن ابراهیم عطار نیشابوری (متوفی 627ق)، به نامهای پندنامه، بیسرنامه، بلبلنامه، سیفصل، نزهت الأحباب و بیان الارشاد (مفتاح الاراده) میباشد که با تصحیح و مقدمه احمد خوشنویس منتشر شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
محقق کتاب در مقدمه پس از بررسی پیشینه تفکرات عرفانی و شرح احوال عطار، به بررسی تألیفات عطار پرداخته و مینویسد: مثنویهای عطار در تذکره هفت اقلیم بدینشرح ذکر شده: الهینامه، اسرارنامه، مصیبتنامه، وصلتنامه، بلبلنامه، پندنامه، جواهرنامه، بیسرنامه، خسرونامه، ولدنامه، اشترنامه، جوهر الذات، مظهر العجایب، منطق الطیر، گل و هرمز و شرح القلب و از منثوراتش تذکرة الاولیاء و اخوان الصف را برشمرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص25-24</ref>. | محقق کتاب در مقدمه پس از بررسی پیشینه تفکرات عرفانی و شرح احوال عطار، به بررسی تألیفات عطار پرداخته و مینویسد: مثنویهای عطار در تذکره هفت اقلیم بدینشرح ذکر شده: الهینامه، اسرارنامه، مصیبتنامه، وصلتنامه، بلبلنامه، پندنامه، جواهرنامه، بیسرنامه، خسرونامه، ولدنامه، اشترنامه، جوهر الذات، مظهر العجایب، منطق الطیر، گل و هرمز و شرح القلب و از منثوراتش تذکرة الاولیاء و اخوان الصف را برشمرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص25-24</ref>. | ||
سپس در ادامه، سبب ارائه تعدادی از آثار عطار در این مجموعه را اینگونه توضیح میدهد: «اخیراً مجموعهای از آثار گرانبهای شیخ اجل فریدالدین عطار مشتمل بر: پندنامه، | سپس در ادامه، سبب ارائه تعدادی از آثار عطار در این مجموعه را اینگونه توضیح میدهد: «اخیراً مجموعهای از آثار گرانبهای شیخ اجل فریدالدین عطار مشتمل بر: پندنامه، سیفصل، بلبلنامه، نزهت الاحباب که سابقاً به خط نگارنده از روی چند نسخه خطی استنساخ شده و در کتابخانه اینجانب موجود بود». به نظرم رسید این چند کتاب نیز به ضمیمه هم چاپ و در معرض استفاده اندیشمندان قرار گیرد<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>. | ||
برخی از محققین، پندنامه را از جمله آثار عطار نیشابوری میدانند نه از عطار تونی و نه از عطار همدانی (معروف به ابوالعلاء) معاصر شیخ و نه هیچ عطار جعال دیگر<ref>ر.ک: صرافی، عباسعلی، صفحه سیوچهار </ref>؛ ولی برخی دیگر معتقدند آثاری چون بلبل نامه، سی فصل و بیسرنامه قطعاً از کسان دیگری است که به روزگاران مختلف میزیسته و عطار تخلص داشتهاند<ref>ر.ک: سادات ناصری، سید حسن، ص20-19</ref>. | برخی از محققین، پندنامه را از جمله آثار عطار نیشابوری میدانند نه از عطار تونی و نه از عطار همدانی (معروف به ابوالعلاء) معاصر شیخ و نه هیچ عطار جعال دیگر<ref>ر.ک: صرافی، عباسعلی، صفحه سیوچهار </ref>؛ ولی برخی دیگر معتقدند آثاری چون بلبل نامه، سی فصل و بیسرنامه قطعاً از کسان دیگری است که به روزگاران مختلف میزیسته و عطار تخلص داشتهاند<ref>ر.ک: سادات ناصری، سید حسن، ص20-19</ref>. | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
عشق بلبل به گل یکی از حکایتهای خیالی در ادبیات فارسی است که شاعران متعدد درباره آن سخن گفته و طبعآزمایی کردهاند. در ابتدا شاعران اشاراتی به دلدادگی و ناله و فغانِ بلبل و حُسنِ گل میکردند، ولی از قرن هفتم به بعد، هنگامیکه استفاده از زبانِ حال بهعنوان شگردی ادبی در میان شعرا شایع شد، به داستان گل و بلبل هم شاخ و برگهایی داده شد و چند داستان عاشقانه (رمانس) بهصورت مثنوی دراینباره سروده شد. معروفترینِ این مثنویها بلبلنامهای است که به فریدالدین عطار نیشابوری نسبت داده شده است؛ ولی در حقیقت حدود دو قرن پس از عطار یعنی در اواخر قرن هشتم تا اوایل قرن نهم سروده شده است (یکی از نسخههای خطی این اثر که در ایاسوفیاست مورخ 828ق است). مثنوی دیگر نزهت الاحباب است که آن نیز به عطار نسبت داده شده است و مانند بلبلنامه مدتها پس از عطار سروده شده است. سرایندگان اصلی این دو مثنوی هنوز شناخته نشدهاند<ref>ر.ک: پورجوادی، نصرالله، ص5</ref>. | عشق بلبل به گل یکی از حکایتهای خیالی در ادبیات فارسی است که شاعران متعدد درباره آن سخن گفته و طبعآزمایی کردهاند. در ابتدا شاعران اشاراتی به دلدادگی و ناله و فغانِ بلبل و حُسنِ گل میکردند، ولی از قرن هفتم به بعد، هنگامیکه استفاده از زبانِ حال بهعنوان شگردی ادبی در میان شعرا شایع شد، به داستان گل و بلبل هم شاخ و برگهایی داده شد و چند داستان عاشقانه (رمانس) بهصورت مثنوی دراینباره سروده شد. معروفترینِ این مثنویها بلبلنامهای است که به فریدالدین عطار نیشابوری نسبت داده شده است؛ ولی در حقیقت حدود دو قرن پس از عطار یعنی در اواخر قرن هشتم تا اوایل قرن نهم سروده شده است (یکی از نسخههای خطی این اثر که در ایاسوفیاست مورخ 828ق است). مثنوی دیگر نزهت الاحباب است که آن نیز به عطار نسبت داده شده است و مانند بلبلنامه مدتها پس از عطار سروده شده است. سرایندگان اصلی این دو مثنوی هنوز شناخته نشدهاند<ref>ر.ک: پورجوادی، نصرالله، ص5</ref>. | ||
منظومه | منظومه سیفصل مناظره یک پیر با عطار است: | ||
'''یکی پیری مرا آواز میداد***که ای عطار از دست تو فریاد''' | '''یکی پیری مرا آواز میداد***که ای عطار از دست تو فریاد''' | ||
ویرایش