۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان کامل ناصرالدین شاه قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'به' به 'به') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
===سبک سروده‌های ناصرالدین شاه=== | ===سبک سروده‌های ناصرالدین شاه=== | ||
با توجه به آنچه در کتاب «کاروان شعر عاشورا» به قلم محمدعلی مجاهدی آمده، سبک سروده‌های ناصرالدین شاه عموماً عراقی بوده و از ضوابط این سبک پیروی کرده است. او «در سرودن شعر دارای طبعی لطیف و قریحه‌ای سرشار از ظرایف و معانی بوده است. در میان سروده‌ها و اشعار [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]]، مراثی و اشعار مذهبی او جایگاه ویژه و خاصی دارد و حتی میتوان گفت که شاعری و معروفیت اشعار وی بیشتر مربوط به همینگونه اشعار است. بهطوریکه [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]] بهعنوان یکی از مرثیهسرایان اهل بیت(ع) شناخته | با توجه به آنچه در کتاب «کاروان شعر عاشورا» به قلم محمدعلی مجاهدی آمده، سبک سروده‌های ناصرالدین شاه عموماً عراقی بوده و از ضوابط این سبک پیروی کرده است. او «در سرودن شعر دارای طبعی لطیف و قریحه‌ای سرشار از ظرایف و معانی بوده است. در میان سروده‌ها و اشعار [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]]، مراثی و اشعار مذهبی او جایگاه ویژه و خاصی دارد و حتی میتوان گفت که شاعری و معروفیت اشعار وی بیشتر مربوط به همینگونه اشعار است. بهطوریکه [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]] بهعنوان یکی از مرثیهسرایان اهل بیت(ع) شناخته می‌شود. او در غزلیات عاشقانه خود، بیشتر از سعدی و حافظ تبعیت کرده و به استقبال این دو شاعر بزرگ رفته است»<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در بخشهایی از دیوان ناصرالدین شاه، نشانه‌هایی از تحریفات واقعه کربلا مشهود است. از جمله اشاره‌هایی که به دامادِ شاه دین، حضرت قاسم(ع) می‌کند: | در بخشهایی از دیوان ناصرالدین شاه، نشانه‌هایی از تحریفات واقعه کربلا مشهود است. از جمله اشاره‌هایی که به دامادِ شاه دین، حضرت قاسم(ع) می‌کند: | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
{{ب|''وارد شدم به حجله داماد شاه دین''|2=''دیدم عروس قاسم داماد مضطر است''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان</ref>. | {{ب|''وارد شدم به حجله داماد شاه دین''|2=''دیدم عروس قاسم داماد مضطر است''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
امیر مولایی بیدگلی کتابی با عنوان «مقتل أنا العطشان» نوشته است درباره چهل علت عطش سیدالشهداء(ع) از ظهر عاشورا تا لحظه شهادت. در این کتاب، علاوه بر استفاده از مطالب تحریفی، به ابیاتی از دیوان این شاه قاجار اشاره شده است. منتقد این اثر، آقای محسن حدادی، مطالب مندرج در این مقتل را از جمله تحریفات مدرن واقعه عاشورا می‌داند و در معرفی کتاب می‌نویسد: «کتاب با شعری از دیوان ناصرالدین شاه قاجار آغاز | امیر مولایی بیدگلی کتابی با عنوان «مقتل أنا العطشان» نوشته است درباره چهل علت عطش سیدالشهداء(ع) از ظهر عاشورا تا لحظه شهادت. در این کتاب، علاوه بر استفاده از مطالب تحریفی، به ابیاتی از دیوان این شاه قاجار اشاره شده است. منتقد این اثر، آقای محسن حدادی، مطالب مندرج در این مقتل را از جمله تحریفات مدرن واقعه عاشورا می‌داند و در معرفی کتاب می‌نویسد: «کتاب با شعری از دیوان ناصرالدین شاه قاجار آغاز می‌شود و البته نویسنده «مقتل نوین» به این شعر اکتفا نکرده و در جایجای کتاب نیز با زنده نگاهداشتن یاد و خاطره شاه شهید، جناب [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه قاجار]]، به وی ادای دین کرده است». برای نمونه، او ذیل داستانی که برای یکی از چهل علت عطش امام حسین(ع) ذکر کرده، به سروده‌ای از ناصرالدین شاه هم اشاره کرده که گویی صورت نظم آن داستان است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
مجاهدی معتقد است که جز مثنوی ماتمی که ناصرالدین شاه در رثای حضرت علی‌اصغر(ع) سروده و یک رباعی، اثر منظوم دیگری از او به ثبت نرسیده است؛ حال آنکه در دیوان او، شاهد اشعاری در قالب‌ها و مضامین مختلف هستیم که مورد استقبال دیگر شاعران هم قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | مجاهدی معتقد است که جز مثنوی ماتمی که ناصرالدین شاه در رثای حضرت علی‌اصغر(ع) سروده و یک رباعی، اثر منظوم دیگری از او به ثبت نرسیده است؛ حال آنکه در دیوان او، شاهد اشعاری در قالب‌ها و مضامین مختلف هستیم که مورد استقبال دیگر شاعران هم قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
علاوه بر کتاب حاضر، نسخه‌های دیگری هم از دیوان ناصرالدین شاه به چاپ رسیده است. یکی از این نسخ، دیوانی است به کوشش مهدی آصفی که با توجه به آنچه گردآورنده در مقدمه کتاب خود ذکر کرده است، بخشی از آثار منتشرنشده ناصرالدین شاه محسوب | علاوه بر کتاب حاضر، نسخه‌های دیگری هم از دیوان ناصرالدین شاه به چاپ رسیده است. یکی از این نسخ، دیوانی است به کوشش مهدی آصفی که با توجه به آنچه گردآورنده در مقدمه کتاب خود ذکر کرده است، بخشی از آثار منتشرنشده ناصرالدین شاه محسوب می‌شود. به همین دلیل تعدادی از اشعار کتاب او در دیوانی که گلمحمدی گردآوری کرده، چاپ نشده است. آنچه آصفی در بخش «افزوده‌ها»ی کتاب خود انجام داده، مشابه بخش «پیوستها»ی دیوان گلمحمدی است. با این تفاوت که او در این بخش فقط به معرفی اشعار تضمینشده از سروده‌های ناصرالدین شاه اکتفا نکرده است، بلکه به تعدادی از اشعار شاعران دیگر در وصف این شاه قاجار، مدیحه‌ای که متأثر از قالب و محتوای یکی از اشعار ناصرالدین شاه بوده و نمونه‌هایی از تأثیرپذیری شعرای دربار ناصری از حافظ نیز پرداخته است. همچنین به غزلی آیینی از وصال شیرازی که در تفسیر فال ناصرالدین شاه سروده بود، اشاره کرده است. بخشهایی از این غزل: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
به حافظ نسبت داده است؛ بیآنکه نشانی از آن در سروده‌های حافظ یافت شود<ref>ر.ک: همان</ref>. | به حافظ نسبت داده است؛ بیآنکه نشانی از آن در سروده‌های حافظ یافت شود<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
سالی [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]] به مرض سخت مبتلا گردیده بود که معالجه‌اش در تهران میسر نگردید. نذر کرد درصورتیکه بهبود یابد، پانزده روز کفشداری و جاروبکشی صحن مقدس [[امام رضا(ع)|امام هشتم(ع)]] را بهعهده بگیرد؛ لذا وقتی که سلامتی برای او حاصل | سالی [[ناصر الدين قاجار، شاه ايران|ناصرالدین شاه]] به مرض سخت مبتلا گردیده بود که معالجه‌اش در تهران میسر نگردید. نذر کرد درصورتیکه بهبود یابد، پانزده روز کفشداری و جاروبکشی صحن مقدس [[امام رضا(ع)|امام هشتم(ع)]] را بهعهده بگیرد؛ لذا وقتی که سلامتی برای او حاصل می‌شود، نذر بهجا آورده و به این مناسبت شعر زیر را سروده و دستور داد آن را بالای کفشکن حرم مطهر [[امام رضا(ع)|حضرت رضا(ع)]] کتیبه کنند: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||