پرش به محتوا

دانشنا‌مه‌ی سوره‌های قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۳ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ت' به 'ی‌ت')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د')
خط ۴۶: خط ۴۶:
# تعداد کلمات و حروف: دقت مسلمانان در حفظ قران، آن‎ها را واداشته است تا حساب کلمات و حروف سوره‌های قرآن را جداگانه محفوظ نگه دارند. منبع این بخش تفسیر حجة التفاسير است. این کتاب نیز این مطالب را از کتاب [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|تفسیر ابوالفتوح رازی]] نقل کرده است.
# تعداد کلمات و حروف: دقت مسلمانان در حفظ قران، آن‎ها را واداشته است تا حساب کلمات و حروف سوره‌های قرآن را جداگانه محفوظ نگه دارند. منبع این بخش تفسیر حجة التفاسير است. این کتاب نیز این مطالب را از کتاب [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|تفسیر ابوالفتوح رازی]] نقل کرده است.
# محل نزول: تشخیص مکی و یا مدنی بودن سوره‌های قرآن در فهم معانی آن‎ها مؤثر است. سوره‌های مکی بیشتر روی اصول اعتقادی و سوره‌های مدنی بیشتر روی فروعات دینی متمرکز است. منابع این بخش عبارتند از کتب [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسیر مجمع‎ البيان]]، [[منهج الصادقين في إلزام المخالفين|منهج الصادقين]]، [[تفسیر نمونه|نمونه]] و [[تفسير التحرير و التنوير المعروف بتفسير ابن عاشور|التحرير و التنوير]].
# محل نزول: تشخیص مکی و یا مدنی بودن سوره‌های قرآن در فهم معانی آن‎ها مؤثر است. سوره‌های مکی بیشتر روی اصول اعتقادی و سوره‌های مدنی بیشتر روی فروعات دینی متمرکز است. منابع این بخش عبارتند از کتب [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسیر مجمع‎ البيان]]، [[منهج الصادقين في إلزام المخالفين|منهج الصادقين]]، [[تفسیر نمونه|نمونه]] و [[تفسير التحرير و التنوير المعروف بتفسير ابن عاشور|التحرير و التنوير]].
# ترتیب و تاریخ نزول: می‎دانیم که قرآن به‎ترتیب نزول، منظم نشده است، بلکه تنظیم آن‎ها بعد از نزول طبق دستور پیامبر(ص) صورت گرفته است. در این بخش شماره نزول و سوره‌های قبلی و بعدی که نازل شده‌اند و همچنین تاریخ نزول هریک ذکر شده است. منبع این بخش، کتاب [[تفسير التحرير و التنوير المعروف بتفسير ابن عاشور|تفسیر التحرير و التنوير]] و [[حجة التفاسير و بلاغ الإکسیر|حجة التفاسير]] بوده است.
# ترتیب و تاریخ نزول: می‌دانیم که قرآن به‎ترتیب نزول، منظم نشده است، بلکه تنظیم آن‎ها بعد از نزول طبق دستور پیامبر(ص) صورت گرفته است. در این بخش شماره نزول و سوره‌های قبلی و بعدی که نازل شده‌اند و همچنین تاریخ نزول هریک ذکر شده است. منبع این بخش، کتاب [[تفسير التحرير و التنوير المعروف بتفسير ابن عاشور|تفسیر التحرير و التنوير]] و [[حجة التفاسير و بلاغ الإکسیر|حجة التفاسير]] بوده است.
# شأن نزول: بیشتر سوره‌های قرآن دارای شأن نزول واحدی نیستند. در این بخش، تنها به شأن نزول سوره‌هایی پرداخته شده است که به یکباره نازل شده‌اند. البته استثناء در مواردی اندک و به عللی، شأن نزول آیات نخست بعضی از سوره‌ها نیز ذکر شده است. منابع این بخش عبارتند از کتاب‌های: أسباب النزول، نمونه بینات در شأن نزول قرآن و [[تفسیر نمونه]].
# شأن نزول: بیشتر سوره‌های قرآن دارای شأن نزول واحدی نیستند. در این بخش، تنها به شأن نزول سوره‌هایی پرداخته شده است که به یکباره نازل شده‌اند. البته استثناء در مواردی اندک و به عللی، شأن نزول آیات نخست بعضی از سوره‌ها نیز ذکر شده است. منابع این بخش عبارتند از کتاب‌های: أسباب النزول، نمونه بینات در شأن نزول قرآن و [[تفسیر نمونه]].
# ارتباط با سوره قبل: ابتدای هر سوره‌ای با انتهای سوره قبل دارای رابطه‌ای است. این رابطه در هیچ روایتی توضیح داده نشده است. تنها با دقت در انتها و ابتدای سوره‌های قبل و بعد می‌توان به برداشتی در این رابطه رسید. منبع این بخش، بیشتر تفسیر مجمع ‎البيان است.
# ارتباط با سوره قبل: ابتدای هر سوره‌ای با انتهای سوره قبل دارای رابطه‌ای است. این رابطه در هیچ روایتی توضیح داده نشده است. تنها با دقت در انتها و ابتدای سوره‌های قبل و بعد می‌توان به برداشتی در این رابطه رسید. منبع این بخش، بیشتر تفسیر مجمع ‎البيان است.
خط ۵۳: خط ۵۳:
# ارتباط آیات: قبل از مطالعه هر سوره‌ای بهتر است با اطلاع از ارتباط آیات سوره، اشراف کاملی نسبت به سوره پیدا نمود و حلقه اتصالی بین آیات را کشف کرد تا بتوان در مسیر تدبر قرآن موفق عمل نمود. منبع این بخش تحقیقات خود مؤلف است.
# ارتباط آیات: قبل از مطالعه هر سوره‌ای بهتر است با اطلاع از ارتباط آیات سوره، اشراف کاملی نسبت به سوره پیدا نمود و حلقه اتصالی بین آیات را کشف کرد تا بتوان در مسیر تدبر قرآن موفق عمل نمود. منبع این بخش تحقیقات خود مؤلف است.
# فضیلت قرائت: در این بخش، غالب روایاتی که در فضیلت سوره و یا فضیلت قرائت آن نقل شده است، همراه با توضیح (در صورت نیاز) آورده شده است. منبع این بخش، تفسیر مجمع‎ البيان و نور الثقلين است و برای توضیحات آن نیز بیشتر از [[تفسیر نمونه]] استفاده شده است.
# فضیلت قرائت: در این بخش، غالب روایاتی که در فضیلت سوره و یا فضیلت قرائت آن نقل شده است، همراه با توضیح (در صورت نیاز) آورده شده است. منبع این بخش، تفسیر مجمع‎ البيان و نور الثقلين است و برای توضیحات آن نیز بیشتر از [[تفسیر نمونه]] استفاده شده است.
# کاربرد سوره: قرآن شفای همه دردهای جسمی و روانی است. بر همین اساس برای همه سوره‌های قرآن خواصی درمانی و مشکل‎گشایی ذکر شده است که مداومت بر قرائت این سوره‌ها و تصمیم برای عمل طبق مفاد آن‎ها موجب خواهد شد تا قاری به این خاصیت‎ها دست یابد. در میان این خواص قسمتی از آن‎ها که بیشتر مربوط به حل مشکلات دنیوی یا هنگام مرگ است، در بخش «کاربرد سوره» آورده شده است. منبع این بخش غالباً ً کتاب تفسیر «البرهان في تفسير القرآن» است. محدث بحرانی مؤلف «[[البرهان في تفسير القرآن|البرهان]]» بیشتر احادیث مربوط به کاربرد سوره‌ها را از کتاب «خواص القرآن» ذکر نموده است. غالب این احادیث بدون سند بوده و امکان بررسی صحت‎وسقم آن‎ها وجود ندارد؛ لذا باید به این احادیث به نیت رجا و امید به داشتن ثواب عمل نمود. بر اساس حدیث صحیحی که در منابع روایی وجود دارد اگر کسی طبق حدیثی که به او رسیده است عملی را انجام دهد خداوند ثواب آن کار را به او می‎دهد؛ هرچند آن حدیث از معصوم صادر نشده باشد. البته این قانون، شامل احادیثی که مجعول بودن آن‎ها قطعی است نمی‌شود.
# کاربرد سوره: قرآن شفای همه دردهای جسمی و روانی است. بر همین اساس برای همه سوره‌های قرآن خواصی درمانی و مشکل‎گشایی ذکر شده است که مداومت بر قرائت این سوره‌ها و تصمیم برای عمل طبق مفاد آن‎ها موجب خواهد شد تا قاری به این خاصیت‎ها دست یابد. در میان این خواص قسمتی از آن‎ها که بیشتر مربوط به حل مشکلات دنیوی یا هنگام مرگ است، در بخش «کاربرد سوره» آورده شده است. منبع این بخش غالباً ً کتاب تفسیر «البرهان في تفسير القرآن» است. محدث بحرانی مؤلف «[[البرهان في تفسير القرآن|البرهان]]» بیشتر احادیث مربوط به کاربرد سوره‌ها را از کتاب «خواص القرآن» ذکر نموده است. غالب این احادیث بدون سند بوده و امکان بررسی صحت‎وسقم آن‎ها وجود ندارد؛ لذا باید به این احادیث به نیت رجا و امید به داشتن ثواب عمل نمود. بر اساس حدیث صحیحی که در منابع روایی وجود دارد اگر کسی طبق حدیثی که به او رسیده است عملی را انجام دهد خداوند ثواب آن کار را به او می‌دهد؛ هرچند آن حدیث از معصوم صادر نشده باشد. البته این قانون، شامل احادیثی که مجعول بودن آن‎ها قطعی است نمی‌شود.
# نکته‌های سوره: در کنار اطلاعاتی که برای هر سوره‌ای که در مناظر قبلی ارائه می‌شود، اطلاعاتی نیز وجود دارد که در این قاب‌ها نمی‌گنجد، ولذا برای ارائه آن‎ها از عنوانی دیگر به نام «نکته» استفاده شده است. منبع این بخش بیشتر [[تفسیر نمونه]] است.<ref>ر.ک: همان، ص9-12</ref>.
# نکته‌های سوره: در کنار اطلاعاتی که برای هر سوره‌ای که در مناظر قبلی ارائه می‌شود، اطلاعاتی نیز وجود دارد که در این قاب‌ها نمی‌گنجد، ولذا برای ارائه آن‎ها از عنوانی دیگر به نام «نکته» استفاده شده است. منبع این بخش بیشتر [[تفسیر نمونه]] است.<ref>ر.ک: همان، ص9-12</ref>.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش