۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یش' به 'یش') |
جز (جایگزینی متن - 'هه' به 'هه') |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
محقق کتاب در مقدمهای که برای این مجموعه نوشته، مطالب کتابهای مذکور در آن را چنین توصیف میکند: «تفسير سورة الكافرون، تاکنون چاپ نشده و | محقق کتاب در مقدمهای که برای این مجموعه نوشته، مطالب کتابهای مذکور در آن را چنین توصیف میکند: «تفسير سورة الكافرون، تاکنون چاپ نشده و نسخههای آن نادر و کمیاب است... مؤلف، این تفسیر را به سال 905 در یکی از جزایر جرون (بندرعباس) نگاشته، چنانکه خود در آغاز به آن اشاره فرموده است، با این مضمون: مطالب این کتاب، نکات و مسائلی است متعلق به سورهای که معادل با یکچهارم از قرآن است. برخی از این نکات، از مطالبی هستند که آنها را از تفاسیری که میان علمای زمانه متداول بوده، استخراج کردهام و برخی دیگر از استنتاجات فکری خودم میباشد و تاکنون شایع نبوده است. آن را در یکی از جزایر جرون - که خداوند آن را و بقیه سرزمینهای مسلمانان را از آفات دوران مصون بدارد - در ماههای سال 905 نگاشتهام<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11652/1/7 ر.ک: مقدمه محقق، ص7]</ref>. | ||
دومین کتاب این مجموعه، در شرح کتاب «هياكل النور» [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] نوشته شده است. محقق دوانی، در یازدهم ماه شوال 872 از نگارش این رساله فراغت یافته و آن را به سلطان محمود کجراتی، ملقب به خواجه جهان تقدیم داشته است. | دومین کتاب این مجموعه، در شرح کتاب «هياكل النور» [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] نوشته شده است. محقق دوانی، در یازدهم ماه شوال 872 از نگارش این رساله فراغت یافته و آن را به سلطان محمود کجراتی، ملقب به خواجه جهان تقدیم داشته است. | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
علامه دوانی در شرح هیاکل میفرماید: هیکل، در اصل به معنای «صورت» است و حکمای باستان بر این عقیده بودند که ستارگان ظل و نمودی هستند از انوار مجرده و برای هریک از سیارات سبعه، متناسب با حالات و خصوصیات آن از فلزی مناسب با آن سیاره صورتی بساختند و آن را در ساختمانی که به طالع خاص و هیئتی خاص بنا شده بود، بنهادند و در مواقع و زمان خاص آن کوکب، آهنگ آن میکردند و روشنی میافروختند و قربانی میکردند و این بناها را «هياكل النور» مینامیدند و آن را محترم و بزرگ میداشتند... رساله «هياكل النور» به عربی است و مصنّف خود آن را به فارسی ترجمه کرده..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11652/1/8 ر.ک: همان، ص8-9]</ref>. | علامه دوانی در شرح هیاکل میفرماید: هیکل، در اصل به معنای «صورت» است و حکمای باستان بر این عقیده بودند که ستارگان ظل و نمودی هستند از انوار مجرده و برای هریک از سیارات سبعه، متناسب با حالات و خصوصیات آن از فلزی مناسب با آن سیاره صورتی بساختند و آن را در ساختمانی که به طالع خاص و هیئتی خاص بنا شده بود، بنهادند و در مواقع و زمان خاص آن کوکب، آهنگ آن میکردند و روشنی میافروختند و قربانی میکردند و این بناها را «هياكل النور» مینامیدند و آن را محترم و بزرگ میداشتند... رساله «هياكل النور» به عربی است و مصنّف خود آن را به فارسی ترجمه کرده..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11652/1/8 ر.ک: همان، ص8-9]</ref>. | ||
سومین کتاب، عبارت است از «رسالة أنموذج العلوم». کلمه «أنموذج»، معرب فارسی نمونه است. شاید رساله عشریه و رسالة العشرة الجلالية نیز که در بعضی از | سومین کتاب، عبارت است از «رسالة أنموذج العلوم». کلمه «أنموذج»، معرب فارسی نمونه است. شاید رساله عشریه و رسالة العشرة الجلالية نیز که در بعضی از تذکرهها آمده، همه عنوانی باشد برای این رساله. این رساله را مؤلف به نام سلطان محمود کجراتی (از نوادگان تیمور) معنون ساخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/11652/1/11 ر.ک: همان، ص11-12]</ref>. | ||
در این رساله، مطالبی در علوم مختلف، در ذیل مسائلی با این عناوین مطرح گردیده: | در این رساله، مطالبی در علوم مختلف، در ذیل مسائلی با این عناوین مطرح گردیده: | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
در این مجموعه، فهرست مطالب هر رساله در ابتدا (پس از ذکر | در این مجموعه، فهرست مطالب هر رساله در ابتدا (پس از ذکر نمونههای تصاویر نسخههای خطی) و فهارس فنی شامل فهرست آیات، احادیث، اعلام و رجال، کتابها و اماکن در انتهای آن رساله ذکر شده است؛ یعنی هرکدام از رسالهها دارای فهرست مطالب و فهارس فنی مربوط به خودش است. | ||
در صفحه 31 کتاب، رونوشتی از خط محقق دوانی از صفحه آخر کتاب المشیخه «كنز السالكين» منعکس شده است و در صفحه 33 نمونهای از سجل او آمده. در صفحات 37 تا 40 | در صفحه 31 کتاب، رونوشتی از خط محقق دوانی از صفحه آخر کتاب المشیخه «كنز السالكين» منعکس شده است و در صفحه 33 نمونهای از سجل او آمده. در صفحات 37 تا 40 نمونههایی از رونوشت تصاویر نسخههای خطی متفاوت از سوره کافرون نویسنده ارائه شده است. در صفحات 100 تا 102 رونوشتی از سه نسخه «شواكل الحور في شرح هياكل النور» را مشاهده میکنیم و در صفحات 265 تا 265 نمونههایی از نسخ خطی «أنموذج العلوم» را. | ||
در مقابله و تصحیح تفسیر سوره کافرون، از دو نسخه استفاده شده: | در مقابله و تصحیح تفسیر سوره کافرون، از دو نسخه استفاده شده: |
ویرایش