پرش به محتوا

العنوان في القراءات السبع: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
خط ۳۵: خط ۳۵:
این‎ کتاب‎ در واقع‎ مختصری‎ از کتاب‎ دیگر نویسنده به‎ نام‎ «الاكتفاء في‎ القراءات»‎ است‎ که‎ مؤلف‎ در آن‎ اختلاف‎ قرائات‎ هفت‎گانه‎ را به‎طور موجز به‎ تحریر آورده‎ است‎. رواج‎ این‎ کتاب‎ تا بدانجا بود که‎ در منابع‎، گاه‎ از اسماعیل‎ به‎صورت‎ صاحب‎ العنوان‎ و یا مؤلف‎ العنوان‎ یاد شده‎ است. العنوان‎ از متون‎ عمده‎ و متداول‎ در قرائات‎ بوده است. به‎ گفته قسطلانى‎، مردم‎ مصر عنایت‎ زیادی‎ بدان‎ داشتند، چنان‎که‎ تا پیش‎ از ظهور [[حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع|حرز الأماني‎ شاطبى‎ (شاطبیه‎)]] طلاب‎ قرائت‎ به‎ حفظ العنوان‎ مى‎پرداختند. ابن‎ جزری‎ در النشر، این‎ کتاب‎ را پس‎ از شاطبیه‎ یکى‎ از منابع‎ اساسى‎ خود شمرده و طرق‎ روایى‎ خود را به‎ آن‎ یادآور شده‎ است‎<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: زرنگار، احمد، ص‎652-651]</ref>‎.  
این‎ کتاب‎ در واقع‎ مختصری‎ از کتاب‎ دیگر نویسنده به‎ نام‎ «الاكتفاء في‎ القراءات»‎ است‎ که‎ مؤلف‎ در آن‎ اختلاف‎ قرائات‎ هفت‎گانه‎ را به‎طور موجز به‎ تحریر آورده‎ است‎. رواج‎ این‎ کتاب‎ تا بدانجا بود که‎ در منابع‎، گاه‎ از اسماعیل‎ به‎صورت‎ صاحب‎ العنوان‎ و یا مؤلف‎ العنوان‎ یاد شده‎ است. العنوان‎ از متون‎ عمده‎ و متداول‎ در قرائات‎ بوده است. به‎ گفته قسطلانى‎، مردم‎ مصر عنایت‎ زیادی‎ بدان‎ داشتند، چنان‎که‎ تا پیش‎ از ظهور [[حرز الأماني و وجه التهاني في القراءات السبع|حرز الأماني‎ شاطبى‎ (شاطبیه‎)]] طلاب‎ قرائت‎ به‎ حفظ العنوان‎ مى‎پرداختند. ابن‎ جزری‎ در النشر، این‎ کتاب‎ را پس‎ از شاطبیه‎ یکى‎ از منابع‎ اساسى‎ خود شمرده و طرق‎ روایى‎ خود را به‎ آن‎ یادآور شده‎ است‎<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: زرنگار، احمد، ص‎652-651]</ref>‎.  


محقق اثر در مقدمه به اهمیت کتاب اشاره کرده و چنین نوشته است: «علما از زمان تألیف آن تا نگارش شاطبیه بر العنوان اعتماد می‌کردند و طلبه‎ها را به حفظ آن امر می‌کردند. سپس عرصه بین این کتاب و شاطبیه تقسیم شد و مانند دو اسب مسابقه گروهی این و گروهی آن را حفظ می‌کردند و برخی نیز هر دو را حفظ می‌کردند. به جهت این اهمیت علما در شرح العنوان و بیان مبهمات آن و یا تفاوت‎های آن با شاطبیه کتاب‌هایی نوشتند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/6 ر.ک: مقدمه محقق، ص6]</ref>‎.  
محقق اثر در مقدمه به اهمیت کتاب اشاره کرده و چنین نوشته است: «علما از زمان تألیف آن تا نگارش شاطبیه بر العنوان اعتماد می‌کردند و طلبه‌ها را به حفظ آن امر می‌کردند. سپس عرصه بین این کتاب و شاطبیه تقسیم شد و مانند دو اسب مسابقه گروهی این و گروهی آن را حفظ می‌کردند و برخی نیز هر دو را حفظ می‌کردند. به جهت این اهمیت علما در شرح العنوان و بیان مبهمات آن و یا تفاوت‎های آن با شاطبیه کتاب‌هایی نوشتند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/6 ر.ک: مقدمه محقق، ص6]</ref>‎.  


وی در بررسی پیشینه تحقیقی کتاب، به طبع قدیم با تحقیق زهیر زاهد و خلیل عطیه اشاره کرده است. وی به جهت اهمیت کتاب نزد اهل قرائت، تصمیم به بازبینی آن می‌گیرد که خطاهای فراوان در آیات و نیز اشتباهاتی از ناحیه علم قرائت و اشتباهات چاپی مشاهده می‌کند؛ پس به تحقیق و تصحیح آن بر مبنای چهار نسخه خطی از آن اقدام می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/6 ر.ک: همان، ص7-6]</ref>‎. وی این اشتباهات و صحیح آنها را در ضمن جداولی در ابتدای کتاب ارائه کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/25 ر.ک: همان، ص28-25]</ref>‎.  
وی در بررسی پیشینه تحقیقی کتاب، به طبع قدیم با تحقیق زهیر زاهد و خلیل عطیه اشاره کرده است. وی به جهت اهمیت کتاب نزد اهل قرائت، تصمیم به بازبینی آن می‌گیرد که خطاهای فراوان در آیات و نیز اشتباهاتی از ناحیه علم قرائت و اشتباهات چاپی مشاهده می‌کند؛ پس به تحقیق و تصحیح آن بر مبنای چهار نسخه خطی از آن اقدام می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/6 ر.ک: همان، ص7-6]</ref>‎. وی این اشتباهات و صحیح آنها را در ضمن جداولی در ابتدای کتاب ارائه کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/25 ر.ک: همان، ص28-25]</ref>‎.  
خط ۵۲: خط ۵۲:


ویژگی‎های العنوان:  
ویژگی‎های العنوان:  
# نویسنده برخلاف ترتیب رایج در کتب قرائات، برخی مباحث را مقدم و برخی را مؤخر کرده است. او برخلاف علمای قرائت که مباحثی مانند فواتح سور را به‎همراه باب مد آورده‌اند و نیکوتر نیز همین است، فواتح سور را بر باب مد مقدم نموده و به دنبال آن هاء کنایه و سپس باب مد را آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/76 ر.ک: متن کتاب، ص‎80-76]</ref>‎.  
# نویسنده برخلاف ترتیب رایج در کتب قرائات، برخی مباحث را مقدم و برخی را مؤخر کرده است. او برخلاف علمای قرائت که مباحثی مانند فواتح سور را به‌همراه باب مد آورده‌اند و نیکوتر نیز همین است، فواتح سور را بر باب مد مقدم نموده و به دنبال آن هاء کنایه و سپس باب مد را آورده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/76 ر.ک: متن کتاب، ص‎80-76]</ref>‎.  
# او باب ادغام کبیر ابوعمرو بصری را ذکر نکرده و در برخی ابواب نیز به‎گونه‌ای مباحث را مختصر بیان کرده که سبب ابهام باب شده، ولذا ابن جزری در کتابش «تحفة الإخوان» در رابطه با باب مد چنین نوشته است: «و عبارتش در نهایت اشکال است».  
# او باب ادغام کبیر ابوعمرو بصری را ذکر نکرده و در برخی ابواب نیز به‎گونه‌ای مباحث را مختصر بیان کرده که سبب ابهام باب شده، ولذا ابن جزری در کتابش «تحفة الإخوان» در رابطه با باب مد چنین نوشته است: «و عبارتش در نهایت اشکال است».  
# ابوطاهر جز در موارد نادری نظر خود را ذکر نکرده است. محقق، معتقد است که این شیوه پسندیده‌ای است؛ چراکه قرائت سنت پیروی است که یکی از دیگری می‌گیرد و نویسنده نیز بر آنچه از مشایخش دریافت کرده تمرکز کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/21 ر.ک: مقدمه محقق، ص21]</ref>‎.  
# ابوطاهر جز در موارد نادری نظر خود را ذکر نکرده است. محقق، معتقد است که این شیوه پسندیده‌ای است؛ چراکه قرائت سنت پیروی است که یکی از دیگری می‌گیرد و نویسنده نیز بر آنچه از مشایخش دریافت کرده تمرکز کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/21 ر.ک: مقدمه محقق، ص21]</ref>‎.  
خط ۵۹: خط ۵۹:
کتاب، پیش از این نیز در سال (1406ق‎/ 1986م‎) به‎ کوشش‎ زهیر زاهد و خلیل‎ عطیه‎ در بیروت ‎به ‎طبع‎ رسیده‎ است<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: زرنگار، احمد، ص651]</ref>‎. بر العنوان‎ شرح‎هایى‎ نیز نوشته‎ شده‎ که‎ نمونه آن‎ شرحى‎ از رشیدالدین ‎عبدالظاهر بن ‎نشوان ‎(متوفی 649ق‎) است‎. همچنین‎ ابن‎ جزری‎ در رساله‌ای‎ با عنوان‎ تحفة الإخوان‎ به ‎بررسى‎ اختلافات‎ میان‎ دو متن‎ پررواج‎ قرائت‎: العنوان‎ و شاطبیه‎ پرداخته‎ است‎<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: همان، ص‎652-651]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/16 مقدمه محقق، ص16]</ref>‎.  
کتاب، پیش از این نیز در سال (1406ق‎/ 1986م‎) به‎ کوشش‎ زهیر زاهد و خلیل‎ عطیه‎ در بیروت ‎به ‎طبع‎ رسیده‎ است<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: زرنگار، احمد، ص651]</ref>‎. بر العنوان‎ شرح‎هایى‎ نیز نوشته‎ شده‎ که‎ نمونه آن‎ شرحى‎ از رشیدالدین ‎عبدالظاهر بن ‎نشوان ‎(متوفی 649ق‎) است‎. همچنین‎ ابن‎ جزری‎ در رساله‌ای‎ با عنوان‎ تحفة الإخوان‎ به ‎بررسى‎ اختلافات‎ میان‎ دو متن‎ پررواج‎ قرائت‎: العنوان‎ و شاطبیه‎ پرداخته‎ است‎<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9479 ر.ک: همان، ص‎652-651]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24145/1/16 مقدمه محقق، ص16]</ref>‎.  


محقق کتاب پنج نسخه از کتاب را با قرار دادن یک نسخه به‎عنوان اصل با یکدیگر مقابله کرده و اختلافات آنها را مشخص نموده است. وی در پاورقی‎های کتاب برخی اعلام علم قرائت را معرفی کرده است. همچنین شماره آیات و سور قرآن کریم و برخی نوشته‎های شیخ را توضیح داده است.  
محقق کتاب پنج نسخه از کتاب را با قرار دادن یک نسخه به‎عنوان اصل با یکدیگر مقابله کرده و اختلافات آنها را مشخص نموده است. وی در پاورقی‎های کتاب برخی اعلام علم قرائت را معرفی کرده است. همچنین شماره آیات و سور قرآن کریم و برخی نوشته‌های شیخ را توضیح داده است.  


در انتهای اثر، فهارس مصادر کتاب و آیاتی که در غیر سوره خود ذکر شده و همچنین فهرست مطالب ذکر گردیده است.  
در انتهای اثر، فهارس مصادر کتاب و آیاتی که در غیر سوره خود ذکر شده و همچنین فهرست مطالب ذکر گردیده است.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش