پرش به محتوا

الطرق و الأسانيد إلی مرويات أهل‌البیت علیهم‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
خط ۲۴: خط ۲۴:
اجازه، اصطلاحی در علوم حدیث است که بر گونه‌ای از انحاء فراگیری حدیث دلالت دارد. در اصطلاح محدثان اجازه در کنار سماع، عرض و قرائت، یکی از روش‎های دریافت حدیث شمرده شده است و با رخصت شفاهی و کتبی شیخ به راوی برای روایت احادیث مضبوط در متن یا متونی که در ثبت دارد تحقق می‌پذیرد<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3946 ر.ک: مدیر شانه‎چی، کاظم، ص596]</ref>.
اجازه، اصطلاحی در علوم حدیث است که بر گونه‌ای از انحاء فراگیری حدیث دلالت دارد. در اصطلاح محدثان اجازه در کنار سماع، عرض و قرائت، یکی از روش‎های دریافت حدیث شمرده شده است و با رخصت شفاهی و کتبی شیخ به راوی برای روایت احادیث مضبوط در متن یا متونی که در ثبت دارد تحقق می‌پذیرد<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3946 ر.ک: مدیر شانه‎چی، کاظم، ص596]</ref>.


اجازه از دیرباز در بین‎ علما‎ و دانشمندان‎ علوم مـختلف مـرسوم بـوده و اساتید فن به‎منظور بزرگداشت از مقام علمی شاگردانشان و به نشانه‎ کفایت‎ها و شایستگی‎هایی کـه در آنان وجود داشته برایشان اجازه صادر‎ می‌نمودند. در حوزه‎های‎ مختلف عـلوم اسلامی همچون تـفسیر، حـدیث، فقه، طب، ادبیات و عرفان تبادل اجازه بین اساتید و شاگردان مرسوم بوده است؛ مثلاً محدثین اجازه روایت حدیث و یا روایت کتاب‌های حدیثی را به حدیث‎پژوهان‎ اعطا‎ نموده و فقها اجازه اجتهاد و یا تصدی امور حـسبیه را بـرای لایقان این مناصب انشا می‌کردند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/185 ر.ک: حافظیان بابلی، ابوالفضل، ص185]</ref>.
اجازه از دیرباز در بین‎ علما‎ و دانشمندان‎ علوم مـختلف مـرسوم بـوده و اساتید فن به‎منظور بزرگداشت از مقام علمی شاگردانشان و به نشانه‎ کفایت‎ها و شایستگی‎هایی کـه در آنان وجود داشته برایشان اجازه صادر‎ می‌نمودند. در حوزه‌های‎ مختلف عـلوم اسلامی همچون تـفسیر، حـدیث، فقه، طب، ادبیات و عرفان تبادل اجازه بین اساتید و شاگردان مرسوم بوده است؛ مثلاً محدثین اجازه روایت حدیث و یا روایت کتاب‌های حدیثی را به حدیث‎پژوهان‎ اعطا‎ نموده و فقها اجازه اجتهاد و یا تصدی امور حـسبیه را بـرای لایقان این مناصب انشا می‌کردند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/185 ر.ک: حافظیان بابلی، ابوالفضل، ص185]</ref>.


اجازات همچون اسناد و مدارک علمی و فرهنگی ارزشمند در اختیار افراد لایق و شایسته قرار‎ می‌گرفته و آثار و فواید بسیاری نیز بر آن‎ها مترتب بوده و هـست. از جـمله موجب اعتماد و اطمینان به گفته‎ها و نوشته‎های شخص مجاز می‌شود و مشتمل بر اظهارنظرهای‎ مشایخ‎ نسبت به شاگردان و اساتید خود است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/185 ر.ک: همان]</ref>.
اجازات همچون اسناد و مدارک علمی و فرهنگی ارزشمند در اختیار افراد لایق و شایسته قرار‎ می‌گرفته و آثار و فواید بسیاری نیز بر آن‎ها مترتب بوده و هـست. از جـمله موجب اعتماد و اطمینان به گفته‌ها و نوشته‌های شخص مجاز می‌شود و مشتمل بر اظهارنظرهای‎ مشایخ‎ نسبت به شاگردان و اساتید خود است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/185 ر.ک: همان]</ref>.


علمای حدیث، اجازه را یکی از مـهم‎ترین طـرق تحمل حدیث دانسته‌اند و به‎عنوان‎ پشـتوانه‎ صحت‎ و درستی نقل احادیث، به اخذ و مبادله آن همت‎ گماشته‌اند. بدین‎صورت که اساتید علم حدیث به‎طور کتبی یا شـفاهی اذن روایـت احـادیث از خود را به‎ شاگردانشان‎ اعطا می‌نمودند و مـعمولاً در ایـن اجازات نام اساتید و مشایخ‎ و تألیفات خود را می‎آوردند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/186 ر.ک: همان، ص186]</ref>.
علمای حدیث، اجازه را یکی از مـهم‎ترین طـرق تحمل حدیث دانسته‌اند و به‎عنوان‎ پشـتوانه‎ صحت‎ و درستی نقل احادیث، به اخذ و مبادله آن همت‎ گماشته‌اند. بدین‎صورت که اساتید علم حدیث به‎طور کتبی یا شـفاهی اذن روایـت احـادیث از خود را به‎ شاگردانشان‎ اعطا می‌نمودند و مـعمولاً در ایـن اجازات نام اساتید و مشایخ‎ و تألیفات خود را می‎آوردند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/6581/186 ر.ک: همان، ص186]</ref>.
خط ۳۴: خط ۳۴:
نویسنده در ابتدای این اثر به میرزا یوسف فرزند میرزا علی‎آقا ایروانی اجازه نقل روایات داده است که مجاز باشد روایات دارای سلسله سند را از جوامع حدیثی شیعه مانند کتب اربعه و مانند آن نقل کند. او سپس با اشاره به اسامی اساتید و مشایخش تأکید می‌کند که امکان ذکر فهرست تمامی مشایخش را نداشته و به تعدادی از اسامی بسنده می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/2 ر.ک: متن اجازه‎نامه، صفحه ب]</ref>.
نویسنده در ابتدای این اثر به میرزا یوسف فرزند میرزا علی‎آقا ایروانی اجازه نقل روایات داده است که مجاز باشد روایات دارای سلسله سند را از جوامع حدیثی شیعه مانند کتب اربعه و مانند آن نقل کند. او سپس با اشاره به اسامی اساتید و مشایخش تأکید می‌کند که امکان ذکر فهرست تمامی مشایخش را نداشته و به تعدادی از اسامی بسنده می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/2 ر.ک: متن اجازه‎نامه، صفحه ب]</ref>.


اجازه نقل حدیث به‎عنوان سند تاریخی در شناخت تاریخ زندگی و مرتبه علمی دانشمندان و آگاهی از اندیشه‎ها و آثار آنان اهمیت دارد. در این اثر اسامی 100 تن از علمای بزرگی که [[مرعشی، شهاب‌الدین|آیت‌الله مرعشی نجفی]] از آن‎ها روایت کرده با عبارت «ممن اروی عنه» ذکر و به سال وفات و یک یا چند اثر معروف آن‎ها اشاره شده است. در ذیل نام هر یک از این علما نیز به نام تعدادی از مشایخ آن‎ها اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/2 ر.ک: همان، صفحه ب تا کط]</ref>.
اجازه نقل حدیث به‎عنوان سند تاریخی در شناخت تاریخ زندگی و مرتبه علمی دانشمندان و آگاهی از اندیشه‌ها و آثار آنان اهمیت دارد. در این اثر اسامی 100 تن از علمای بزرگی که [[مرعشی، شهاب‌الدین|آیت‌الله مرعشی نجفی]] از آن‎ها روایت کرده با عبارت «ممن اروی عنه» ذکر و به سال وفات و یک یا چند اثر معروف آن‎ها اشاره شده است. در ذیل نام هر یک از این علما نیز به نام تعدادی از مشایخ آن‎ها اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/2 ر.ک: همان، صفحه ب تا کط]</ref>.


در ذیل برخی طرق، از اصطلاح «حیلوله» استفاده شده که در لغت به معنای فاصله و حاجز شدن و تحویل به معنای انتقال است. در اصطلاح، تحویل در سند یعنی انتقال از سندی به سند دیگر و این در صورتی است که راوی بخواهد متن حدیثی را که با دو یا چند سند نقل شده است یکجا روایت کند<ref>[http://hadith.net/post/39795/%D8%AD%D9%8A%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87-%D9%8A%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%8A%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF/ ر.ک: همان، حدیث نت، صفحه اصطلاحات حدیثی]</ref>.
در ذیل برخی طرق، از اصطلاح «حیلوله» استفاده شده که در لغت به معنای فاصله و حاجز شدن و تحویل به معنای انتقال است. در اصطلاح، تحویل در سند یعنی انتقال از سندی به سند دیگر و این در صورتی است که راوی بخواهد متن حدیثی را که با دو یا چند سند نقل شده است یکجا روایت کند<ref>[http://hadith.net/post/39795/%D8%AD%D9%8A%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87-%D9%8A%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%8A%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF/ ر.ک: همان، حدیث نت، صفحه اصطلاحات حدیثی]</ref>.
خط ۴۲: خط ۴۲:
در شماره 61 نیز نام میرزا هدایت‎الله شهیدی قزوینی که از نوادگان مولی محمدتقی برغانی قزوینی بوده آمده است. مولی محمدتقی به دست فرقه ضاله بابیه به شهادت رسیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/19 ر.ک: همان، صفحه یط و ک]</ref>.
در شماره 61 نیز نام میرزا هدایت‎الله شهیدی قزوینی که از نوادگان مولی محمدتقی برغانی قزوینی بوده آمده است. مولی محمدتقی به دست فرقه ضاله بابیه به شهادت رسیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/19 ر.ک: همان، صفحه یط و ک]</ref>.


نویسنده در انتهای اثر در ضمن خاتمه توصیه‎های بسیار ارزشمندی در تقوای الهی، تلاوت قرآن، مطالعه احادیث، احیای مذهب، ادای نماز شب و نیکی به برادران و نزدیکان نموده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/30 ر.ک: همان، صفحه ل]</ref>.
نویسنده در انتهای اثر در ضمن خاتمه توصیه‌های بسیار ارزشمندی در تقوای الهی، تلاوت قرآن، مطالعه احادیث، احیای مذهب، ادای نماز شب و نیکی به برادران و نزدیکان نموده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/25927/1/30 ر.ک: همان، صفحه ل]</ref>.


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش