پرش به محتوا

اللباب في قواعد اللغة و آلات الأدب: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش')
خط ۲۵: خط ۲۵:
'''اللباب في قواعد اللغة و آلات الأدب (النحو و الصرف - ‎البلاغة و العروض - ‎اللغة و المثل)'''، اثر [[سراج، محمد علي|محمدعلی سراج]]، با تحقیق [[شمسي پاشا، خيرالدين|خیرالدین شمسی پاشا]]، کتابی است پیرامون علوم نحو و صرف، بلاغت و عروض و لغت و مثل که به زبان عربی نوشته شده است.
'''اللباب في قواعد اللغة و آلات الأدب (النحو و الصرف - ‎البلاغة و العروض - ‎اللغة و المثل)'''، اثر [[سراج، محمد علي|محمدعلی سراج]]، با تحقیق [[شمسي پاشا، خيرالدين|خیرالدین شمسی پاشا]]، کتابی است پیرامون علوم نحو و صرف، بلاغت و عروض و لغت و مثل که به زبان عربی نوشته شده است.


نویسنده در مقدمه، انگیزه خویش از تألیف کتاب را نشان دادن همان رسالتی دانسته که هریک از علوم مورد بحث کتاب، آن را برعهده دارند: نحو و صرف که لسان را از خطای در گفتار و قلم را از لغزش در نوشتار نگاه می‌دارد؛ علوم بلاغی که به فهم اعجاز قرآن کریم رهنمون بوده و ذوق زیبایی‎شناسی در روائع شعر و بدایع نثر را در وجود آدمی بارور می‌سازد، علوم عروض که یاوری است برای تمییز وزن صحیح شعر از فاسد آن و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ص9]</ref>.
نویسنده در مقدمه، انگیزه خویش از تألیف کتاب را نشان دادن همان رسالتی دانسته که هریک از علوم مورد بحث کتاب، آن را برعهده دارند: نحو و صرف که لسان را از خطای در گفتار و قلم را از لغزش در نوشتار نگاه می‌دارد؛ علوم بلاغی که به فهم اعجاز قرآن کریم رهنمون بوده و ذوق زیبایی‌شناسی در روائع شعر و بدایع نثر را در وجود آدمی بارور می‌سازد، علوم عروض که یاوری است برای تمییز وزن صحیح شعر از فاسد آن و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/9 ر.ک: مقدمه نویسنده، ص9]</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۹: خط ۴۹:
آخرین قسم، به لغت و امثال اختصاص یافته و در آن، ضمن بحث از فقه اللغه ثعالبی، منتخبی از امثال به‎کاررفته در اشعار و اقوال شعرا و حکمای عرب از جمله ابوطیب و ابوالعتاهیه معرفی گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/250 ر.ک: همان، ص250]</ref>.
آخرین قسم، به لغت و امثال اختصاص یافته و در آن، ضمن بحث از فقه اللغه ثعالبی، منتخبی از امثال به‎کاررفته در اشعار و اقوال شعرا و حکمای عرب از جمله ابوطیب و ابوالعتاهیه معرفی گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/250 ر.ک: همان، ص250]</ref>.


در خاتمه، از علم کتابت سخن به میان آمده و نویسنده آن را چنین تعریف نموده است: علم به اصولی است که به کمک آنها، نوشتن به‎گونه درست انجام می‌پذیرد؛ یا قانونی است که مراعات آن، باعث صیانت از خطا در خط می‎گردد؛ همان‎ گونه که قواعد نحو، باعث حفظ از خطا در لفظ می‎شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/296 ر.ک: همان، ص296]</ref>.
در خاتمه، از علم کتابت سخن به میان آمده و نویسنده آن را چنین تعریف نموده است: علم به اصولی است که به کمک آنها، نوشتن به‎گونه درست انجام می‌پذیرد؛ یا قانونی است که مراعات آن، باعث صیانت از خطا در خط می‎گردد؛ همان‎ گونه که قواعد نحو، باعث حفظ از خطا در لفظ می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/296 ر.ک: همان، ص296]</ref>.


موضوع این علم، در چهار باب منحصر می‎گردد:
موضوع این علم، در چهار باب منحصر می‎گردد:
# حروفی که در مواضعی منفصل و در مواضع دیگر، متصل می‎شود، مانند حرف «ما» در امثال: طال ما و طالما، إن ما و إنما، قل ما و قلما؛
# حروفی که در مواضعی منفصل و در مواضع دیگر، متصل می‌شود، مانند حرف «ما» در امثال: طال ما و طالما، إن ما و إنما، قل ما و قلما؛
# حروفی که تبدیل می‎شود، مانند: «نما» و «رما» که اصلشان «نَمَوَ» و «رَمَیَ» می‎باشد؛
# حروفی که تبدیل می‌شود، مانند: «نما» و «رما» که اصلشان «نَمَوَ» و «رَمَیَ» می‎باشد؛
# حروفی که زاید واقع می‎شود، مانند «الف» در «أکلوا» و «شربوا» و «واو» در «عمرو»؛
# حروفی که زاید واقع می‌شود، مانند «الف» در «أکلوا» و «شربوا» و «واو» در «عمرو»؛
# حروفی که کم می‎گردد، مانند حذف «واو» از «داود»، «طاوس» و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/296 ر.ک: همان]</ref>.
# حروفی که کم می‎گردد، مانند حذف «واو» از «داود»، «طاوس» و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29367/1/296 ر.ک: همان]</ref>.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش