۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
آداب و اخلاق پزشکی در اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
پیامبر(ص) درباره این علم فرموده: دانشهای اصلی دو گونه است: علم دین (دینشناسی) و علم بدن (شناخت و درمان بدن). در روایتی دیگر [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]]، سلامت جسم را از بالاترین و ارزشمندترین نعمت الهی برشمرده است. [[امام رضا(ع)]] میفرماید: خداوند هیچ خوردنی و نوشیدنی را مباح نفرموده، مگر به دلیل منفعتی که در آن بوده است و هیچ چیزی را حرام نکرده، مگر به جهت زیان جسمی که در آن نهفته است. از اینها بالاتر، در صورت به خطر افتادن سلامت جسم، خداوند احکام مسلم اسلامی، اعم از واجب یا حرام را نادیده میانگارد و به پیروان دین اجازه نقض حکم شرعی را به‌اندازه رفع خطر از جسم داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/15 ر.ک: مقدمه مترجم، ص15-16]</ref>. | پیامبر(ص) درباره این علم فرموده: دانشهای اصلی دو گونه است: علم دین (دینشناسی) و علم بدن (شناخت و درمان بدن). در روایتی دیگر [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]]، سلامت جسم را از بالاترین و ارزشمندترین نعمت الهی برشمرده است. [[امام رضا(ع)]] میفرماید: خداوند هیچ خوردنی و نوشیدنی را مباح نفرموده، مگر به دلیل منفعتی که در آن بوده است و هیچ چیزی را حرام نکرده، مگر به جهت زیان جسمی که در آن نهفته است. از اینها بالاتر، در صورت به خطر افتادن سلامت جسم، خداوند احکام مسلم اسلامی، اعم از واجب یا حرام را نادیده میانگارد و به پیروان دین اجازه نقض حکم شرعی را به‌اندازه رفع خطر از جسم داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/15 ر.ک: مقدمه مترجم، ص15-16]</ref>. | ||
ایران نیز نقشی ممتاز در پیشبرد این علم داشته است. دانشگاه | ایران نیز نقشی ممتاز در پیشبرد این علم داشته است. دانشگاه جندی‌شاپور، در مکانی نزدیک شهر اهواز کنونی بوده و در زمان ساسانیان مرکز کسب دانش طب بشمار می‌رفت. این دانشگاه در تاریخ علم طب جهان بسیار درخشان و ممتاز است و حلقه رابطه میان پزشکی اسلامی و مکاتب دیگر بوده است که نشانی از نقش ایران در تمدن اسلامی و پزشکی در خود نهفته دارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref>. | ||
مترجم کتاب، محمدرضا صالح از انگیزه‌اش، چنین می‌گوید: اینجانب با مطالعه کتاب «الآداب الطبية في الإسلام»، تألیف دانشمند گرامی [[عاملی، جعفرمرتضی|حجتالاسلاموالمسلمین جعفر مرتضی عاملی]]، محتوای آن را برای دوران کنونی کشور، بهویژه دانشمندان و دانشجویان رشتههای مختلف از جمله پزشکی، بسیار مناسب یافتم؛ ازاینرو، بر آن شدم این اثر ارزشمند را به فارسی برگردانم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/19 ر.ک: همان، ص19-20]</ref>. | مترجم کتاب، محمدرضا صالح از انگیزه‌اش، چنین می‌گوید: اینجانب با مطالعه کتاب «الآداب الطبية في الإسلام»، تألیف دانشمند گرامی [[عاملی، جعفرمرتضی|حجتالاسلاموالمسلمین جعفر مرتضی عاملی]]، محتوای آن را برای دوران کنونی کشور، بهویژه دانشمندان و دانشجویان رشتههای مختلف از جمله پزشکی، بسیار مناسب یافتم؛ ازاینرو، بر آن شدم این اثر ارزشمند را به فارسی برگردانم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/19 ر.ک: همان، ص19-20]</ref>. | ||
مترجم، سعی نموده ترجمه‌ای روان و شیوا ارائه دهد و از ترجمه تحتاللفظی پرهیز نماید؛ لذا گاهی اختلافات جزئی در متن اصلی و ترجمه آن دیده | مترجم، سعی نموده ترجمه‌ای روان و شیوا ارائه دهد و از ترجمه تحتاللفظی پرهیز نماید؛ لذا گاهی اختلافات جزئی در متن اصلی و ترجمه آن دیده می‌شود که این از خصوصیات ترجمه معنوی است؛ مثلاً نویسنده درباره بنیانگذار علم طب نظرات متعددی را ارائه می‌دهد، سپس نظر شیخ مفید را مطرح می‌کند: «هذا... و ثمة رأي آخر يقول: إن صناعة الطب مبدؤها الوحي و الإلهام و قد قال [[مفید، محمد بن محمد|الشيخ المفيد]] (قدس الله نفسه الزكية): «الطب صحيح و العلم به ثابت و طريقه الوحي و إنما أخذه العلماء به عن الأنبياء و ذلك أنه لا طريق إلی علم حقيقة الداء إلا بالسمع و لاسبيل إلی معرفة الدواء إلا بالتوفيق... إلخ»... هذا... و قد ذكروا لهذا القول دلائل و شواهد لا مجال لإيرادها هنا؛ فمن أرادها فليراجعها في مظانها»<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16382/1/12 ر.ک: عاملی، جعفر مرتضی، ص12]</ref>. | ||
مترجم این متن را چنین ترجمه نموده است: «[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] (قدس سره)، دانش پزشکی را برگرفته از وحی و الهام می‌داند و مینویسد: علم طب، علمی صحیح است و آگاهی و دانش به آن هم، ثابت و طریق آن وحی است؛ عالمان طب این علم را از پیامبران گرفته‌اند و هیچ راهی برای شناخت حقیقت درد، جز شنیدن [از خداوند] و هیچ راهی برای شناخت دواء مگر بهوسیله توفیق وجود ندارد... البته دلایلی برای این نظریه بیان شده که اینجا مجالی برای ذکر آن نیست؛ علاقهمندان می‌توانند به مصادر مربوطه مراجعه کنند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/24 ر.ک: متن کتاب، ص24]</ref>. | مترجم این متن را چنین ترجمه نموده است: «[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] (قدس سره)، دانش پزشکی را برگرفته از وحی و الهام می‌داند و مینویسد: علم طب، علمی صحیح است و آگاهی و دانش به آن هم، ثابت و طریق آن وحی است؛ عالمان طب این علم را از پیامبران گرفته‌اند و هیچ راهی برای شناخت حقیقت درد، جز شنیدن [از خداوند] و هیچ راهی برای شناخت دواء مگر بهوسیله توفیق وجود ندارد... البته دلایلی برای این نظریه بیان شده که اینجا مجالی برای ذکر آن نیست؛ علاقهمندان می‌توانند به مصادر مربوطه مراجعه کنند»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/24 ر.ک: متن کتاب، ص24]</ref>. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
چنانکه مشاهده می‌کنید، بخشی از متن عربی ترجمه نشده است؛ همچون «هذا... و ثمة رأي آخر يقول» و یا اینکه این نظریه را مستقیماً به [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] نسبت می‌دهد، درحالیکه در متن عربی چنین نیست. | چنانکه مشاهده می‌کنید، بخشی از متن عربی ترجمه نشده است؛ همچون «هذا... و ثمة رأي آخر يقول» و یا اینکه این نظریه را مستقیماً به [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] نسبت می‌دهد، درحالیکه در متن عربی چنین نیست. | ||
از دیگر اختلافاتی که بین کتاب اصلی و ترجمه آن دیده | از دیگر اختلافاتی که بین کتاب اصلی و ترجمه آن دیده می‌شود، وجود پاورقیهای فراوانی است که مترجم به آن افزوده است و باعث مستند شدن بیشتر مطالب کتاب شده است؛ مثلاً مترجم در صفحات ابتدایی کتاب، صقالبه و [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابی‌اصیبعه]] را به مخاطبین خویش شناسانده است که در کتاب اصلی چنین نیست<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27552/1/23 ر.ک: متن کتاب، ص23]</ref>؛<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16382/1/11 عاملی، جعفر مرتضی، ص11]</ref>. | ||
با نگاه اجمالی به فهرست محتویات کتاب «[[الآداب الطبیة فی الإسلام مع لمحة موجزة عن تاریخ الطب|الآداب الطبية في الإسلام مع لمحة عن تاريخ الطب]]» و ترجمه آن، تفاوتی محسوس بین این دو یافت نشد. فهرست محتویات در انتهای کتاب اصلی و ابتدای ترجمه آمده است. | با نگاه اجمالی به فهرست محتویات کتاب «[[الآداب الطبیة فی الإسلام مع لمحة موجزة عن تاریخ الطب|الآداب الطبية في الإسلام مع لمحة عن تاريخ الطب]]» و ترجمه آن، تفاوتی محسوس بین این دو یافت نشد. فهرست محتویات در انتهای کتاب اصلی و ابتدای ترجمه آمده است. | ||