المواقف في علم الكلام: تفاوت میان نسخه‌ها

المواقف في علم الكلام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۱۴

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'ی‎خ' به 'ی‌خ'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۳۶: / خط ۳۶: @@
 جرجانی‎ در شرح عنوان «المرصد الثاني في تعريف مطلق العلم»، ضمن برشمردن مراحل‎ مباحث‎ معرفت‎شناختی ایجی در المواقف، می‎گوید: متکلم ناگزیر‎ است‎ که‎ (قبل از پرداختن به مسائل علم کلام‎) چند‎ چیز را تبیین کند: اول ماهیت «علم»؛ دوم تقسیم علم به ضروری و مکتسب‎؛ سوم‎ اشاره به ثبوت علم ضروری‎ که‎ (علوم غیر‎ بدیهی‎ و غیر‎ ضروری) به آن منتهی می‎شود؛ چهارم بیان احوال (و خصوصیات) «نظر» و توضیح‎ این مطلب که نظر‎ (صحیح‎) علم را در پی خواهد‎ داشت‎؛ پنجم بیانِ مسیری که نظر در آن قرار می‎گیرد و به مطلوب (که همان‎ علم‎ است) می‌رسد. (متکلم از آن‎ جهت‎ به‎ این مباحث می‌پردازد‎ که‎) از راه همین مباحث‎ به‎ اثبات عقائد و نیز اثبات مباحث دیگری نائل می‎آید که عقاید، بر آن‎ها متوقف است.<ref>ر.ک: سعیدی‎مهر، محمد؛ فتاحی، فرزاد، ص41-40؛ متن کتاب، ص12-11</ref>. ‎
-در دومین موقف کتاب، موضوعاتی چون وجود و ماهیت، وجوب و امکان، وحدت و کثرت و علت و معلول مورد بحث قرار گرفته است. در اولین مقصد از بحث علت و معلول چنین می‎خوانیم: تصور اختیاج هر شیء به غیرش، ضروری است؛ آنچه ‎که به آن نیاز است علت و آنچه ‎که نیازمند است معلول است. علت، یا جزء شیء یا خارج از آن است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص85</ref>. ‎
+در دومین موقف کتاب، موضوعاتی چون وجود و ماهیت، وجوب و امکان، وحدت و کثرت و علت و معلول مورد بحث قرار گرفته است. در اولین مقصد از بحث علت و معلول چنین می‌خوانیم: تصور اختیاج هر شیء به غیرش، ضروری است؛ آنچه ‎که به آن نیاز است علت و آنچه ‎که نیازمند است معلول است. علت، یا جزء شیء یا خارج از آن است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص85</ref>. ‎
-استفاده از آیات قرآن کریم و استناد مباحث به قرآن کریم در مباحث متکلمین فراوان دیده می‎شود؛ به‎عنوان مثال، ایجی در سومین موقف کتاب در تبیین مراتب روشنایی آنچه را ‎که همانند خورشید روشنایی‌اش از ذات خودش است، «ضوء» و آن‎چه را که همانند ماه از دیگری روشنایی می‎گیرد، «نور» می‎خواند؛ همان‎ گونه که در قرآن کریم آمده است: '''هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً''' ﴿يونس‏: 5﴾<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>. ‎
+استفاده از آیات قرآن کریم و استناد مباحث به قرآن کریم در مباحث متکلمین فراوان دیده می‎شود؛ به‎عنوان مثال، ایجی در سومین موقف کتاب در تبیین مراتب روشنایی آنچه را ‎که همانند خورشید روشنایی‌اش از ذات خودش است، «ضوء» و آن‎چه را که همانند ماه از دیگری روشنایی می‎گیرد، «نور» می‌خواند؛ همان‎ گونه که در قرآن کریم آمده است: '''هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً''' ﴿يونس‏: 5﴾<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>. ‎
 در چهارمین موقف به تقسیم جواهر پرداخته شده است. از جمله مباحث جالب این موقف توضیح کواکب، بررسی کروی بودن زمین<ref>ر.ک: همان، ص217</ref>‏، سکون یا حرکت زمین<ref>ر.ک: همان، ص219</ref>‏‎، معرفی خط استوا<ref>ر.ک: همان، ص220</ref>‏ و مباحثی از این دست است.