۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان مسعود سعد سلمان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ی‌خ' به 'ی‌خ'
جز (جایگزینی متن - 'یا' به 'یا') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌خ' به 'ی‌خ') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
[[مسعود سعد سلمان]] از شاعران نامدار سده پنجم و ششم هجری است که در میان سالهای 438 و 440 ق در لاهور به دنیا آمد. او شاعر دربار غزنویان بود و چندین بار در کشاکشهای قدرت میان خاندان سلطنتی، روانه زندانهای سخت و طولانی شد<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل؛ ص59</ref>. اصل [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] از همدان است نیاکانش در زمانی که آوازه شوکت غزنوی برخاست به غزنین آمده در سلک عمال آن دولت منتظم گشتند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص9</ref>. بعضی از صاحبان تذکره مثل عوفی در جلد دوم لباب الألباب و تقی‌الدین اوحدی و امن احمد رازی و | [[مسعود سعد سلمان]] از شاعران نامدار سده پنجم و ششم هجری است که در میان سالهای 438 و 440 ق در لاهور به دنیا آمد. او شاعر دربار غزنویان بود و چندین بار در کشاکشهای قدرت میان خاندان سلطنتی، روانه زندانهای سخت و طولانی شد<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل؛ ص59</ref>. اصل [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] از همدان است نیاکانش در زمانی که آوازه شوکت غزنوی برخاست به غزنین آمده در سلک عمال آن دولت منتظم گشتند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص9</ref>. بعضی از صاحبان تذکره مثل عوفی در جلد دوم لباب الألباب و تقی‌الدین اوحدی و امن احمد رازی و عل‌ی‌قلی‌خان واله مولد [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] را همدان دانسته‌اند؛ لیکن این اشتباه از شعری برخاسته که [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] گوید اصل من از همدان است حق این است که [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] در شهر لاهور تولد یافته و ابوطالب تبریزی در خلاصة الأفکار و میرغلامعلی آزاد در سبحة المرجان في آثار هندوستان به این مطلب تصریح کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | ||
سنایی غزنوی شاعر نامدار سده پنجم و ششم هجری، نخستین کسی بود که در زمان حیات [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] به گردآوری اشعار او دست زد. در روزگار ما سه تن از ادیبان برجسته به تصحیح دیوان مسعود همت گماشته‌اند. این کتاب بار نخست در سال 1296ق به کوشش ابوالقاسم خوانساری در تهران به چاپ رسید. تصحیح دوم را [[رشید ياسمی، غلامرضا|غلامرضا رشید یاسمی]] در سال 1318ش انجام داد. ازآنجاکه در این دو چاپ مشخصات نسخهبدلها نیامده است، نمی‌توان آن دو چاپ را تصحیحی انتقادی برشمرد. تصحیح سوم را مهدی نوریان در سال 1364ش به سامان رسانده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل؛ ص60</ref>. چاپ تصحیح نوریان از بسیاری جهات بر چاپ مصحح [[رشید ياسمی، غلامرضا|رشید یاسمی]] برتری دارد، اما اشتباهات این چاپ هم کم نیستند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35415/135 ر.ک: مهیار، محمد، ص136-135]</ref>. | سنایی غزنوی شاعر نامدار سده پنجم و ششم هجری، نخستین کسی بود که در زمان حیات [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] به گردآوری اشعار او دست زد. در روزگار ما سه تن از ادیبان برجسته به تصحیح دیوان مسعود همت گماشته‌اند. این کتاب بار نخست در سال 1296ق به کوشش ابوالقاسم خوانساری در تهران به چاپ رسید. تصحیح دوم را [[رشید ياسمی، غلامرضا|غلامرضا رشید یاسمی]] در سال 1318ش انجام داد. ازآنجاکه در این دو چاپ مشخصات نسخهبدلها نیامده است، نمی‌توان آن دو چاپ را تصحیحی انتقادی برشمرد. تصحیح سوم را مهدی نوریان در سال 1364ش به سامان رسانده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل؛ ص60</ref>. چاپ تصحیح نوریان از بسیاری جهات بر چاپ مصحح [[رشید ياسمی، غلامرضا|رشید یاسمی]] برتری دارد، اما اشتباهات این چاپ هم کم نیستند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35415/135 ر.ک: مهیار، محمد، ص136-135]</ref>. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
[[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] اشعار فراوانی به زبان عربی نیز سروده است؛ چنانکه در لباب الالباب آمده است: «و او را سه دیوان است یکی به تازی و یکی به پارسی و یکی به هندویی». در تذکرة الشعراء نیز بدین امر تصریح شده است: «اشعار عربی او بسیار است». اشعار عربی [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] در چاپهای دیوان وی وارد نشده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل، ص61</ref>. | [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]] اشعار فراوانی به زبان عربی نیز سروده است؛ چنانکه در لباب الالباب آمده است: «و او را سه دیوان است یکی به تازی و یکی به پارسی و یکی به هندویی». در تذکرة الشعراء نیز بدین امر تصریح شده است: «اشعار عربی او بسیار است». اشعار عربی [[رشید ياسمی، غلامرضا|مسعود]] در چاپهای دیوان وی وارد نشده است<ref>ر.ک: سالمیان، غلامرضا؛ یاری‌دره، سهیل، ص61</ref>. | ||
شهرآشوب از جمله اشعار سعد سلمان در قالب «قطعه» است که اقشار و صناعات مختلف چون عنبرفروش، رنگریز، رقاص، فصاد، خباز، کشتیگیر، نحوی، فیروزه فروش، زرگر و هندسی و یا حتی نابینا، گنگ، با خطوخال و نوخط را با عنوان یار یا دلبر مورد خطاب قرار داده است. در صفت یار هندسی چنین | شهرآشوب از جمله اشعار سعد سلمان در قالب «قطعه» است که اقشار و صناعات مختلف چون عنبرفروش، رنگریز، رقاص، فصاد، خباز، کشتیگیر، نحوی، فیروزه فروش، زرگر و هندسی و یا حتی نابینا، گنگ، با خطوخال و نوخط را با عنوان یار یا دلبر مورد خطاب قرار داده است. در صفت یار هندسی چنین می‌خوانیم: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||