پرش به محتوا

ناسخ التواريخ، حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب صلوات‌الله‌علیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش')
خط ۳۸: خط ۳۸:


==ساختار==
==ساختار==
ناسخ التواريخ، سه کتاب است و هر کتاب به چند مجلد به‎ قرار ذیل تقسیم می‎شود:
ناسخ التواريخ، سه کتاب است و هر کتاب به چند مجلد به‎ قرار ذیل تقسیم می‌شود:
# کتاب اول: از هبوط آدم تا هجرت پیامبر اسلام و مشتمل بر دو مجلد: جلد اول از هبوط آدم تا میلاد مسیح؛ جلد دوم از میلاد مسیح تا هجرت پیامبر اسلام(ص).
# کتاب اول: از هبوط آدم تا هجرت پیامبر اسلام و مشتمل بر دو مجلد: جلد اول از هبوط آدم تا میلاد مسیح؛ جلد دوم از میلاد مسیح تا هجرت پیامبر اسلام(ص).
# کتاب دوم: از هجرت رسول خدا به بعد که شش مجلد است: جلد اول: تاریخ و سیره حضرت محمد(ص) از سال اول هجرت تا سال یازدهم هجرت، با ذکر اوصاف و متعلقات آن حضرت؛ جلد دوم: مشتمل بر شرح ‎حال خلافت سه تن از خلفای راشدین و شرح‎ حال اصحاب، ایام مشهور عرب و امثله عرب؛ جلد سوم: شرح‎حال [[امام على(ع)|علی بن ابی‎طالب(ع)]]؛
# کتاب دوم: از هجرت رسول خدا به بعد که شش مجلد است: جلد اول: تاریخ و سیره حضرت محمد(ص) از سال اول هجرت تا سال یازدهم هجرت، با ذکر اوصاف و متعلقات آن حضرت؛ جلد دوم: مشتمل بر شرح ‎حال خلافت سه تن از خلفای راشدین و شرح‎ حال اصحاب، ایام مشهور عرب و امثله عرب؛ جلد سوم: شرح‎حال [[امام على(ع)|علی بن ابی‎طالب(ع)]]؛
خط ۵۳: خط ۵۳:
دیباچه کتاب، دارای متنی ادبی به زبان قدیم است و برای خواننده قدری سنگین به نظر می‌رسد. بخش اعظم از این متن در وصف ناصرالدین‎ شاه قلم‎فرسایی شده است. در بخشی از آن در وصف ناصرالدین‎ شاه چنین می‎خوانیم: «... که تا مهر را شرف، بدر را کلف، اختر را تأثیر، قمر را تدویر، گردون را اوج، جیحون را موج است، گردونش بلند پیشگاه خورشیدش کیانی، کلاه مریخش لشکر را دیده‎بان، بهرامش کشور را نگهبان..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/2 ر.ک: دیباچه، ج1، ص2-8]</ref>.
دیباچه کتاب، دارای متنی ادبی به زبان قدیم است و برای خواننده قدری سنگین به نظر می‌رسد. بخش اعظم از این متن در وصف ناصرالدین‎ شاه قلم‎فرسایی شده است. در بخشی از آن در وصف ناصرالدین‎ شاه چنین می‎خوانیم: «... که تا مهر را شرف، بدر را کلف، اختر را تأثیر، قمر را تدویر، گردون را اوج، جیحون را موج است، گردونش بلند پیشگاه خورشیدش کیانی، کلاه مریخش لشکر را دیده‎بان، بهرامش کشور را نگهبان..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/2 ر.ک: دیباچه، ج1، ص2-8]</ref>.


کتاب از خلافت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] آغاز می‎شود و نویسنده در این‎باره می‌گوید: «از این پیش در کتاب عثمان بن عفان به شرحی تمام، تقریر یافت که مردم مهاجر و انصار و جماعت مصریان انبوه شدند و هم‎گروه عثمان را حصار دادند و او را عرضه دمار داشتند. پس از قتل عثمان مردم را امامی و خلیفتی می‎بایست؛ لاجرم مهاجر و انصار در مسجد رسول خدای انجمن شدند تا بدانند این کار بر کدام کس فرو می‎آید...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/10 متن کتاب، ج1، ص10]</ref>.
کتاب از خلافت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] آغاز می‌شود و نویسنده در این‎باره می‌گوید: «از این پیش در کتاب عثمان بن عفان به شرحی تمام، تقریر یافت که مردم مهاجر و انصار و جماعت مصریان انبوه شدند و هم‎گروه عثمان را حصار دادند و او را عرضه دمار داشتند. پس از قتل عثمان مردم را امامی و خلیفتی می‎بایست؛ لاجرم مهاجر و انصار در مسجد رسول خدای انجمن شدند تا بدانند این کار بر کدام کس فرو می‎آید...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/10 متن کتاب، ج1، ص10]</ref>.


بخش اول با عنوان کتاب جمل(ع) آغاز می‎شود. نویسنده بعد از چگونگی به خلافت رسیدن آن حضرت، به شرح آن جنگ می‎پردازد. در این میان از ناکثین بیعت<ref>ر.ک: همان، ص55</ref> و وقایعی که منجر به این جنگ شده سخن به میان می‎آورد و درنهایت به شرح آن جنگ و مکان آن، تعداد کشتگان<ref>ر.ک: همان، ص179</ref>، ورود آن حضرت به بصره<ref>ر.ک: همان، ص180</ref> و مدت اقامتش در آن شهر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/192 ر.ک: همان، ص192]</ref>، کلام و سخن آن حضرت با برخی از بزرگان شهر همچون حسن بصری<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/194 ر.ک: همان، ص194]</ref>، احنف بن قیس<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/195 ر.ک: همان، ص195]</ref> و... می‎پردازد.
بخش اول با عنوان کتاب جمل(ع) آغاز می‌شود. نویسنده بعد از چگونگی به خلافت رسیدن آن حضرت، به شرح آن جنگ می‎پردازد. در این میان از ناکثین بیعت<ref>ر.ک: همان، ص55</ref> و وقایعی که منجر به این جنگ شده سخن به میان می‎آورد و درنهایت به شرح آن جنگ و مکان آن، تعداد کشتگان<ref>ر.ک: همان، ص179</ref>، ورود آن حضرت به بصره<ref>ر.ک: همان، ص180</ref> و مدت اقامتش در آن شهر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/192 ر.ک: همان، ص192]</ref>، کلام و سخن آن حضرت با برخی از بزرگان شهر همچون حسن بصری<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/194 ر.ک: همان، ص194]</ref>، احنف بن قیس<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/195 ر.ک: همان، ص195]</ref> و... می‎پردازد.


بخش دوم به جنگ صفین اختصاص یافته است. این بخش با سخن عمار یاسر با [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] آغاز شده است. سپس از حرکت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] به سمت کوفه و هم‎کلام شدن او با برخی از اهالی آنجا سخن به میان آمده است. در این برهه از زمان بین [[امام على(ع)|امام علی]] و دیگران مکاتبات فراوان و اتفاقات بسیاری واقع ‎شده که نویسنده به آن‎ها اشاره نموده است. در بین این مطالب، نویسنده به سخنان ابن ابی‌الحدید معتزلی درباره مکاتیب [[امام على(ع)|امام علی]] با معاویه اشاره نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/371 ر.ک: همان، ص 371-372]</ref>.
بخش دوم به جنگ صفین اختصاص یافته است. این بخش با سخن عمار یاسر با [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] آغاز شده است. سپس از حرکت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] به سمت کوفه و هم‎کلام شدن او با برخی از اهالی آنجا سخن به میان آمده است. در این برهه از زمان بین [[امام على(ع)|امام علی]] و دیگران مکاتبات فراوان و اتفاقات بسیاری واقع ‎شده که نویسنده به آن‎ها اشاره نموده است. در بین این مطالب، نویسنده به سخنان ابن ابی‌الحدید معتزلی درباره مکاتیب [[امام على(ع)|امام علی]] با معاویه اشاره نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30542/1/371 ر.ک: همان، ص 371-372]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش