پرش به محتوا

الإيضاح في أصول‌الدين: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
خط ۴۳: خط ۴۳:
فصل اول کتاب در باب اهمیت علم و اقسام آن است. علم اقسام عدیده‌ای دارد: قسم اول آن، علوم عقلی است که خود بر دو قسم است:
فصل اول کتاب در باب اهمیت علم و اقسام آن است. علم اقسام عدیده‌ای دارد: قسم اول آن، علوم عقلی است که خود بر دو قسم است:
# آنکه با بداهت عقلی و بدون نیاز به تفکر و تحلیل درک می‎شود و از ضروریات عقلی محسوب می‎شود؛
# آنکه با بداهت عقلی و بدون نیاز به تفکر و تحلیل درک می‎شود و از ضروریات عقلی محسوب می‎شود؛
# آنکه مستقیم درک نمی‎شود، بلکه به‎وسیله واسطه‎ها درک می‎شود و این وسائط گاهی واسطه‎های ضروریه هستند که از علوم ضروریه به حساب می‎آیند و گاهی از وسائط استدلالیه هستند که از علوم استدلالی محسوب می‎شوند.
# آنکه مستقیم درک نمی‎شود، بلکه به‎وسیله واسطه‌ها درک می‎شود و این وسائط گاهی واسطه‌های ضروریه هستند که از علوم ضروریه به حساب می‎آیند و گاهی از وسائط استدلالیه هستند که از علوم استدلالی محسوب می‎شوند.


قسم دوم، علوم درک‎شده به‎وسیله حواس پنج‎گانه (بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه) هستند.
قسم دوم، علوم درک‎شده به‎وسیله حواس پنج‎گانه (بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه) هستند.
خط ۸۰: خط ۸۰:
# اینکه خداوند متعال با همین چشم مادی رؤیت می‎شود، نه با چشم دل و حس ششم<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/407 ر.ک: همان، ص‎407]</ref>.
# اینکه خداوند متعال با همین چشم مادی رؤیت می‎شود، نه با چشم دل و حس ششم<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/407 ر.ک: همان، ص‎407]</ref>.


فصل بعدی در موضوع وعید (وعده‎های عذاب الهی) است. اعتقاد مؤلف بر این است که انجام وعید‎های الهی در حق ارباب کبائر و ذنوب، بر خداوند متعال واجب نیست و اگر بخواهد می‎تواند ایشان را مورد عفو خویش و شفاعت شافعین قرار دهد و اگر بخواهد می‎تواند ایشان را عذاب کند. معتزلیان بر این باورند که وعید‎های الهی واجب الاجر است و شایسته نیست ترک آنها. خود معتزله دراین باب اختلاف دارند؛ گروه کمی از ایشان بر این باورند که واجب است بر خداوند متعال عذاب کردن مذنبین به‎قدر ذنوبشان و سپس خارج شدن آنها از عذاب الهی و اکثریت معتزله معتقدند کسی که داخل در عذاب الهی می‎شود، در آن مخلد می‌گردد و به‎هیچ‎وجه از آن خارج نمی‎شود. سپس مؤلف در ادامه بحث، مدعای خویش را با آیات قرآن کریم و روایات به‎تفصیل ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/425 ر.ک: همان، ص‎425]</ref>.
فصل بعدی در موضوع وعید (وعده‌های عذاب الهی) است. اعتقاد مؤلف بر این است که انجام وعید‎های الهی در حق ارباب کبائر و ذنوب، بر خداوند متعال واجب نیست و اگر بخواهد می‎تواند ایشان را مورد عفو خویش و شفاعت شافعین قرار دهد و اگر بخواهد می‎تواند ایشان را عذاب کند. معتزلیان بر این باورند که وعید‎های الهی واجب الاجر است و شایسته نیست ترک آنها. خود معتزله دراین باب اختلاف دارند؛ گروه کمی از ایشان بر این باورند که واجب است بر خداوند متعال عذاب کردن مذنبین به‎قدر ذنوبشان و سپس خارج شدن آنها از عذاب الهی و اکثریت معتزله معتقدند کسی که داخل در عذاب الهی می‎شود، در آن مخلد می‌گردد و به‌هیچ‎وجه از آن خارج نمی‎شود. سپس مؤلف در ادامه بحث، مدعای خویش را با آیات قرآن کریم و روایات به‎تفصیل ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/425 ر.ک: همان، ص‎425]</ref>.
   
   
شفاعت در روز قیامت، از مهم‎ترین مباحث این نوشتار است. مؤلف بیان می‌دارد که شفاعت امر حق و مسلمی است و اول کسی که در روز قیامت شفاعت‎کننده است، رسول اکرم(ص) است و پس از ایشان ملائکه هستند و انبیا و علما و شهدا و صالحین از بندگان الهی. معتزلیان بر این باورند که در روز قیامت برای هیچ‎کس امکان شفاعت وجود ندارد. مؤلف در ادامه بحث، مدعای خویش را با آیات قرآن کریم و روایات به‎تفصیل ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/452 ر.ک: همان، ص‎452]</ref>.
شفاعت در روز قیامت، از مهم‎ترین مباحث این نوشتار است. مؤلف بیان می‌دارد که شفاعت امر حق و مسلمی است و اول کسی که در روز قیامت شفاعت‎کننده است، رسول اکرم(ص) است و پس از ایشان ملائکه هستند و انبیا و علما و شهدا و صالحین از بندگان الهی. معتزلیان بر این باورند که در روز قیامت برای هیچ‎کس امکان شفاعت وجود ندارد. مؤلف در ادامه بحث، مدعای خویش را با آیات قرآن کریم و روایات به‎تفصیل ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24462/1/452 ر.ک: همان، ص‎452]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش