۵۳٬۳۲۷
ویرایش
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ سیرافی، حسن بن عبد الله را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به سیرافی، حسن بن عبدالله منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد مولف | |کد مولف | ||
|data-type='authorCode'| | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE7768AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
==ولادت== | |||
«قاضى ابوسعيد حسن بن عبدالله بن مرزبان سيرافى» كه به اختصار «ابوسعيد سيرافى» خوانده مىشود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حديث، علوم قرآن و كلام است. او اهل سيراف (از توابع استان بوشهر) بود. | «قاضى ابوسعيد حسن بن عبدالله بن مرزبان سيرافى» كه به اختصار «ابوسعيد سيرافى» خوانده مىشود، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حديث، علوم قرآن و كلام است. او اهل سيراف (از توابع استان بوشهر) بود. | ||
پدرش زرتشتى بود و بهزاد نام داشت ولى بعد از مسلمان شدن، نام عبدالله بر خود نهاد. ابوسعيد در سال 284ق و به قولى ديگر 290ق به دنيا آمد. تحصيلات خود را تا سن 20 سالگى در سيراف گذراند و به عمان مهاجرت كرد و پس از اخذ اجتهاد، به وطن برگشت. سپس راهى بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهدهدار بود. ابن نديم با وى دوست بود و سيد رضى پيش از ده سالگى از او نحو آموخت. | پدرش زرتشتى بود و بهزاد نام داشت ولى بعد از مسلمان شدن، نام عبدالله بر خود نهاد. ابوسعيد در سال 284ق و به قولى ديگر 290ق به دنيا آمد. | ||
==کسب علم و دانش== | |||
تحصيلات خود را تا سن 20 سالگى در سيراف گذراند و به عمان مهاجرت كرد و پس از اخذ اجتهاد، به وطن برگشت. سپس راهى بغداد شد و در آنجا منصب قضاوت را عهدهدار بود. ابن نديم با وى دوست بود و سيد رضى پيش از ده سالگى از او نحو آموخت. | |||
وى فردى پرهيزكار و عفيف بود و با اجرت استنساخ كتابها روزگار مىگذراند و درآمد ديگرى نمىپذيرفت. كرخى، فقيه بزرگ شيعى، او را تحليل و تكريم مىكرد و بر همه برترى مىداد و مجلس فتوا برايش ترتيب داده بود. وى عالمى جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حديث، كلام، حساب و هندسه چيرهدست بود. ابوسعيد علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن دريد آموخت تا اينكه خود از اكابر و اعاظم علماى زمان خويش شد. وى در فقه، حديث، علوم قرآن و كلام از اساتيد بنام بود اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصريان، اشتهار بيشترى يافت. بر اثر شهرتى كه داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله، نوح سامانى نامهاى به او نوشت و چهار صد سؤال كه غالب آنها الفاظ لغوى بود، از وى پرسيد و ديلمى وزير نامهاى مشتمل بر سئوالاتى در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملك ديلم از آذربايجان يكصد و بيست سؤال در باب قرآن و حديث نزد او فرستاد و همچنين عدهاى ديگر و او همه را جواب داد. | وى فردى پرهيزكار و عفيف بود و با اجرت استنساخ كتابها روزگار مىگذراند و درآمد ديگرى نمىپذيرفت. كرخى، فقيه بزرگ شيعى، او را تحليل و تكريم مىكرد و بر همه برترى مىداد و مجلس فتوا برايش ترتيب داده بود. وى عالمى جامع بود و در نحو، فقه، لغت، شعر، عروض، قرائت، حديث، كلام، حساب و هندسه چيرهدست بود. ابوسعيد علم نحو را از ابن سراج و لغت را از ابن دريد آموخت تا اينكه خود از اكابر و اعاظم علماى زمان خويش شد. وى در فقه، حديث، علوم قرآن و كلام از اساتيد بنام بود اما در نحو و لغت عرب، خاصه نحو بصريان، اشتهار بيشترى يافت. بر اثر شهرتى كه داشت، مرجع امراء، علما و افاضل بود. از آن جمله، نوح سامانى نامهاى به او نوشت و چهار صد سؤال كه غالب آنها الفاظ لغوى بود، از وى پرسيد و ديلمى وزير نامهاى مشتمل بر سئوالاتى در باب قرآن بدو نوشت و مروان بن محمد ملك ديلم از آذربايجان يكصد و بيست سؤال در باب قرآن و حديث نزد او فرستاد و همچنين عدهاى ديگر و او همه را جواب داد. | ||
خط ۴۴: | خط ۵۰: | ||
سيرافى همان كسى است كه با ابوبِشر متّى بن يونس القُنّائى مناظرهى بزرگى در رجحان نحو عربى بر منطق يونانى كرد و صورت اين مناظره در كتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است. | سيرافى همان كسى است كه با ابوبِشر متّى بن يونس القُنّائى مناظرهى بزرگى در رجحان نحو عربى بر منطق يونانى كرد و صورت اين مناظره در كتاب «الامتاع و المؤانسة» آمده است. | ||
==آثار :== | ==آثار :== | ||
برخى از كتابهاى او عبارتند از: | برخى از كتابهاى او عبارتند از: | ||
# الوقف و الابتداء | |||
# شرح كتاب سيبويه در نحو | |||
# اخبار النحويين البصريين | |||
# اللغات الوصل و القطع | |||
# صنعه الشعر و البلاغة | |||
# شرح مقصوره ابن دريد | |||
# الاقناع فى النحو كه پسرش يوسف آن را بعد از او كامل نمود. | |||
==وفات== | |||
وی در دوم رجب سال 368ق درگذشت و در مقبره خيزران دفن گرديد. | |||
ویرایش