۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یگ' به 'یگ') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز و مطالب در نه فصل، ارائه گردیده است. | کتاب با مقدمه مؤلف آغاز و مطالب در نه فصل، ارائه گردیده است. | ||
نویسنده سعی کرده است تا با استفاده از آیات و روایات، | نویسنده سعی کرده است تا با استفاده از آیات و روایات، مجموعهای از آداب و صفاتی که باید در هنگام روایت احادیث و نوشتن آنها مورد توجه قرار گیرند را گرد آورد. در این رابطه، وی ابتدا توضیحاتی پیرامون علم حدیث داده و در ادامه، به بیان آداب مملی، مستملی، عقد مجالس حدیث و آلات مبوط به نوشتن، پرداخته است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، با اشاره به آیات و روایاتی که ادب را | در مقدمه، با اشاره به آیات و روایاتی که ادب را ستودهاند، به اهمیت و ضرورت رعایت آداب نوشتن، اشاره گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/5 ر.ک: مقدمه، ص5-7]</ref>. | ||
فصل اول، پیرامون علم الحدیث میباشد. نویسنده، معتقد است که علم حدیث، بعد از علم به کتاب خدا، اشرف علوم است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>. به اعتقاد وی، از آنجا که الفاظ رسولالله(ص)، نیازمند نقل میباشند، تنها راه شناخت صحت آنها، اسناد صحیح بوده و صحت اسناد به دست نمیآید، مگر بهواسطه روایت ثقه از ثقه و شخص عادل از عادل<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | فصل اول، پیرامون علم الحدیث میباشد. نویسنده، معتقد است که علم حدیث، بعد از علم به کتاب خدا، اشرف علوم است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9</ref>. به اعتقاد وی، از آنجا که الفاظ رسولالله(ص)، نیازمند نقل میباشند، تنها راه شناخت صحت آنها، اسناد صحیح بوده و صحت اسناد به دست نمیآید، مگر بهواسطه روایت ثقه از ثقه و شخص عادل از عادل<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
شیوه کتابت حدیث و املای آن، نحوه املا کردن رسولالله(ص) نامههای خویش را، املا بر جماعت، مجالس املا، طلب علم و عنایت به آن، از جمله مباحثی میباشند که توضیحاتی پیرامون آنها ارائه گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/16 ر.ک: همان، ص16-29]</ref>. | شیوه کتابت حدیث و املای آن، نحوه املا کردن رسولالله(ص) نامههای خویش را، املا بر جماعت، مجالس املا، طلب علم و عنایت به آن، از جمله مباحثی میباشند که توضیحاتی پیرامون آنها ارائه گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/16 ر.ک: همان، ص16-29]</ref>. | ||
در پایان این فصل، به علمایی که دارای مجالس املا در بغداد | در پایان این فصل، به علمایی که دارای مجالس املا در بغداد بودهاند، اشاره شده است که برخی از آنها عبارتند از: ابوالحسن بن زرقویه بزاز، ابوالحسین بن بشران، ابوالقاسم، ابوالفتح بن ابیالفوارس، ابوالقاسم عبدالرحمان بن عبیدالله حرفی، ابوطاهر محمد بن محمد بن محمش زیادی، حاکم ابوعبدالله محمد بن عبدالله حافظ و...<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/29 ر.ک: همان، ص29-31]</ref>. | ||
در فصل دوم، با استفاده از احادیث و روایات، به ویژگیها و آدابی که شایسته است شخص مملی (املاکننده) در هنگام املا رعایت کرده و ملتزم به آنها باشد، اشاره شده است که عبارتند از: نظافت دهان، چیدن ناخنها، کوتاه کردن شارب، مرتب و کوتاه کردن موی سر، نظافت لباس، بر سر گذاشتن عمامه، شانه کردن محاسن، استعمال عطر و بوی خوش، نگاه کردن در آینه، رعایت اقتصاد و وقار در راه رفتن، ابتدا به سلام و عمومیت آن (یعنی حتی به کودکان نیز سلام کند)، منع حضار در مجلس از قیام هنگام دخول وی، ادای دو رکعت نماز قبل از شروع درس، نشستن با خشوع، بهنرمی سخن گفتن، رعایت حسن خلق در برخورد با اصحاب و اهل درس، تحدید و مشخص کردن زمان درس و محافظت بر موعد آن<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/33 ر.ک: همان، ص33-51]</ref>. | در فصل دوم، با استفاده از احادیث و روایات، به ویژگیها و آدابی که شایسته است شخص مملی (املاکننده) در هنگام املا رعایت کرده و ملتزم به آنها باشد، اشاره شده است که عبارتند از: نظافت دهان، چیدن ناخنها، کوتاه کردن شارب، مرتب و کوتاه کردن موی سر، نظافت لباس، بر سر گذاشتن عمامه، شانه کردن محاسن، استعمال عطر و بوی خوش، نگاه کردن در آینه، رعایت اقتصاد و وقار در راه رفتن، ابتدا به سلام و عمومیت آن (یعنی حتی به کودکان نیز سلام کند)، منع حضار در مجلس از قیام هنگام دخول وی، ادای دو رکعت نماز قبل از شروع درس، نشستن با خشوع، بهنرمی سخن گفتن، رعایت حسن خلق در برخورد با اصحاب و اهل درس، تحدید و مشخص کردن زمان درس و محافظت بر موعد آن<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/33 ر.ک: همان، ص33-51]</ref>. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در فصل سوم، به نحوه و آداب عقد مجلس املای حدیث اشاره شده است. نویسنده، معتقد است که با استفاده از روایات، چنین استنباط میگردد که بهترین مکان برای تشکیل مجلس املای حدیث، مسجد و مخصوصا مسجد جامع در روز جمعه میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/53 ر.ک: همان، ص53]</ref>. | در فصل سوم، به نحوه و آداب عقد مجلس املای حدیث اشاره شده است. نویسنده، معتقد است که با استفاده از روایات، چنین استنباط میگردد که بهترین مکان برای تشکیل مجلس املای حدیث، مسجد و مخصوصا مسجد جامع در روز جمعه میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/53 ر.ک: همان، ص53]</ref>. | ||
از جمله آدابی که وی رعایت آنها را برای محدث شایسته دانسته و به آنها اشاره کرده است، عبارتند از: رو به قبله نشستن، داشتن طهارت هنگام روایت حدیث، روایت از روی کتاب خود، خواندن | از جمله آدابی که وی رعایت آنها را برای محدث شایسته دانسته و به آنها اشاره کرده است، عبارتند از: رو به قبله نشستن، داشتن طهارت هنگام روایت حدیث، روایت از روی کتاب خود، خواندن سورهای از قرآن قبل از شروع، بلند کردن صدا نسبت به چیزی که قصد املای آن را دارد، بلند نکردن صدا مگر به مقداری که حاضرین در مجلس بشنوند، نشستن بر منبر، شروع با «بسم الله الرحمن الرحيم»، فرستادن صلوات بر رسولالله(ص)، ترحم بر استاد خویش و دعا برای وی، عدم روایت مگر از ثقات و اجتناب از روایت از افراد ضعیف، اهل بدعت و افراد هواپرست<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/55 ر.ک: همان، ص55-69]</ref>. | ||
فصل چهارم، به بیان استحباب روایت از راویان مشهور و عدول از افراد غیر معروف و مجهول الهویت، فصل پنجم به بیان آدابی که شایسته میباشد مستملی بدانها آراسته گردد و فصل ششم، به ذکر آداب کاتب، اختصاص یافته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/71 ر.ک: همان، ص71-127]</ref>. | فصل چهارم، به بیان استحباب روایت از راویان مشهور و عدول از افراد غیر معروف و مجهول الهویت، فصل پنجم به بیان آدابی که شایسته میباشد مستملی بدانها آراسته گردد و فصل ششم، به ذکر آداب کاتب، اختصاص یافته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/7358/1/71 ر.ک: همان، ص71-127]</ref>. |
ویرایش