۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'به' به 'به') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
شیوه [[غالب دهلوي، اسدالله بن عبدالله|غالب]] در اشعارش همان روش و کیفیت سخن عرفی و کلیم و صائب است که به سبک خیالپروریهای [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمسالدین محمد|حافظ]] و [[مولوی، جلالالدین محمد|مولوی]] رنگ و بوی یافته است. | شیوه [[غالب دهلوي، اسدالله بن عبدالله|غالب]] در اشعارش همان روش و کیفیت سخن عرفی و کلیم و صائب است که به سبک خیالپروریهای [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمسالدین محمد|حافظ]] و [[مولوی، جلالالدین محمد|مولوی]] رنگ و بوی یافته است. | ||
او در گونههای نظم و نثر فارسی قلم خویش را بر روش طرز خداداد جنبانده و به شیوههای گوناگون، طبع آزموده و با نقش طرحهای رنگارنگ، | او در گونههای نظم و نثر فارسی قلم خویش را بر روش طرز خداداد جنبانده و به شیوههای گوناگون، طبع آزموده و با نقش طرحهای رنگارنگ، نگارخانهای خیالانگیز برپای داشته و در آن سوی مرزها بر مسند سخنوران گردنفرازی چون [[نظامی گنجوی|نظامی]] و [[خاقانی، بدیل بن علی|خاقانی]] تکیه زده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''امروز من نظامی و خاقانیم به دهر''|2=''دهلی ز من به گنجه و شروان برابر است''}} | {{ب|''امروز من نظامی و خاقانیم به دهر''|2=''دهلی ز من به گنجه و شروان برابر است''}} | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
<ref>ر.ک: دیباچه چاپ دوم، ص7-8</ref>. | <ref>ر.ک: دیباچه چاپ دوم، ص7-8</ref>. | ||
نکتهای که درباره کلام غالب گفتنی است این است که همواره مقطع غزل خویش را به تخلص «غالب» آراسته است و غالب مطلعها و مقطعهای اشعار وی از تخیل و شکوهی خاص برخوردار است. خود در اینباره میگوید: | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''هر مطلعی که ریزد از | {{ب|''هر مطلعی که ریزد از خامهام فغانی است''|2=''جز نغمه محبت سازم نوا ندارد''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
{{ب|''نومیدی ما گردش ایام ندارد''|2=''روزی که سیه شد سحر و شام ندارد''}} | {{ب|''نومیدی ما گردش ایام ندارد''|2=''روزی که سیه شد سحر و شام ندارد''}} | ||
{{ب|''باید ز میهرآینه پرهیز | {{ب|''باید ز میهرآینه پرهیز گفتهاند''|2=''آری دروغ مصلحتآمیز گفتهاند''}} | ||
{{ب|''پروا اگر از عربده دوش نکردند''|2=''امشب چه خطر بود که مینوش نکردند''}} | {{ب|''پروا اگر از عربده دوش نکردند''|2=''امشب چه خطر بود که مینوش نکردند''}} | ||
{{ب|''شبهای غم که چهره به خوناب | {{ب|''شبهای غم که چهره به خوناب شستهایم''|2=''از دیده نقش وسوسه خواب شستهایم''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
ردیفها و قافیههای اشعار غالب | ردیفها و قافیههای اشعار غالب بهگونهای است که در همه حروف الفبا از او غزل برجای مانده است و این خود حاکی از تعمد شاعر در سرودن اشعاری بهمنظور تکمیل دیوان میباشد. | ||
تأثیر اساطیر ایرانی و فرهنگ زرتشتی در سخن غالب نشانگر تعلق خاطر وی به تمدن و فرهنگ و پیشینههای فکری ایرانیان میباشد. از آن جمله است واژههای زندخوانی، آتشپرستی، مغ، آتشکده، لهراسب، جمشید، سیاووش، زرتشت و این ابیات: | تأثیر اساطیر ایرانی و فرهنگ زرتشتی در سخن غالب نشانگر تعلق خاطر وی به تمدن و فرهنگ و پیشینههای فکری ایرانیان میباشد. از آن جمله است واژههای زندخوانی، آتشپرستی، مغ، آتشکده، لهراسب، جمشید، سیاووش، زرتشت و این ابیات: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
طنزپردازی و لطیفهگویی غالب نیز رنگ ایرانی به خود گرفته است. او در | طنزپردازی و لطیفهگویی غالب نیز رنگ ایرانی به خود گرفته است. او در نامهای که به یکی از دوستان خود بهمناسبت درگذشت همسرش مینگارد، این بیت را مینویسد: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
{{ب|''با دست غم آن باد که حاصل ببرد''|2=''آب رخ هوشمند و غافل ببرد''}} | {{ب|''با دست غم آن باد که حاصل ببرد''|2=''آب رخ هوشمند و غافل ببرد''}} | ||
{{ب|'' | {{ب|''بگذاشتهام خمی ز صهبا به پسر ''|2='' کش انده مرگ پدر از دل ببرد''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
اگرچه سخن غالب سنتیتر از آن است که او را شاعر مکتب وقوع بنامیم، ولی در این مکتب که آن را به زبان وقوع و یا واقعهگویی | اگرچه سخن غالب سنتیتر از آن است که او را شاعر مکتب وقوع بنامیم، ولی در این مکتب که آن را به زبان وقوع و یا واقعهگویی نامیدهاند طبع آزموده است؛ از آن جمله است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
# د: نشان از نسخه دهلی دارد. | # د: نشان از نسخه دهلی دارد. | ||
# ن: به معنی نسخه نولکشور است. | # ن: به معنی نسخه نولکشور است. | ||
# ت: در مفهوم | # ت: در مفهوم نسخهای است که از آنِ مجلس ترقی ادب اردوی لاهور میباشد. | ||
# ل: نسخه چاپ لاهور است. | # ل: نسخه چاپ لاهور است. | ||
# لک: در معنی کلیات لکهنو است.<ref>ر.ک: همان، ص38-39</ref>. | # لک: در معنی کلیات لکهنو است.<ref>ر.ک: همان، ص38-39</ref>. |
ویرایش