پرش به محتوا

الفاضل: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}
}}


'''الفاضل'''، اثر [[مبرد، محمد بن یزید|ابوالعباس محمد بن یزید مبرد]]، کتابی است که مؤلف در آن، اشعار برگزیده، نثرهای منتخب، خطبه‎های شیوا، نامه‎های رسا، اخبار نادر و لغات غریب و نادر را فراهم آورده است.  
'''الفاضل'''، اثر [[مبرد، محمد بن یزید|ابوالعباس محمد بن یزید مبرد]]، کتابی است که مؤلف در آن، اشعار برگزیده، نثرهای منتخب، خطبه‌های شیوا، نامه‌های رسا، اخبار نادر و لغات غریب و نادر را فراهم آورده است.  


تحقیق و تصحیح کتاب توسط [[ميمني، عبدالعزيز|عبدالعزیز میمنی]] صورت گرفته است.
تحقیق و تصحیح کتاب توسط [[ميمني، عبدالعزيز|عبدالعزیز میمنی]] صورت گرفته است.
خط ۴۳: خط ۴۳:
نویسنده، پایه‎گذار علم نحو را [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] معرفی کرده است. آن حضرت اصول این علم را به ابوالاسود دئلی تعلیم دادند. نویسنده، یکی از داستان‎هایی را که در این‎باره ذکر می‌کند عبارت است از اینکه: دختر ابوالاسود که از شدت گرما در شگفت بود، عبارت «ما أشد الحر» را در حضور پدر به‎نحوی ادا می‌کند که از آن نه تعجب، که سؤال از «شدیدترین گرماها» فهمیده می‎شود. اینجا بود که ابوالاسود دانست که «لحن» (لغزش در اعراب یا نحو) میان مردم رائج شده است؛ ازاین‎رو به خدمت [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] شتافت و آن حضرت را از خطر لحن آگاه گردانید. [[امام على(ع)|امام(ع)]] نیز اصولی به وی عرضه داشت که ابوالاسود بعدها آنها را گسترش داد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3583/2/5 ر.ک: همان، ص5]</ref>.
نویسنده، پایه‎گذار علم نحو را [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] معرفی کرده است. آن حضرت اصول این علم را به ابوالاسود دئلی تعلیم دادند. نویسنده، یکی از داستان‎هایی را که در این‎باره ذکر می‌کند عبارت است از اینکه: دختر ابوالاسود که از شدت گرما در شگفت بود، عبارت «ما أشد الحر» را در حضور پدر به‎نحوی ادا می‌کند که از آن نه تعجب، که سؤال از «شدیدترین گرماها» فهمیده می‎شود. اینجا بود که ابوالاسود دانست که «لحن» (لغزش در اعراب یا نحو) میان مردم رائج شده است؛ ازاین‎رو به خدمت [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] شتافت و آن حضرت را از خطر لحن آگاه گردانید. [[امام على(ع)|امام(ع)]] نیز اصولی به وی عرضه داشت که ابوالاسود بعدها آنها را گسترش داد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/3583/2/5 ر.ک: همان، ص5]</ref>.


برخی از موضوعات مطرح‎شده در کتاب، عبارتند از: فضیلت شعر، نوادری از غرایب و لغت، جود و کرم، اخبار مستحسنه، مراثی بلیغه و موعظه‎های کوتاه و ابیات نیکو، اخبار معمرین، حلم، شکر پروردگار و بابی که مشتمل بر فصولی در باب اخلاقیات و نیز فصاحت و زیبایی است.
برخی از موضوعات مطرح‎شده در کتاب، عبارتند از: فضیلت شعر، نوادری از غرایب و لغت، جود و کرم، اخبار مستحسنه، مراثی بلیغه و موعظه‌های کوتاه و ابیات نیکو، اخبار معمرین، حلم، شکر پروردگار و بابی که مشتمل بر فصولی در باب اخلاقیات و نیز فصاحت و زیبایی است.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
استاد [[ميمني، عبدالعزيز|میمنی]] در حین جستجو و تتبع در کتابخانه اسعد افندی در ترکیه، ذیل شماره ۳۵۹۸، به نسخه‌ای از این کتاب دست می‎یابد و تصویری از آن تهیه کرده و سپس آن را به خط خویش می‎نگارد و مورد تحقیق و پژوهش قرار داده و اشعار و امثال و اخبار آن را استخراج می‎نماید و شروح و تعلیقه‎هایی بر آن می‌افزاید. سپس آن را به دارالکتب المصریة تقدیم می‌دارد. دارالکتب تصمیم می‌گیرد افزون بر تحقیق استاد [[ميمني، عبدالعزيز|میمنی]]، حواشی و شرح‎هایی پیرامون برخی از الفاظ و... را بر آن بیفزاید و این کار را استاد احمد یوسف نجاتی، عهده‎دار می‎شود.
استاد [[ميمني، عبدالعزيز|میمنی]] در حین جستجو و تتبع در کتابخانه اسعد افندی در ترکیه، ذیل شماره ۳۵۹۸، به نسخه‌ای از این کتاب دست می‎یابد و تصویری از آن تهیه کرده و سپس آن را به خط خویش می‎نگارد و مورد تحقیق و پژوهش قرار داده و اشعار و امثال و اخبار آن را استخراج می‎نماید و شروح و تعلیقه‌هایی بر آن می‌افزاید. سپس آن را به دارالکتب المصریة تقدیم می‌دارد. دارالکتب تصمیم می‌گیرد افزون بر تحقیق استاد [[ميمني، عبدالعزيز|میمنی]]، حواشی و شرح‎هایی پیرامون برخی از الفاظ و... را بر آن بیفزاید و این کار را استاد احمد یوسف نجاتی، عهده‎دار می‎شود.


در نسخه خطی کتاب، چیزی که دال بر عنوان کتاب باشد موجود نیست الا آنچه در خاتمه نسخه آمده است: «كمل فاضل المبرد». دارالکتب، با مراجعه به آثاری که ابن ندیم و یاقوت و غیره از [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] به ثبت رسانده‌اند، کتابی تحت این عنوان نیافت. سپس اطلاع حاصل شد که کتابی تحت همین عنوان در کتابخانه استانبول موجود است. دارالکتب تصویر نسخه را تهیه کرد و در اختیار محققان گذاشت. پس از تحقیق مشخص شد که این نسخه متعلق به نویسنده‌ای نامعلوم از علمای قرن سوم است. بعد از مشورت با دانشمندان و اهل فن تصمیم بر آن شد که این نسخه با توجه به آنچه در آخر آن آمده است، یعنی «كمل فاضل المبرد»، تحت عنوان «الفاضل» منتشر شود<ref>ر.ک: تصدیر، صفحه ج - ‎ه</ref>.
در نسخه خطی کتاب، چیزی که دال بر عنوان کتاب باشد موجود نیست الا آنچه در خاتمه نسخه آمده است: «كمل فاضل المبرد». دارالکتب، با مراجعه به آثاری که ابن ندیم و یاقوت و غیره از [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] به ثبت رسانده‌اند، کتابی تحت این عنوان نیافت. سپس اطلاع حاصل شد که کتابی تحت همین عنوان در کتابخانه استانبول موجود است. دارالکتب تصویر نسخه را تهیه کرد و در اختیار محققان گذاشت. پس از تحقیق مشخص شد که این نسخه متعلق به نویسنده‌ای نامعلوم از علمای قرن سوم است. بعد از مشورت با دانشمندان و اهل فن تصمیم بر آن شد که این نسخه با توجه به آنچه در آخر آن آمده است، یعنی «كمل فاضل المبرد»، تحت عنوان «الفاضل» منتشر شود<ref>ر.ک: تصدیر، صفحه ج - ‎ه</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش