پرش به محتوا

كنز المسائل في شرح أربع رسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ر' به 'ی‌ر')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۴۷: خط ۴۷:
عادت ایشان در این شرح چینن است که بدون اشاره به متن عربی [[فصوص الحكم (فارابي)|فصوص]]، تمام 65 فص را ترجمه و شرح نموده است. هرچند در برخی از موارد، بخشی جزئی و کوچک از متن یک فص را آورده، سپس توضیحاتی را درباره آن متن ارائه داده است.
عادت ایشان در این شرح چینن است که بدون اشاره به متن عربی [[فصوص الحكم (فارابي)|فصوص]]، تمام 65 فص را ترجمه و شرح نموده است. هرچند در برخی از موارد، بخشی جزئی و کوچک از متن یک فص را آورده، سپس توضیحاتی را درباره آن متن ارائه داده است.


ضیاءالدین دری اصفهانی برای فصوص ابتدایی، عنوانی را ذکر نکرده و فقط به شماره آن در پرانتر اشاره کرده است. در ادامه شیوه او تغییر کرده و از فص یازدهم، به‎ عنوان و موضوع آن فص اشاره کرده، سپس به شرح و توضیحاتی درباره آن می‌پردازد. ایشان، گاه یک فص را مقدمه‌ای بر فص دیگر می‌داند و یا برای توضیح هرکدام از فصوص، مقدماتی را ذکر می‎کند.
ضیاءالدین دری اصفهانی برای فصوص ابتدایی، عنوانی را ذکر نکرده و فقط به شماره آن در پرانتر اشاره کرده است. در ادامه شیوه او تغییر کرده و از فص یازدهم، به‎ عنوان و موضوع آن فص اشاره کرده، سپس به شرح و توضیحاتی درباره آن می‌پردازد. ایشان، گاه یک فص را مقدمه‌ای بر فص دیگر می‌داند و یا برای توضیح هرکدام از فصوص، مقدماتی را ذکر می‌کند.


ایشان در فص ششم چنین می‎گوید: این فص، مقدمه است برای فص هفتم. برای توضیح این فص ما محتاجیم به یک مقدمه مختصری و آن مقدمه آن است که می‎گوییم مفهومات کلیه که برای آن‎ها افراد ذهنی و یا خارجی است، بر پنچ قسم می‎باشند: جنس، فصل، نوع، عرض خاص و عرض عام.
ایشان در فص ششم چنین می‎گوید: این فص، مقدمه است برای فص هفتم. برای توضیح این فص ما محتاجیم به یک مقدمه مختصری و آن مقدمه آن است که می‎گوییم مفهومات کلیه که برای آن‎ها افراد ذهنی و یا خارجی است، بر پنچ قسم می‎باشند: جنس، فصل، نوع، عرض خاص و عرض عام.
خط ۵۷: خط ۵۷:
نویسنده در این رساله پاسخگو به دو سؤال است:
نویسنده در این رساله پاسخگو به دو سؤال است:
# زلزله چگونه ایجاد می‎شود؟
# زلزله چگونه ایجاد می‎شود؟
# حکما می‎گویند: آنچه موجود است، خیر است و شرور امر عدمی می‎باشند؛ این چگونه است درحالی‎که زلزله جمع کثیر اطفال معصوم و مردمان بی‎گناه را به هلاکت می‌رساند؟! چرا خداوند راضی می‎شود و از وقوع آن جلوگیری نمی‎کند؟
# حکما می‎گویند: آنچه موجود است، خیر است و شرور امر عدمی می‎باشند؛ این چگونه است درحالی‎که زلزله جمع کثیر اطفال معصوم و مردمان بی‎گناه را به هلاکت می‌رساند؟! چرا خداوند راضی می‎شود و از وقوع آن جلوگیری نمی‌کند؟


نویسنده برای جواب دادن به سؤال اول از چهار مقدمه استفاده می‎کند و در پایان می‎گوید: ممکن است حدوث زلزله به جهت آن است که در اعماق زمین مجاری زیادی برای آب‎هایی که در آن‎ها جاری است، گودال‎های بزرگ و عمیقی پدید آمده باشد و باطن زمین را سست و رخو ساخته؛ به‎طوری‎که باعث می‎شود که قطعات بزرگ از زمین جدا می‎گردد و در آن گودال‎ها ریزش می‎کند..<ref>همان، ص73</ref>.
نویسنده برای جواب دادن به سؤال اول از چهار مقدمه استفاده می‌کند و در پایان می‎گوید: ممکن است حدوث زلزله به جهت آن است که در اعماق زمین مجاری زیادی برای آب‎هایی که در آن‎ها جاری است، گودال‎های بزرگ و عمیقی پدید آمده باشد و باطن زمین را سست و رخو ساخته؛ به‎طوری‎که باعث می‎شود که قطعات بزرگ از زمین جدا می‎گردد و در آن گودال‎ها ریزش می‌کند..<ref>همان، ص73</ref>.


بعد از پاسخ به سؤال اول، به سؤال دوم چنین پاسخ می‌دهد: این آب‎هایی که باعث حفره‎های بزرگ در زمین و نیز سستی آن شده است، دارای فواید بی‎شماری است که انسان و حیوان با آن زندگی و تولیدمثل می‎کنند و انسان‎ها خدا را پرستش و عبادت می‎کنند؛ پس این آب‎ها خیر محض هستند و هیچ شری در آن‎ها نیست. حال اگر پس از سال‎های عدیده در گوشه‌ای از زمین زلزله‌ای واقع شود و عده قلیلی از انسان‎ها و حیوانات به هلاکت رسند، در جنب این‎همه خیرات و عطاهای بی‎شمار هیچ است و قابل‎مقایسه نیست<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.
بعد از پاسخ به سؤال اول، به سؤال دوم چنین پاسخ می‌دهد: این آب‎هایی که باعث حفره‎های بزرگ در زمین و نیز سستی آن شده است، دارای فواید بی‎شماری است که انسان و حیوان با آن زندگی و تولیدمثل می‌کنند و انسان‎ها خدا را پرستش و عبادت می‌کنند؛ پس این آب‎ها خیر محض هستند و هیچ شری در آن‎ها نیست. حال اگر پس از سال‎های عدیده در گوشه‌ای از زمین زلزله‌ای واقع شود و عده قلیلی از انسان‎ها و حیوانات به هلاکت رسند، در جنب این‎همه خیرات و عطاهای بی‎شمار هیچ است و قابل‎مقایسه نیست<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.


===رساله سوم: ترجمه رساله عمر خیام در خصوص خیر و شر===
===رساله سوم: ترجمه رساله عمر خیام در خصوص خیر و شر===
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش