پرش به محتوا

رسائل سیاسی عصر قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ی‎ق' به '‌ی‌ق'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ق' به '‌ی‌ق')
خط ۶۸: خط ۶۸:


===رساله در اصلاح امور===
===رساله در اصلاح امور===
خان خانان که به ظن قوی مرتضی‎قلی‌خان صنیع‎الدوله پسر علی‎قلی‌خان مخبرالدوله و نواده [[هدایت، رضاقلی|رضاقلی‌خان هدایت]] است، در 15 صفر 1314 رساله‌ای در اصلاح امور کشور نگاشت که این رساله نیز به سیاست مدن مشهور شده است. در این اثر، یگانه راه نجات کشور، احداث راه‎ آهن بیان می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.
خان خانان که به ظن قوی مرتض‌ی‌قلی‌خان صنیع‎الدوله پسر عل‌ی‌قلی‌خان مخبرالدوله و نواده [[هدایت، رضاقلی|رضاقلی‌خان هدایت]] است، در 15 صفر 1314 رساله‌ای در اصلاح امور کشور نگاشت که این رساله نیز به سیاست مدن مشهور شده است. در این اثر، یگانه راه نجات کشور، احداث راه‎ آهن بیان می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>.


«به اعتقاد او، برجسته‎ترین مشخصه حکومت معتدله، قانون است که به‎عنوان مبنا و میثاقی میان سلطنت و ملت، روابط حاکمیت را مشخص می‎کند. چنین قانونی نیز می‌تواند از دو منبع و مأخذ الهام گرفته و تدوین یابد: نخست، شریعت و دوم، تصویب و قبول جماعت. پس از مباحث نسبتا فشرده خان خانان در باب معنی دولت، اجزای آن، حقیقت آزادی، فواید قانون و شرایط عدالت و منبع دوگانه قانون‎گذاری در ایران، می‎کوشد تا در قالب بحثی پیرامون نسبت شرع با عرف، راهی بجوید برای حل تضاد ریشه‎دار فلسفه سیاسی شیعه با حکومت‎های سلطنتی و غیر معصوم. به اعتقاد او، علی‌رغم آن تضاد مبنایی می‌توان با بازسازی ماهیت دستگاه سلطنت، آن را به حکومتی مشروع تبدیل کرد و آن تعارض و تضاد ریشه‌ای را از میان برداشت»<ref>همان، ص28-29</ref>.
«به اعتقاد او، برجسته‎ترین مشخصه حکومت معتدله، قانون است که به‎عنوان مبنا و میثاقی میان سلطنت و ملت، روابط حاکمیت را مشخص می‎کند. چنین قانونی نیز می‌تواند از دو منبع و مأخذ الهام گرفته و تدوین یابد: نخست، شریعت و دوم، تصویب و قبول جماعت. پس از مباحث نسبتا فشرده خان خانان در باب معنی دولت، اجزای آن، حقیقت آزادی، فواید قانون و شرایط عدالت و منبع دوگانه قانون‎گذاری در ایران، می‎کوشد تا در قالب بحثی پیرامون نسبت شرع با عرف، راهی بجوید برای حل تضاد ریشه‎دار فلسفه سیاسی شیعه با حکومت‎های سلطنتی و غیر معصوم. به اعتقاد او، علی‌رغم آن تضاد مبنایی می‌توان با بازسازی ماهیت دستگاه سلطنت، آن را به حکومتی مشروع تبدیل کرد و آن تعارض و تضاد ریشه‌ای را از میان برداشت»<ref>همان، ص28-29</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش