پرش به محتوا

المعجم الفلسفي: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ش' به 'ی‌ش')
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''المعجم الفلسفي: عربی، إنجليزي، فرنسي، ألماني، لاتيني'''، اثر [[حفني، عبدالمنعم|عبدالمنعم حفنی]]، دانشنامه‌ای است فلسفی به زبان عربی. نویسنده در این اثر، زبان عربی را معیار قرار داده و در مورد سایر زبان‎ها (انگلیسی، فرانسه، آلمانی و لاتین) به ذکر اصطلاحات معادل در آن زبان، بسنده کرده است. او همان طور که در مقدمه متذکر می‎شود این اثر را در تکمیل کتاب «الموسوعة الفلسفية» نوشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص5]</ref>.
'''المعجم الفلسفي: عربی، إنجليزي، فرنسي، ألماني، لاتيني'''، اثر [[حفني، عبدالمنعم|عبدالمنعم حفنی]]، دانشنامه‌ای است فلسفی به زبان عربی. نویسنده در این اثر، زبان عربی را معیار قرار داده و در مورد سایر زبان‎ها (انگلیسی، فرانسه، آلمانی و لاتین) به ذکر اصطلاحات معادل در آن زبان، بسنده کرده است. او همان طور که در مقدمه متذکر می‌شود این اثر را در تکمیل کتاب «الموسوعة الفلسفية» نوشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص5]</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۶: خط ۳۶:
نویسنده در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، درباره آن چنین می‌نگارد: این اثر، در تکمیل کتاب «الموسوعة الفلسفية» نوشته شده. معمولا خوانندگان دانشنامه‌ها با اصطلاحاتی برخورد می‌کنند که دوست دارند به معنا و مفهوم آن احاطه یابند. من سعی کردم که این واژه‎نامه را به کتاب مذکور بیفزایم تا فایده این امر کامل شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: همان، ص5]</ref>.
نویسنده در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، درباره آن چنین می‌نگارد: این اثر، در تکمیل کتاب «الموسوعة الفلسفية» نوشته شده. معمولا خوانندگان دانشنامه‌ها با اصطلاحاتی برخورد می‌کنند که دوست دارند به معنا و مفهوم آن احاطه یابند. من سعی کردم که این واژه‎نامه را به کتاب مذکور بیفزایم تا فایده این امر کامل شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: همان، ص5]</ref>.


او از وجود دو دانشنامه فلسفی، در زمان نگارش این مجموعه خبر می‌دهد و هرکدام را دارای اشکالاتی می‌داند: اولین از این دو «المعجم الفلسفي» مراد وهبه و یوسف کرم شلاله است که حاوی لغاتی به زبان‎های انگلیسی و فرانسه و عربی می‎باشد. او از کم‎حجم بودن و عام بودن اصطلاحات این واژه‎نامه به‎عنوان ضعفش یاد می‌کند و شروحی را که بر آن واژه‌ها نوشته نارس و نارسا می‌داند. اصطلاحات فلسفی این دانشنامه با اصطلاحات علم‎ النفس درآمیخته و دارای خطاهای زیادی است؛ مثلاًلفظ Subcontrary که در صفحه 94 آن آمده باید به‎صورت Subcontrariety می‎آمد. یا لفظ Vegetable در آن که باید به‎صورت Vegetative نوشته شود. دومین دانشنامه، که در دو جلد نوشته شده، «المعجم الفلسفي» دکتر جمیل صلیبا است که شامل لغت‎های عربی و فرانسه و انگلیسی و لاتین می‎شود و از جهت شمول بهتر از قبلی است. جمیل صلیبا در اکثر مطالب این کتاب به دانشنامه‌های لالاند و فولکیه و تهانوی و ابوالبقاء و جرجانی و... اعتماد کرده است. عبدالمنعم حفنی، عدم ذکر مراجع و وجود خطاهای فراوان در این دانشنامه را از نقاط ضعف آن می‎شمارد و تعدادی از اغلاط آن را به‎عنوان نمونه ذکر می‌کند؛ مثلاًکلمه Origo در صفحه 96 که باید به‎صورت Originatio نوشته شود، یا واژه استغراق منطقی که معادل آن را Absorption ذکر کرده که صحیح آن Distribution است و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref>.
او از وجود دو دانشنامه فلسفی، در زمان نگارش این مجموعه خبر می‌دهد و هرکدام را دارای اشکالاتی می‌داند: اولین از این دو «المعجم الفلسفي» مراد وهبه و یوسف کرم شلاله است که حاوی لغاتی به زبان‎های انگلیسی و فرانسه و عربی می‎باشد. او از کم‎حجم بودن و عام بودن اصطلاحات این واژه‎نامه به‎عنوان ضعفش یاد می‌کند و شروحی را که بر آن واژه‌ها نوشته نارس و نارسا می‌داند. اصطلاحات فلسفی این دانشنامه با اصطلاحات علم‎ النفس درآمیخته و دارای خطاهای زیادی است؛ مثلاًلفظ Subcontrary که در صفحه 94 آن آمده باید به‎صورت Subcontrariety می‎آمد. یا لفظ Vegetable در آن که باید به‎صورت Vegetative نوشته شود. دومین دانشنامه، که در دو جلد نوشته شده، «المعجم الفلسفي» دکتر جمیل صلیبا است که شامل لغت‎های عربی و فرانسه و انگلیسی و لاتین می‌شود و از جهت شمول بهتر از قبلی است. جمیل صلیبا در اکثر مطالب این کتاب به دانشنامه‌های لالاند و فولکیه و تهانوی و ابوالبقاء و جرجانی و... اعتماد کرده است. عبدالمنعم حفنی، عدم ذکر مراجع و وجود خطاهای فراوان در این دانشنامه را از نقاط ضعف آن می‌شمارد و تعدادی از اغلاط آن را به‎عنوان نمونه ذکر می‌کند؛ مثلاًکلمه Origo در صفحه 96 که باید به‎صورت Originatio نوشته شود، یا واژه استغراق منطقی که معادل آن را Absorption ذکر کرده که صحیح آن Distribution است و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref>.


با وجود اشکالات مذکور در دو دانشنامه فوق، نگارش دانشنامه‌ای عاری از این اشکالات ضروری به نظر می‎رسد. ازاین‎رو نویسنده، اقدام به نوشتن این اثر کرده و سعی کرده در آن از خطاهای دو اثر یادشده اجتناب کند. واژه‌های این دانشنامه به زبان‎های عربی و انگلیسی و فرانسه و لاتین و آلمانی، بیان شده‌اند و معنای هرکدام با زبان عربی توضیح یافته است. سعی نویسنده بر این بوده که هر اصطلاحی را به صاحبش و شروح مربوط به آن ارجاع دهد. وی در این راستا تمام منابع در دسترس را دیده که کشاف مصطلحات الفنون تهانوی (چاپ هند 1862)، کلیات ابوالبقاء (چاپ 1867)، تعریفات جرجانی (چاپ قاهره 1938)، واژه‎نامه لالاند (1968)، لغت‎نامه فولکیه (1969)، فرهنگ لغت فلسفه و علم ‎النفس مارک بولدوین از جمله آنها هستند. وی از وجود اغلاطی در واژه‎نامه لالاند صحبت می‌کند و چند نمونه از آنها را ذکر می‌نماید و برای رفع این نقیصه در تصحیح الفاظ آلمانی به واژه‎نامه Duden Lexikon Crosse (که 9 جلدی است) مراجعه کرده و در تصحیح واژه‌های انگلیسی هم از واژه‎نامه‌های آکسفورد و وبستر بهره برده است. دیگر منابع او در این کتاب، قاموس الفلسفه سوفییتی و قاموس رونز و قاموس الفلسفه اشمیث بوده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/6 ر.ک: همان، ص6-7]</ref>.
با وجود اشکالات مذکور در دو دانشنامه فوق، نگارش دانشنامه‌ای عاری از این اشکالات ضروری به نظر می‎رسد. ازاین‎رو نویسنده، اقدام به نوشتن این اثر کرده و سعی کرده در آن از خطاهای دو اثر یادشده اجتناب کند. واژه‌های این دانشنامه به زبان‎های عربی و انگلیسی و فرانسه و لاتین و آلمانی، بیان شده‌اند و معنای هرکدام با زبان عربی توضیح یافته است. سعی نویسنده بر این بوده که هر اصطلاحی را به صاحبش و شروح مربوط به آن ارجاع دهد. وی در این راستا تمام منابع در دسترس را دیده که کشاف مصطلحات الفنون تهانوی (چاپ هند 1862)، کلیات ابوالبقاء (چاپ 1867)، تعریفات جرجانی (چاپ قاهره 1938)، واژه‎نامه لالاند (1968)، لغت‎نامه فولکیه (1969)، فرهنگ لغت فلسفه و علم ‎النفس مارک بولدوین از جمله آنها هستند. وی از وجود اغلاطی در واژه‎نامه لالاند صحبت می‌کند و چند نمونه از آنها را ذکر می‌نماید و برای رفع این نقیصه در تصحیح الفاظ آلمانی به واژه‎نامه Duden Lexikon Crosse (که 9 جلدی است) مراجعه کرده و در تصحیح واژه‌های انگلیسی هم از واژه‎نامه‌های آکسفورد و وبستر بهره برده است. دیگر منابع او در این کتاب، قاموس الفلسفه سوفییتی و قاموس رونز و قاموس الفلسفه اشمیث بوده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35474/1/6 ر.ک: همان، ص6-7]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش