۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بيان مذهب الباطنية و بطلانه من كتاب قواعد عقائد آل‌محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بيان مذهب الباطنية و بطلانه من كتاب قواعد عقائد آل‌محمد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۲۲
، ۲۲ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ها' به 'ها'
جز (جایگزینی متن - 'آیت‌الله' به 'آیت‌الله') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه ناشر آغاز شده، سپس متن مختصری (پانزده | کتاب با مقدمه ناشر آغاز شده، سپس متن مختصری (پانزده صفحه‌ای) از نویسنده درباره فرقه باطنیه آمده و در ادامه مطالب کتاب در هفت موضع بیان شده است. | ||
مؤلف برای نگاشتن این اثر به مصادر بسیاری مراجعه کرده است؛ مانند «البلاغ» که گویا از مجموعههای اسماعیلیه است، المبدء و المنتهی، الجامع، العلم المكنون و..<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص99</ref>. | مؤلف برای نگاشتن این اثر به مصادر بسیاری مراجعه کرده است؛ مانند «البلاغ» که گویا از مجموعههای اسماعیلیه است، المبدء و المنتهی، الجامع، العلم المكنون و..<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص99</ref>. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
الف)- صنعای یمن، زادگاه شخصی است که مورخان و نویسندگان مسلمان او را مؤسس مذهب غلات شیعه میخوانند و او عبدالله بن سبأ یا ابن سوداء (بنا بر اختلاف روایات) و نیز وطن مؤسس دولت فاطمیان عبدالله شیعی است.<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، صفحه واو</ref>. | الف)- صنعای یمن، زادگاه شخصی است که مورخان و نویسندگان مسلمان او را مؤسس مذهب غلات شیعه میخوانند و او عبدالله بن سبأ یا ابن سوداء (بنا بر اختلاف روایات) و نیز وطن مؤسس دولت فاطمیان عبدالله شیعی است.<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، صفحه واو</ref>. | ||
ب)- یمن بهطور کلی از مهمترین میادین مبارزات داخلی بین فرقههای شیعه بوده است. این کشور شاهد مبارزاتی بین دو گروه شیعی بوده که یکی از آنها به اهل سنت نزدیک و دیگری نبست به آنها دورتر است؛ | ب)- یمن بهطور کلی از مهمترین میادین مبارزات داخلی بین فرقههای شیعه بوده است. این کشور شاهد مبارزاتی بین دو گروه شیعی بوده که یکی از آنها به اهل سنت نزدیک و دیگری نبست به آنها دورتر است؛ بهگونهای که در برخی موارد درگیریهای شدیدی بین آن دو رخ داده است. آن دو گروه شیعی، زیدیه و اسماعیلیه هستند. در تاریخ طولانی این دو گروه، جنگهای پیدرپی صورت گرفته است. این جنگها منحصر به جنگهای با شمشیر نبوده، بلکه شامل جنگهایی با قلم و نگارش نیز بوده است؛ بهگونهای که یکی از عالمان زیدی به نام حمید المحلی (متوفی 653ق) کتابی علیه اسماعیلیه به نام «الحسام البتار في الرد علی القرامطة الكفار» نوشته و در سال 707ق، محمد بن حسن دیلمی کتابی به نام «قواعد عقائد آل‌محمد» نوشت که «فصل پنجم از فن سوم» آن کتاب برگرفته از «الحسام البتار» است.<ref>ر.ک: همان، صفحه و - ط</ref>. | ||
ج)- این کتاب، | ج)- این کتاب، رساله‌ای تند و آکنده از تعابیر درشت درباره اسماعیلیه و رد آنهاست. مؤلف در مقدمه، اسماعیلیه را از غلات شمرده و میگوید: اینان با غلات و امامیه در بسیاری مسائل مشترکند و این است که گفته‌اند: «الإمامية دهليز الباطنية». آنگاه پس از مقدمه‌ای کوتاه درباره غلات، ابتدا بهگونهای گذرا و در 15 صفحه، درباره اسماعیلیه سخن گفته و بعد به تفصیل آن پرداخته است. او میگوید: اسماعیلیه را مجوس و یهود فلاسفه بنیاد نهادند و میمون قداح ثنوی از آخرین دعوتگران آنان بوده است؛ اینان گو اینکه بهظاهر شیعی هستند، ولی «باطنهم الكفر المحض»<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص99</ref>. | ||
د)- مؤلف اصلاحاتی را درباره میمون قداح آورده و آنگاه از قرامطه و عقاید آنان درباره توحید، نبوت، امامت، شریعت و معاد سخن گفته است. بحثی را درباره حیلهها و ترفندهای آنان در جلب مردم آورده که شیرین است و خواندنی و مانند آن را [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] در «[[فضائح الباطنية]]» آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | د)- مؤلف اصلاحاتی را درباره میمون قداح آورده و آنگاه از قرامطه و عقاید آنان درباره توحید، نبوت، امامت، شریعت و معاد سخن گفته است. بحثی را درباره حیلهها و ترفندهای آنان در جلب مردم آورده که شیرین است و خواندنی و مانند آن را [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] در «[[فضائح الباطنية]]» آورده است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
ز)- دیلمی از کتاب بلاغ که یکی از کتابهای اعتقادی اسماعیلیه است، نقل میکند که اسماعیلیه میگویند: | ز)- دیلمی از کتاب بلاغ که یکی از کتابهای اعتقادی اسماعیلیه است، نقل میکند که اسماعیلیه میگویند: | ||
# وقتی انسان به | # وقتی انسان به درجه‌ای از ایمان رسید، دیگر انجام واجبات و دوری از محرمات بر او واجب نیست و تکلیف از او ساقط میشود و از این لحظه به بعد دوران استراحت او خواهد شد؛ بنابراین نماز خواندن و روزه گرفتن و دیگر واجبات بر او واجب نیست و تمام محرمات از قبیل خوردنیها، نوشیدنیها، پوشیدنی و ازدواجهای حرام، حلال میشود. همچنین اسماعیلیه میگویند: امام، شریعت پیامبر را نسخ میکند؛ زیرا پیامبر اسلام مأمور به عمل بر ظاهر قرآن بود، اما در عصر امام و با عمل به باطن قرآن که غیر از امام کسی آن را نمیداند، حتی رسول گرامی اسلام، دیگر دوران عمل به شریعت پایان یافته است. | ||
# اجماع علماء: مرحوم دیلمی ادعا کرده است که علمای اسلام | # اجماع علماء: مرحوم دیلمی ادعا کرده است که علمای اسلام به‌اتفاق، فتوا بر کفر و ارتداد همه افرادی داده‌اند که مبانی اسماعیلیه را بپذیرند و این بهخاطر انکار ضروریات اسلام (عمل به فروع دین) توسط آنها است. | ||
# دلیل دیگری که دیلمی آورده اینکه اسماعیلیه درباره خداوند متعال، نبوت، ملائکه، معاد و... باورهایی دارند که نه با عقل سازگاری دارد و نه با آموزههای قرآنی و نبوی و ائمه اطهار(ع) و نیز تأویل آیات قرآن کریم و تفسیر کردن نماز، روزه و... به اشخاص، نه اعمال ظاهری و قائل شدن به اینکه مراد از قیامت، روز آخرت نیست، بلکه قیام حضرت مهدی(عج) (البته مرادشان از حضرت مهدی، همان امامی است که خودشان | # دلیل دیگری که دیلمی آورده اینکه اسماعیلیه درباره خداوند متعال، نبوت، ملائکه، معاد و... باورهایی دارند که نه با عقل سازگاری دارد و نه با آموزههای قرآنی و نبوی و ائمه اطهار(ع) و نیز تأویل آیات قرآن کریم و تفسیر کردن نماز، روزه و... به اشخاص، نه اعمال ظاهری و قائل شدن به اینکه مراد از قیامت، روز آخرت نیست، بلکه قیام حضرت مهدی(عج) (البته مرادشان از حضرت مهدی، همان امامی است که خودشان پذیرفته‌اند، نه اینکه حجت بن الحسن العسکری را قبول داشته باشند) است. | ||
# دیلمی از کتاب بلوغ نقل کرده است که اسماعیلیه معتقدند: ملائکه جسم نیستند؛ برای همین دیدن آنها یا شنیدن صدای آنها ممکن نیست؛ پس جبرئیل هم که یکی از ملائکه است نمیتواند به دیدن پیامبر اسلام بیاید و قرآن را بر او عرضه بدارد، ولذا قرآن کریم را کلام خدا نمیدانند، بلکه آن را کلام رسول گرامی اسلام قلمداد میکنند که برای هدایت بشریت تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: پایگاه اندیشه قم</ref>. | # دیلمی از کتاب بلوغ نقل کرده است که اسماعیلیه معتقدند: ملائکه جسم نیستند؛ برای همین دیدن آنها یا شنیدن صدای آنها ممکن نیست؛ پس جبرئیل هم که یکی از ملائکه است نمیتواند به دیدن پیامبر اسلام بیاید و قرآن را بر او عرضه بدارد، ولذا قرآن کریم را کلام خدا نمیدانند، بلکه آن را کلام رسول گرامی اسلام قلمداد میکنند که برای هدایت بشریت تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: پایگاه اندیشه قم</ref>. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# حسینی اشکوری، احمد، «مؤلفات الزيدية»، مکتبه | # حسینی اشکوری، احمد، «مؤلفات الزيدية»، مکتبه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی، قم، چاپ اول، 1413ق. | ||
# [[:noormags:34468|جعفریان، رسول، «گزیده کتابشناسی توصیفی فرق اسلامی»، آینه پژوهش، خرداد و تیر 1396، شماره 1]]. | # [[:noormags:34468|جعفریان، رسول، «گزیده کتابشناسی توصیفی فرق اسلامی»، آینه پژوهش، خرداد و تیر 1396، شماره 1]]. | ||
# [http://www.andisheqom.com/fa/Question/View/8290 پایگاه اندیشه قم (مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات، حوزه علمیه قم)، در پنجم] | # [http://www.andisheqom.com/fa/Question/View/8290 پایگاه اندیشه قم (مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات، حوزه علمیه قم)، در پنجم] | ||