۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ها' به 'ها'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
مبنای انتخاب احادیث در این اثر، آوردن احادیث مشکل و نه لزوما متعارض بوده است؛ چنانکه مخالفت ظاهر حدیث با قرآن و نصوص متواتر، اصل مذهب و دلایلی عقلی و موافقت با اخبار عامه از مبانی گزینش احادیث در آن و اقدام به شرح و توضیح آنها بشمار میرود<ref>ر.ک: همان</ref>. | مبنای انتخاب احادیث در این اثر، آوردن احادیث مشکل و نه لزوما متعارض بوده است؛ چنانکه مخالفت ظاهر حدیث با قرآن و نصوص متواتر، اصل مذهب و دلایلی عقلی و موافقت با اخبار عامه از مبانی گزینش احادیث در آن و اقدام به شرح و توضیح آنها بشمار میرود<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
نویسنده، خبر واحد را مستقلا علمآور و مستلزم عمل نمیداند و معتقد است هرگاه خبر واحد با قرآن و سنت قطعی و اجماع امامیه و دلایل قطعی عقلی در تعارض باشد، نباید آن را پذیرفت، ولی چنانچه خبر با سند صحیح و طرق متواتر نقل شده باشد، نباید آن را طرح کرد؛ بلکه باید | نویسنده، خبر واحد را مستقلا علمآور و مستلزم عمل نمیداند و معتقد است هرگاه خبر واحد با قرآن و سنت قطعی و اجماع امامیه و دلایل قطعی عقلی در تعارض باشد، نباید آن را پذیرفت، ولی چنانچه خبر با سند صحیح و طرق متواتر نقل شده باشد، نباید آن را طرح کرد؛ بلکه باید بهگونهای به توجیه آن پرداخت<ref>ر.ک: همان، ص72</ref>. | ||
نویسنده در این کتاب، در مقام فهم معانی روایات با تکیه بر بایستههای عمومی فهم متون روایی، مبانی اعتقادی و متعددی داشته است و کم و بیش در سراسر اثر خود، به آنها چشم دوخته و فرایند فهم خود از روایات را مبتنی بر آنها سامان داده است. مهمترین این مبانی، عبارتند از: | نویسنده در این کتاب، در مقام فهم معانی روایات با تکیه بر بایستههای عمومی فهم متون روایی، مبانی اعتقادی و متعددی داشته است و کم و بیش در سراسر اثر خود، به آنها چشم دوخته و فرایند فهم خود از روایات را مبتنی بر آنها سامان داده است. مهمترین این مبانی، عبارتند از: | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
#:ج)- فنون بلاغت و آرایههای ادبی: توجه به مجاز، اعم از کنایه، استعاره و تشبیه در روایات، از دیگر مبانی نویسنده در فهم احادیث است؛ برای نمونه، در روایت «لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلوة و لكل شيء أنف و أنف الصلوة التكبير»، [[شبر، عبدالله|شبر]] این روایت را بر سبیل مجاز دانسته است؛ به این معنا که کل دین بهوسیله نماز شناخته میشود، همان طور که انسان بهوسیله صورت، شناخته میشود<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>. | #:ج)- فنون بلاغت و آرایههای ادبی: توجه به مجاز، اعم از کنایه، استعاره و تشبیه در روایات، از دیگر مبانی نویسنده در فهم احادیث است؛ برای نمونه، در روایت «لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلوة و لكل شيء أنف و أنف الصلوة التكبير»، [[شبر، عبدالله|شبر]] این روایت را بر سبیل مجاز دانسته است؛ به این معنا که کل دین بهوسیله نماز شناخته میشود، همان طور که انسان بهوسیله صورت، شناخته میشود<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>. | ||
# مرجعیت قرآن در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] از آیات قرآن، در موارد متعددی جهت رسیدن به فهم صحیح از حدیث استفاده کرده است. وی در بسیاری از موارد، آیات قرآن را شاخص فهم حدیث شناسانده است. بنابراین، برداشت صحیح از حدیث را با توجه به مفاهیم آیات قرآنی، بیان کرده است؛ برای نمونه، در حدیثی از پیامبر(ص) وارد شده است که: «ويل لمن غلبت آحاده عشراته» و [[شبر، عبدالله|شبر]] برای توجیه این حدیث، مراد از آحاد را سیئات و مراد از عشرات را حسنات دانسته و به آیه 16 سوره انعام اشاره کرده است و در این صورت، معنای حدیث آن است که: وای بر کسی که گناهانش بر نیکیهایش غلبه یابد<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>. | # مرجعیت قرآن در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] از آیات قرآن، در موارد متعددی جهت رسیدن به فهم صحیح از حدیث استفاده کرده است. وی در بسیاری از موارد، آیات قرآن را شاخص فهم حدیث شناسانده است. بنابراین، برداشت صحیح از حدیث را با توجه به مفاهیم آیات قرآنی، بیان کرده است؛ برای نمونه، در حدیثی از پیامبر(ص) وارد شده است که: «ويل لمن غلبت آحاده عشراته» و [[شبر، عبدالله|شبر]] برای توجیه این حدیث، مراد از آحاد را سیئات و مراد از عشرات را حسنات دانسته و به آیه 16 سوره انعام اشاره کرده است و در این صورت، معنای حدیث آن است که: وای بر کسی که گناهانش بر نیکیهایش غلبه یابد<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>. | ||
# حجیت سنت قطعی در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] برای استناد به سنت قطعی معصومان(ع)، به احادیث متواتر واردشده از آنان اشاره کرده و بعضی از احادیث مشتمل بر وجوه مشکل را در تنافی با این احادیث دانسته است؛ برای نمونه، هنگام شرح حدیثی درباره احباط و تکفیر، به آیات و روایات فراوانی در این مورد اشاره کرده و میگوید: | # حجیت سنت قطعی در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] برای استناد به سنت قطعی معصومان(ع)، به احادیث متواتر واردشده از آنان اشاره کرده و بعضی از احادیث مشتمل بر وجوه مشکل را در تنافی با این احادیث دانسته است؛ برای نمونه، هنگام شرح حدیثی درباره احباط و تکفیر، به آیات و روایات فراوانی در این مورد اشاره کرده و میگوید: شبهه‌ای در اینباره بعد از تأمل در آیات و روایات باقی نمیماند. وی در تبیین حدیث تولد هر مولود بر فطرت الهی، پس از ذکر تأویلات سید مرتضی میگوید: در تأویل این خبر، به این تکلفات و تأویلات نیاز نیست، بلکه آنچه که از آیات و روایت رسیده است، ثابت میکند که عقول خلق بر مبنای فطرت و اقرار به خداوند خلق شده و همه افراد بشر به آن اذعان دارند. او سپس روایات واردشده در اینباره را ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||