پرش به محتوا

كتاب التوحيد و إثبات صفات الرب عز و جل: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎د' به 'می‌د'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
جز (جایگزینی متن - 'می‎د' به 'می‌د')
خط ۳۸: خط ۳۸:
وی با استناد به آیات 22 و 23 سوره فصلت، می‎گوید: خدای متعال، منکران صفاتش را بدگمان به خود قرار داده و به آنان وعیدی داده که حتی به اهل شرک و کفر و گناهان کبیره هم نداده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
وی با استناد به آیات 22 و 23 سوره فصلت، می‎گوید: خدای متعال، منکران صفاتش را بدگمان به خود قرار داده و به آنان وعیدی داده که حتی به اهل شرک و کفر و گناهان کبیره هم نداده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی، محقق کتاب، درباره محتوای آن چنین گزارش می‎دهد: سلف صالح ما، به جمع آیات و احادیثِ دربردارنده اسماء و صفات الهی در کتاب‎هایی مستقل، کوشیده‎اند. علت این امر، ظهور عقاید باطل منحرف امثال جهمیه و معتزله و اشعریه و... در زمان‎های آنان بوده است. بهترین کتابی که در این باب نوشته شده، همین کتاب التوحيد محمد بن اسحاق بن خزیمه است. مؤلف این اثر، آیات قرآنی و احادیث نبوی را در آن، جمع کرده است و این اثر از کتاب‎های مرجع اهل سنت و جماعتی است که اسماء و صفاتی را برای خدا اثبات می‎کنند که خود، برای خویشتن برگزیده است و رسولش برای وی ثابت کرده است؛ آنانی که راه تحریف و تشبیه و تمثیل و تعطیل را نرفته‎اند. این کتاب، خاری است در گلوی هواپرستان تحریف‎گر و تعطیل‎گرا که یکی از آنان [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی اشعری]] است. [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]]، در تفسیر خود در ذیل آیه شریفه '''لَيسَ كمِثْلِهِ شَيءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ''' ﴿الشورى: ١١﴾ (چیزى مانند او نیست و اوست شنواى بینا) می‎گوید: محمد بن اسحاق بن خزیمه، استدلال اصحاب ما به این آیه را در کتاب خود که آن را «التوحيد» نامیده، ولی در حقیقت کتاب شرک است، آورده است.
ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی، محقق کتاب، درباره محتوای آن چنین گزارش می‌دهد: سلف صالح ما، به جمع آیات و احادیثِ دربردارنده اسماء و صفات الهی در کتاب‎هایی مستقل، کوشیده‎اند. علت این امر، ظهور عقاید باطل منحرف امثال جهمیه و معتزله و اشعریه و... در زمان‎های آنان بوده است. بهترین کتابی که در این باب نوشته شده، همین کتاب التوحيد محمد بن اسحاق بن خزیمه است. مؤلف این اثر، آیات قرآنی و احادیث نبوی را در آن، جمع کرده است و این اثر از کتاب‎های مرجع اهل سنت و جماعتی است که اسماء و صفاتی را برای خدا اثبات می‎کنند که خود، برای خویشتن برگزیده است و رسولش برای وی ثابت کرده است؛ آنانی که راه تحریف و تشبیه و تمثیل و تعطیل را نرفته‎اند. این کتاب، خاری است در گلوی هواپرستان تحریف‎گر و تعطیل‎گرا که یکی از آنان [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی اشعری]] است. [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]]، در تفسیر خود در ذیل آیه شریفه '''لَيسَ كمِثْلِهِ شَيءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ''' ﴿الشورى: ١١﴾ (چیزى مانند او نیست و اوست شنواى بینا) می‎گوید: محمد بن اسحاق بن خزیمه، استدلال اصحاب ما به این آیه را در کتاب خود که آن را «التوحيد» نامیده، ولی در حقیقت کتاب شرک است، آورده است.


علت حمله هواپرستان جهمیه و معتزله و سایر موافقانشان از اهل تعطیل، عدم توانشان در پاسخ دادن به اشکالات بی‎امان ابن خزیمه بر آنان است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>.
علت حمله هواپرستان جهمیه و معتزله و سایر موافقانشان از اهل تعطیل، عدم توانشان در پاسخ دادن به اشکالات بی‎امان ابن خزیمه بر آنان است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>.
خط ۴۹: خط ۴۹:
محقق در این اثر، بر نسخه هراس و شهوان و «إتحاف المهرة» ابن ‎حجر اعتماد کرده است. از جمله کارهای وی در تحقیق این کتاب، مقابله بین نسخه‎ها، اصلاح موارد ساقط‎شده در اسانید، شماره‎گذاری احادیث، تنبیه بر برخی موارد خطای شیخ شهوان و زهیری، تخریج احادیث و رجوعشان به اصول و اختصارشان، بیان صحت یا ضعف یا شذوذ یا علت و... حدیث، فهرست‎بندی مطالب، فهرست‎بندی احادیث طبق حروف الفبا، نقل برخی تعلیقات شیخ محمد خلیل هراس بر این اثر به‎همراه ذکر منبع و نوشتن مقدمه‎ای بر کتاب است که ترجمه مؤلف هم در آن آمده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص18-19</ref>.
محقق در این اثر، بر نسخه هراس و شهوان و «إتحاف المهرة» ابن ‎حجر اعتماد کرده است. از جمله کارهای وی در تحقیق این کتاب، مقابله بین نسخه‎ها، اصلاح موارد ساقط‎شده در اسانید، شماره‎گذاری احادیث، تنبیه بر برخی موارد خطای شیخ شهوان و زهیری، تخریج احادیث و رجوعشان به اصول و اختصارشان، بیان صحت یا ضعف یا شذوذ یا علت و... حدیث، فهرست‎بندی مطالب، فهرست‎بندی احادیث طبق حروف الفبا، نقل برخی تعلیقات شیخ محمد خلیل هراس بر این اثر به‎همراه ذکر منبع و نوشتن مقدمه‎ای بر کتاب است که ترجمه مؤلف هم در آن آمده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص18-19</ref>.


مزایای چاپ دوم این کتاب بر چاپ اولش، اصلاح اغلاط چاپی، دقت بیشتر در مقابله نسخه چاپی و خطی، اصلاح برخی نتایج بحث در تضعیف بعضی از احادیث کتاب و تخریج احادیثی که در تخریجشان در چاپ قبلی برای محقق میسر نشده، می‎باشد<ref>ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص12</ref> و مزیت چاپ سوم (چاپی که مورد استناد ماست)، علاوه بر موارد مذکور در چاپ دوم نسبت به چاپ اول، این است که رونوشت نمونه‎هایی از نسخه خطی کتاب در پایان مقدمه محقق، در آن ارائه شده و این امر به خواننده این آرامش را می‎دهد که محقق آن را واقعا با نسخه خطی تطبیق داده و مقابله کرده است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ سوم، ص5</ref>.
مزایای چاپ دوم این کتاب بر چاپ اولش، اصلاح اغلاط چاپی، دقت بیشتر در مقابله نسخه چاپی و خطی، اصلاح برخی نتایج بحث در تضعیف بعضی از احادیث کتاب و تخریج احادیثی که در تخریجشان در چاپ قبلی برای محقق میسر نشده، می‎باشد<ref>ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص12</ref> و مزیت چاپ سوم (چاپی که مورد استناد ماست)، علاوه بر موارد مذکور در چاپ دوم نسبت به چاپ اول، این است که رونوشت نمونه‎هایی از نسخه خطی کتاب در پایان مقدمه محقق، در آن ارائه شده و این امر به خواننده این آرامش را می‌دهد که محقق آن را واقعا با نسخه خطی تطبیق داده و مقابله کرده است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ سوم، ص5</ref>.


در صفحات 31 تا 36 کتاب، رونوشتی از نسخه خطی این اثر ارائه شده است.
در صفحات 31 تا 36 کتاب، رونوشتی از نسخه خطی این اثر ارائه شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش