۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
|||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
کتاب با سه مقدمه از عبدالعال عطوه، محقق و مؤلف آغاز و مطالب در سه جلد، ارائه شده است. | کتاب با سه مقدمه از عبدالعال عطوه، محقق و مؤلف آغاز و مطالب در سه جلد، ارائه شده است. | ||
کثرت منابع و کتبی که [[طوفی، سلیمان بن عبدالقوی|طوفی]] در این شرح از آنها بهره برده، دلالت بر وسعت اطلاع وی از کتب علمای سابق و معاصر خود و نیز عدم اکتفای او به دیدگاه علمای مذهب واحد، بلکه علمای مذاهب اهل سنت دارد؛ | کثرت منابع و کتبی که [[طوفی، سلیمان بن عبدالقوی|طوفی]] در این شرح از آنها بهره برده، دلالت بر وسعت اطلاع وی از کتب علمای سابق و معاصر خود و نیز عدم اکتفای او به دیدگاه علمای مذهب واحد، بلکه علمای مذاهب اهل سنت دارد؛ بهگونهای که در میان منابع وی، کتبی از دانشمندان سایر مذاهب و فرق، دیده میشود. برخی از علما و دانشمندانی که وی در این شرح، از آنها نقل و از کتب آنها، استفاده کرده است، عبارتند از: | ||
# علمای حنابله: [[ابن فراء، محمد بن حسین|قاضی ابویعلی]] در کتاب «[[العدة في أصول الفقه|العدة]]»، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقیل]] در کتاب «[[الواضح في أصول الفقه|الواضح]]»، [[ابن قدامه، عبد الله بن احمد|ابن قدامه]] در کتاب «الروضة»، ابن البنا در کتاب «شرح الخرقي». | # علمای حنابله: [[ابن فراء، محمد بن حسین|قاضی ابویعلی]] در کتاب «[[العدة في أصول الفقه|العدة]]»، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقیل]] در کتاب «[[الواضح في أصول الفقه|الواضح]]»، [[ابن قدامه، عبد الله بن احمد|ابن قدامه]] در کتاب «الروضة»، ابن البنا در کتاب «شرح الخرقي». | ||
# علمای اصول عامه: آمدی، [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|ابن حاجب]]، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، رازی، نیلی، قرافی، [[ابن عبدالسلام، عبدالعزیز بن عبدالسلام|ابن عبدالسلام]]، [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]]، زنجانی، شیرازی، ابوالحسین بصری، حواری و... | # علمای اصول عامه: آمدی، [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|ابن حاجب]]، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، رازی، نیلی، قرافی، [[ابن عبدالسلام، عبدالعزیز بن عبدالسلام|ابن عبدالسلام]]، [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]]، زنجانی، شیرازی، ابوالحسین بصری، حواری و... | ||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
# مشتمل بودن این مختصر بر تمامی مسائل، قضایا و ادله مطرحشده در کتاب «روضة الناظر و جنة المناظر»؛ البته بهنحو موجز و مختصر. | # مشتمل بودن این مختصر بر تمامی مسائل، قضایا و ادله مطرحشده در کتاب «روضة الناظر و جنة المناظر»؛ البته بهنحو موجز و مختصر. | ||
# اشتمال بر فوائد و مطالب ارزشمندی علاوه بر مطالب مطرحشده در «الروضة». این امر، در قسمت خاصی از کتاب صورت نگرفته، بلکه در تمامی قسمتهای متن، قضایا، مسائل و استدلالات میتوان بهوضوح آن را مشاهده کرد. شاید نامگذاری این مختصر به «البلبل»، اشاره به همین زوائد ارزشمند داشته باشد. | # اشتمال بر فوائد و مطالب ارزشمندی علاوه بر مطالب مطرحشده در «الروضة». این امر، در قسمت خاصی از کتاب صورت نگرفته، بلکه در تمامی قسمتهای متن، قضایا، مسائل و استدلالات میتوان بهوضوح آن را مشاهده کرد. شاید نامگذاری این مختصر به «البلبل»، اشاره به همین زوائد ارزشمند داشته باشد. | ||
# سهولت عبارات، وضوح معانی و پرهیز از غموض و ابهام در عبارات و ترکیبها؛ | # سهولت عبارات، وضوح معانی و پرهیز از غموض و ابهام در عبارات و ترکیبها؛ بهگونهای که فهم مطالب برای خواننده یا مستمع، آسان بوده و به مجرد خواندن یا شنیدن مطالب، مقصود نویسنده، مشخص میشود. | ||
# متابعت ترتیب مطالب مختصر از ترتیب مسائل و مطالب مطرحشده در کتاب «الروضة»؛ بهجز در موارد کمی که برای حسن مناسبت و زیبایی تناسق، از برخی مطالب، تبعیت نشده است، مانند حذف مقدمه منطقی موجود در «الروضة»<ref>ر.ک: همان</ref>. | # متابعت ترتیب مطالب مختصر از ترتیب مسائل و مطالب مطرحشده در کتاب «الروضة»؛ بهجز در موارد کمی که برای حسن مناسبت و زیبایی تناسق، از برخی مطالب، تبعیت نشده است، مانند حذف مقدمه منطقی موجود در «الروضة»<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
===ویژگیهای شرح=== | ===ویژگیهای شرح=== | ||
برخی از ویژگیها و امتیازات شرح را میتوان در امور زیر، خلاصه نمود: | برخی از ویژگیها و امتیازات شرح را میتوان در امور زیر، خلاصه نمود: | ||
# بسط و سهولت عبارات و وضوح معنی، حسن اسلوب و دقت تعبیر؛ | # بسط و سهولت عبارات و وضوح معنی، حسن اسلوب و دقت تعبیر؛ بهگونهای که خواننده، گمان میکند در حال خواندن کتابی ادبی است؛ دلیل این امر آن است که [[طوفی، سلیمان بن عبدالقوی|طوفی]]، شاعر بوده و بهخوبی توانسته است از عبارات و تعابیر برای ارائه مطالب، استفاده نماید. | ||
# تحدید و تفهیم معانی قصدشده از عبارات متن، بههمراه نفی معانی متوهم غیر مقصود و بیان معانی لغوی برای الفاظی که فهم آن، نیاز به بیان و توضیح داشته است، بههمراه ریشهیابی کلمات و اشاره به اصل لغوی آنها. | # تحدید و تفهیم معانی قصدشده از عبارات متن، بههمراه نفی معانی متوهم غیر مقصود و بیان معانی لغوی برای الفاظی که فهم آن، نیاز به بیان و توضیح داشته است، بههمراه ریشهیابی کلمات و اشاره به اصل لغوی آنها. | ||
# عرضه مطالب بهصورت واضح و تحریر محل نزاع و بیان آراء علمای اصول پیرامون آن و اشاره به قائلین هر نظریه و تصحیح برخی خطاهای موجود در نسبت دادن آراء. | # عرضه مطالب بهصورت واضح و تحریر محل نزاع و بیان آراء علمای اصول پیرامون آن و اشاره به قائلین هر نظریه و تصحیح برخی خطاهای موجود در نسبت دادن آراء. | ||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
===امتیازات کلی کتاب=== | ===امتیازات کلی کتاب=== | ||
در نگاهی کلی، برخی از امتیازات کلی کتاب عبارتند از: | در نگاهی کلی، برخی از امتیازات کلی کتاب عبارتند از: | ||
# شمول و استقصای آن؛ | # شمول و استقصای آن؛ بهگونهای که تمامی ابواب اصول و مسائل متعارف این علم را شامل شده و شرح آن نیز شرحی وافی است که به ذکر و تحریر تمامی مسائل و اقوال مطرحشده، اشاره به وجه هر قول، مناقشه در اقوال و ادله مذکور و ترجیح نظریه صحیح، با روشی علمی و مصنفانه، پرداخته است. | ||
# وضوح عبارت، سهولت ترکیبها و دوری از غموض و لبس؛ | # وضوح عبارت، سهولت ترکیبها و دوری از غموض و لبس؛ بهگونهای که خواننده از مطالعه آن، احساس خستگی نکرده و بدون سختی و مشقت، به کنه مطالب پی میبرد. | ||
# نویسنده در ترتیب و ارائه مطالب و مباحث و مناقشه در آنها، از روش پیشینان خود تبعیت نموده و همان روش معمول در علم اصول را برگزیده و بر آن، ثمره علم اصول، تطبیق، امثله و استدلال بر مسائل بهوسیله نصوصی از کتاب و روایات و ذکر اختلافات موجود میان علما در فروعات و ادله آنها را نیز، افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، همان، ص39-40</ref>. | # نویسنده در ترتیب و ارائه مطالب و مباحث و مناقشه در آنها، از روش پیشینان خود تبعیت نموده و همان روش معمول در علم اصول را برگزیده و بر آن، ثمره علم اصول، تطبیق، امثله و استدلال بر مسائل بهوسیله نصوصی از کتاب و روایات و ذکر اختلافات موجود میان علما در فروعات و ادله آنها را نیز، افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، همان، ص39-40</ref>. | ||
ویرایش