پرش به محتوا

دیوان اشعار محمدتقی بهار: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - '‏.' به '.')
جز (جایگزینی متن - 'می‎ک' به 'می‌ک')
خط ۳۵: خط ۳۵:
محمد ملک‎زاده مقدمه‎اش بر این اثر را با این عبارت آغاز کرده است: «در شرح احوال و تاریخچه زندگانی [[بهار، محمدتقی|بهار]] از طرف دانشمندان و دوستان ادب‎دوست [[بهار، محمدتقی|بهار]] و تذکره‎نویسان و غیرهم، مخصوصاً پس از فوت آن مرحوم، بسیار قلم‎فرسایی شده و شاید در مجموع نوشتجات مذکوره در باب کلیات حوادث زندگانی [[بهار، محمدتقی|بهار]] چیزی فروگذار نشده باشد؛ بنابراین آنچه در این باب در مقدمه این کتاب بنویسم تقریباً همان است که دیگران هم نوشته‎اند و شیفتگان آثار [[بهار، محمدتقی|بهار]] کم‎وبیش از زندگانی او آگاهی دارند». سپس به یادداشت‎های [[بهار، محمدتقی|بهار]] در شرح احوال خودش اشاره کرده است تا خوانندگان تاریخچه حیات شاعر را از زبان و قلم خود شاعر بخوانند<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه سی‎وسه</ref>.  
محمد ملک‎زاده مقدمه‎اش بر این اثر را با این عبارت آغاز کرده است: «در شرح احوال و تاریخچه زندگانی [[بهار، محمدتقی|بهار]] از طرف دانشمندان و دوستان ادب‎دوست [[بهار، محمدتقی|بهار]] و تذکره‎نویسان و غیرهم، مخصوصاً پس از فوت آن مرحوم، بسیار قلم‎فرسایی شده و شاید در مجموع نوشتجات مذکوره در باب کلیات حوادث زندگانی [[بهار، محمدتقی|بهار]] چیزی فروگذار نشده باشد؛ بنابراین آنچه در این باب در مقدمه این کتاب بنویسم تقریباً همان است که دیگران هم نوشته‎اند و شیفتگان آثار [[بهار، محمدتقی|بهار]] کم‎وبیش از زندگانی او آگاهی دارند». سپس به یادداشت‎های [[بهار، محمدتقی|بهار]] در شرح احوال خودش اشاره کرده است تا خوانندگان تاریخچه حیات شاعر را از زبان و قلم خود شاعر بخوانند<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه سی‎وسه</ref>.  


[[بهار، محمدتقی|بهار]] شاعری قصیده‎سرا و هنر به‎خصوص او در این قسمت بود. [[بهار، محمدتقی|بهار]] در قصیده‎پردازی بیشتر به سبک خراسانی توجه داشته و اغلب از قصاید رودکی، فرخی، لبیبی، مسعود سعد، منوچهری، امیر معزی و امثال آنها استقبال می‎کرده است. او خود درباره سبک شعر خویش می‎گوید: «تتبعات من در سبک کلاسیک و سبک معاصر و ساده هر دو پیشرفت کرده، توانستم به هر رویه و سبکی که بخواهم شعر بگویم؛ چه قصاید کلاسیک، چه مستزادها و مسمط‎های ملی ساده، چه قطعات و رباعیات و مثنویات عوام‎پسند و چه غزل‎های عاشقانه به سبک عراقی»<ref>ر.ک: همان، صفحه چهل‎وچهار</ref>.
[[بهار، محمدتقی|بهار]] شاعری قصیده‎سرا و هنر به‎خصوص او در این قسمت بود. [[بهار، محمدتقی|بهار]] در قصیده‎پردازی بیشتر به سبک خراسانی توجه داشته و اغلب از قصاید رودکی، فرخی، لبیبی، مسعود سعد، منوچهری، امیر معزی و امثال آنها استقبال می‌کرده است. او خود درباره سبک شعر خویش می‎گوید: «تتبعات من در سبک کلاسیک و سبک معاصر و ساده هر دو پیشرفت کرده، توانستم به هر رویه و سبکی که بخواهم شعر بگویم؛ چه قصاید کلاسیک، چه مستزادها و مسمط‎های ملی ساده، چه قطعات و رباعیات و مثنویات عوام‎پسند و چه غزل‎های عاشقانه به سبک عراقی»<ref>ر.ک: همان، صفحه چهل‎وچهار</ref>.


اما در نثرنویسی دنبال تحول بزرگی را که انقلاب مشروطه در نثر فارسی ایجاد کرده بود، گرفت. او در یادداشت‎های خود چنین می‎نویسد: «من در نثر کلاسیک هم مانند شعر، ابتدا سبک تاریخ بیهقی را انتخاب کرده بودم؛ اما علل سیاسی و احتیاج مردم به نثر ساده باعث شد که سبک نثرنویسی من از نو به طرزی تازه آغاز شد و یک‎باره از مراجعه به سبک قدیم منصرف گردیدم»<ref>ر.ک: همان</ref>.
اما در نثرنویسی دنبال تحول بزرگی را که انقلاب مشروطه در نثر فارسی ایجاد کرده بود، گرفت. او در یادداشت‎های خود چنین می‎نویسد: «من در نثر کلاسیک هم مانند شعر، ابتدا سبک تاریخ بیهقی را انتخاب کرده بودم؛ اما علل سیاسی و احتیاج مردم به نثر ساده باعث شد که سبک نثرنویسی من از نو به طرزی تازه آغاز شد و یک‎باره از مراجعه به سبک قدیم منصرف گردیدم»<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۴۹: خط ۴۹:
در ادامه، منتخبات غزلیات، قطعات، رباعیات و قطعه‎های کوتاه، مطایبات و تفنن‎های ادبی، تصنیف‎ها و اشعار به لهجه محلی ارائه شده است.  
در ادامه، منتخبات غزلیات، قطعات، رباعیات و قطعه‎های کوتاه، مطایبات و تفنن‎های ادبی، تصنیف‎ها و اشعار به لهجه محلی ارائه شده است.  


[[بهار، محمدتقی|بهار]] در اشعارش به اخلاق، توجّه ویژه‎ای دارد که‎ این‎ مسئله‎ از یک جهت ناشی از دغدغه شاعر‎ و نگاه‎ وی‎ به‎ انسان‎ است‎ و از جهت دیگر به دوره خاص تاریخی‎ای مربوط می‎شود که [[بهار، محمدتقی|بهار]] در آن، می‎زیسته است؛ عصری که جامعه ایران با انواع هرج‎ومرج‎ها و بی‎ثباتی‎های سیاسی‎ و فرهنگی و اجتماعی در دوران قاجار و سپس انتقال حکومت به پهلوی‎ها مواجه بوده است. این مسئله، لزوم توجّه به زندگی بشر و ارزش‎های انسانی را دوچندان می‎کند. بهار، مردم را‎ به‎ عکس‎العمل نسبت به ظلم و ستم دعوت می‎کند و شاهان را به عدل و داد فرامی‎خواند، از هوای نفس و طمع برحذر می‎دارد و نیکی و حسن خلق را می‎ستاید. بهار در اشعارش‎ از‎ رذایل اخلاقی شکوه می‎کند و به فضایل اخلاقی می‎پردازد. دغدغه شاعر در زمینه اخلاقی، اهمیت شعر او را از جنبه اخلاقی نشان می‎دهد<ref>ر.ک: داودیان، محمدحسن، ص2</ref>.
[[بهار، محمدتقی|بهار]] در اشعارش به اخلاق، توجّه ویژه‎ای دارد که‎ این‎ مسئله‎ از یک جهت ناشی از دغدغه شاعر‎ و نگاه‎ وی‎ به‎ انسان‎ است‎ و از جهت دیگر به دوره خاص تاریخی‎ای مربوط می‎شود که [[بهار، محمدتقی|بهار]] در آن، می‎زیسته است؛ عصری که جامعه ایران با انواع هرج‎ومرج‎ها و بی‎ثباتی‎های سیاسی‎ و فرهنگی و اجتماعی در دوران قاجار و سپس انتقال حکومت به پهلوی‎ها مواجه بوده است. این مسئله، لزوم توجّه به زندگی بشر و ارزش‎های انسانی را دوچندان می‌کند. بهار، مردم را‎ به‎ عکس‎العمل نسبت به ظلم و ستم دعوت می‌کند و شاهان را به عدل و داد فرامی‎خواند، از هوای نفس و طمع برحذر می‎دارد و نیکی و حسن خلق را می‎ستاید. بهار در اشعارش‎ از‎ رذایل اخلاقی شکوه می‌کند و به فضایل اخلاقی می‎پردازد. دغدغه شاعر در زمینه اخلاقی، اهمیت شعر او را از جنبه اخلاقی نشان می‎دهد<ref>ر.ک: داودیان، محمدحسن، ص2</ref>.


حُسن خُلق از نظر [[بهار، محمدتقی|بهار‎]] اهمیت‎ زیادی‎ دارد و همواره بر آن تأکید کرده است. او معتقد است که تندخویی، دوستی‎های چندین و چند ساله را در یک لحظه به‎ پایان‎ می‎رساند‎:
حُسن خُلق از نظر [[بهار، محمدتقی|بهار‎]] اهمیت‎ زیادی‎ دارد و همواره بر آن تأکید کرده است. او معتقد است که تندخویی، دوستی‎های چندین و چند ساله را در یک لحظه به‎ پایان‎ می‎رساند‎:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش