۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آیتالله' به 'آیتالله') |
جز (جایگزینی متن - 'یش' به 'یش') |
||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
مباحث این کتاب، مانند سایر کتابهای طهارت در فقه ارائه شده است. البته بخشی درباره تحقیق در قاعده امکان در حیض دارد که افزون بر سایر کتابهای فقهی است. البته چون این نسخه، خطی است در ابتدا با متن نویسنده روبرو | مباحث این کتاب، مانند سایر کتابهای طهارت در فقه ارائه شده است. البته بخشی درباره تحقیق در قاعده امکان در حیض دارد که افزون بر سایر کتابهای فقهی است. البته چون این نسخه، خطی است در ابتدا با متن نویسنده روبرو میشویم؛ یعنی این اثر تحقیق و پاورقی و فهرست و... ندارد. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
کتاب با این عبارات شروع | کتاب با این عبارات شروع میشود. «بسمالله الرحمن الرحيم. الحمدالله و سلام علی عباده الذين اصطفی. المقصد الأول في المياة و يقع البحث أولا في الأحكام المشتركة بين قاطبة المياه»؛ به نام خداوند بخشاینده بخشایشگر. ستایش مخصوص خداست و درود بر بندگان برگزیدهاش. اولین مقصد درباره آبها است و در آن ابتدا درباره احکام مشترک بین همه آبها صحبت میکنیم.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص1</ref> مصنف از صفحه 13 به بعد، احکام آب کر را بیان میکند و در صفحه 37 درباره مُلاقی با غساله استنجا بحث کرده و بیان میدارد: «لا اشكال و لا خلاف في طهارة ملاقي غسالة الاستنجاء...» در پاک بودن چیزی که با غساله استنجا تماس پیدا کند هیچ اشکالی نیست و علما در این مورد اختلافنظر ندارند (اتفاقنظر دارند). او از صفحه 44 به بعد به بیان مباحث وضو میپردازد و درباره شستن صورت چنین مینویسد: «يجب غسل الوجه في الوضوء من أعلاه الی أسفله أعني من قصاص الشعر إلی منتهی الذقن هذا بحسب الطول و التحديد بحسبه المذكور ليس تحديداً تعبديا بل حذو الوجه العرفي»؛ در وضو شستن طول صورت از بالا به پایین (از رستنگاه مو تا چانه) واجب است و وجوب این مقدار از روی دلیل تعبدی در شستشوی این اندازه نیست بلکه حد عرفی صورت همین است.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref> میرزاعلی ایروانی، در این بخش، به بیان احکام و متعلقات مباحث شستن و... در هریک از اعضای شستشو (دستها و صورت) و اعضای مسح (سر و پاها)، حدود هرکدام، تعداد غسلات، حکم وضو در صورت وجود مانع از رسیدن آب، ترتیب، موالات و... میپردازد.<ref>ر.ک: همان، ص44-123</ref> | ||
مباحث این کتاب، با بیان حرمت جلوس جُنُب در مسجد ادامه مییابد. نویسنده این مبحث را بهصورت سؤالی شروع میکند؛ وی میپرسد: آیا آنچه بهاتفاق نص و فتوی، بهجز نادری از فتاوا، بر جُنُب درباره جلوس در مسجد حرام است، به همین عنوان جلوس و نشستن در مسجد میخورد یا عنوان وجودیای [مانند جلوس و قعود] در اینجا وجود ندارد و هر چیزی غیر از مشی و عبور بر او حرام خواهد بود؟<ref>ر.ک: همان، ص123</ref> وی با استناد به روایتی صحیح از حجر بن زائده، شستشوی تمام پوست (حتی جاهایی که با مو پوشیده شده) در غسل جنابت را واجب میداند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص128</ref> او مسئله وجوب ترتیب بین اعضای غسل و... را در ادامه بیان میکند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص130-139</ref> و پسازاین مباحث به بیان استبرا و اثر آن میپردازد؛ اثر استبرا در بول، طهارت هر رطوبت مشتبه دیگری است که بعدازآن از مخرج بول خارج شود و بقای وضو از دیگر آثار آن است. البته شیخ با این نظر مخالف است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص139</ref> | مباحث این کتاب، با بیان حرمت جلوس جُنُب در مسجد ادامه مییابد. نویسنده این مبحث را بهصورت سؤالی شروع میکند؛ وی میپرسد: آیا آنچه بهاتفاق نص و فتوی، بهجز نادری از فتاوا، بر جُنُب درباره جلوس در مسجد حرام است، به همین عنوان جلوس و نشستن در مسجد میخورد یا عنوان وجودیای [مانند جلوس و قعود] در اینجا وجود ندارد و هر چیزی غیر از مشی و عبور بر او حرام خواهد بود؟<ref>ر.ک: همان، ص123</ref> وی با استناد به روایتی صحیح از حجر بن زائده، شستشوی تمام پوست (حتی جاهایی که با مو پوشیده شده) در غسل جنابت را واجب میداند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص128</ref> او مسئله وجوب ترتیب بین اعضای غسل و... را در ادامه بیان میکند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص130-139</ref> و پسازاین مباحث به بیان استبرا و اثر آن میپردازد؛ اثر استبرا در بول، طهارت هر رطوبت مشتبه دیگری است که بعدازآن از مخرج بول خارج شود و بقای وضو از دیگر آثار آن است. البته شیخ با این نظر مخالف است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص139</ref> | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
این اثر یک نسخه خطی است و در اولین صفحه آن، تاریخ صفر 1350 ذکر شده است که ظاهراً تاریخ کتابت آن است؛ اما نویسنده در پایان کتاب طهارت بهطور کامل تاریخ پایان تحقیق مطالب این بخش از کتاب (دوم غدیر سال 1349) و کتابت آن به دست خودش (علی ایروانی) در 29 صفر 1350 را ذکر کرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص43</ref> همچنین در صفحه 160 کتاب نوشته، «هذا تمام حررته عند بحثی لکتاب الطهارة/ سنه 1351/ العبد علی الایروانی». در حواشی کتاب متونی نوشته شده است. مثلاً در صفحه 2 در سمت چپ و صفحه 3 در بالای صفحه حاشیه زده شده است. در پایین صفحه بهجای شماره صفحه، کلمهای که صفحه بعدی با آن آغاز | این اثر یک نسخه خطی است و در اولین صفحه آن، تاریخ صفر 1350 ذکر شده است که ظاهراً تاریخ کتابت آن است؛ اما نویسنده در پایان کتاب طهارت بهطور کامل تاریخ پایان تحقیق مطالب این بخش از کتاب (دوم غدیر سال 1349) و کتابت آن به دست خودش (علی ایروانی) در 29 صفر 1350 را ذکر کرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص43</ref> همچنین در صفحه 160 کتاب نوشته، «هذا تمام حررته عند بحثی لکتاب الطهارة/ سنه 1351/ العبد علی الایروانی». در حواشی کتاب متونی نوشته شده است. مثلاً در صفحه 2 در سمت چپ و صفحه 3 در بالای صفحه حاشیه زده شده است. در پایین صفحه بهجای شماره صفحه، کلمهای که صفحه بعدی با آن آغاز میشود آمده است مثلاً در انتهای صفحه 5 بهجای شماره 5 کلمه «الثانی» آمده که کلمه آغازین صفحه 6 است. مصنف، هر بخش یا مسئله را با بسمالله الرحمن الرحیم شروع میکند، ازاینرو در این کتاب، بسمله را زیاد مشاهده میکنیم. | ||
==پانویس== | ==پانویس== |
ویرایش