فاسی، محمد طیب بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

نام کاملش ابوعبدالله محمد طیب بن محمد بن عبدالقادر فاسی است.<ref>ر.ک: فاسی فهری، ادریس، ص48</ref>

در سال ولادتش اختلاف است، برخی گفته‎اند در سال 1064 به دنیا آمد و همچنین گفته شده که در 1068 به دنیا آمد. ظاهراً قول اول ترجیح دارد به علت اینکه در جای دیگر ذکر شده که او در هنگام وفات جدش، شیخ طیب حدود بیست‎وپنج سال داشت و حاصل تفریق 15 از سال وفات شیخ محمد طیب (رمضان سال 1091 هجری) به قول اول نزدیک‎تر است.<ref>ر.ک: همان</ref>

آغاز رشد علمی شیخ محمد، با قرآن در کنار [[فاسی، عبدالقادر بن علی|پدربزرگش]] بود، او اساتید فراوانی به خود دید.<ref>ر.ک: همان، ص48-49</ref> وی در نبوغ علمی به‎جایی رسید که در زمان حیات پدرش، متصدی منصب جدش شد.<ref>ر.ک: همان، ص50</ref>

قادری درباره جایگاه علمی وی گفته: درسی اجتهادی و وسیع در تفسیر، حدیث و فقه داشت و مدتی در جایگاه پدرش نشست. سلطان سلیمان، دروس شیخ محمد را با عباراتی نزدیک به قادری ستوده و در شمارش عادات اخلاقی و علمی او می‎نویسد: «... خوش‎بیانی در ارائه مطالب، جمع میان روانی و تحقیق در تدریس و تألیف و افتاء، از عادات علمی او بود».<ref>ر.ک: همان</ref> مولی سلیمان در جای دیگری وی را با این عبارات می‎ستاید: «صار رأس المحققین، و قدوة المدققین، علامة حافظا، متبحرا، متقنا ماهرا فی العربیة، متضلعا بالفقه، و الحدیث، و الأصول، و البیان، و المنطق، و التصوف، بصیرا بالتاریخ، و ملح النوادر، مع الإقدام فی حل المشکلات، و فهم المعضلات».<ref>همان، ص51</ref>

# ابوسالم عبدالله بن محمد بن ابوبکر عیاشی(1037 – 1090ق).<ref>ر.ک: همان، ص49-50</ref>

# ابوعبدالله محمد بن قاسم جسوس(1089 – 1182ق).<ref>ر.ک: همان، ص51</ref>

وجاهت او در اجتماع بسیار زیاد بود و همین امر باعث شد تا کارهای مهم سیاسی و اجتماعی در دورانش، به وی سپرده شود. از جمله این کارها مسئله حدود شرقی دولت مغرب بود. سلطان سلیمان دراین‎باره می‎نویسد: سلطان وقتش، ابونصر اسماعیل بن شریف او را به سفارتش برای عقد صلح با ترک‎ها، انتخاب کرد. وی پس از واقعه مشارع، در حدود سال 1103 به الجزائر سفر کرد. وی پس از سلطان اسماعیل بن شریف، در مصاحبت و خدمت پسر وی، سلطان ابومروان عبدالملک و وزیر وی، ابوعبدالله، بود. در کل، تصمیمات و خدمات او در دولت اسماعیلیان عواقب نیکی را رقم زد.<ref>ر.ک: همان، ص52</ref>

# کتابی در وفیات اهل قرن یازدهم که آن را «مطمح النظر، و مرسل العبر، بذکر من غبر، من أهل القرن الحادی عشر» نام نهاده‎اند.<ref>ر.ک: همان، ص52-54</ref>

وفات محمد طیب، در شب پنج‎شنبه نوزدهم ربیع‎الثانی سال 1113، پیش از مرگ پدرش، رخ داد.<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>

فاسی فهری، ادریس، مفتاح الوصول الی علم الأصول فی شرح خلاصة الاصول للشیخ عبدالقادر الفاسی، تألیف محمد طیب فاسی، دارالبحوث للدراسات الإسلامیة و إحیاء التراث، دبی، 1425ق / 2004م.